2020 به عنوان یکی از سالهای حیاتی برای فناوری به ثبت رسید، چرا که در شرایط بحران کرونا، این کمپانیهای کوچک و بزرگ فناوری بودند که با ارائه سرویسهای ضروری به مردم جهان کمک کردند تا بر بخشی از مشکلات ناشی از شیوع کرونا غلبه کنند. شبکههای اجتماعی و فناوری5G، اپلیکیشنهای مختلف و… هریک در سال 2020 داستانی خواندنی داشتند که در بسیاری از آنها هم ردپای دونالد ترامپ- رئیسجمهوری امریکا- دیده میشود که آخرین روزهای سکونت در کاخ سفید را میگذراند.
جدال ترامپ با چین
ترامپ در دوران 4ساله ریاست جمهوری خود نشان داد که به تکنولوژی علاقه چندانی ندارد و تنها خواستار وجود فناوریهایی است که به طور کامل تحت کنترل وی باشند.
ازدعوای وی با شبکههای اجتماعی امریکایی گرفته تا مقابله با کمپانی چینی هوآوی و گستردهتر شدن دامنه آن به سایر کمپانیهای چینی ازجمله ZTE گرفته تا سنگاندازی در راه توسعه فناوری5G همگی از اتفاقهای عجیب سال 2020 در حوزه فناوری بودند.
گفتنی است در ادامه جنگ تجاری میان واشنگتن و پکن، ترامپ در ماه نوامبر 2020 طی امضای قانونی، امریکاییها را از هرگونه سرمایهگذاری در 31 کمپانی چینی ممنوع کرد و مدتی بعد هم در قالب یک فرمان اجرایی دیگر ممنوعیت فعالیت هوآوی در امریکا را تا مه سال 2021 محدود کرد و به این ترتیب هیچ شرکت امریکایی حق همکاری یا خرید تجهیزات مخابراتی از شرکت هوآوی را ندارد وگرنه جریمهای سنگین در انتظار آنها خواهد بود.
ترامپ بارها عنوان کرد که هوآوی با کمک تجهیزات مخابراتی خود قصد جاسوسی از کاربران امریکایی را برای دولت چین دارد؛ موضوعی که هر بار با تکذیب شدید این کمپانی مواجه شد. سرانجام هم در ادامه سنگ اندازیهای ترامپ، هوآوی ازهرگونه استفاده از سیستم عامل اندروید گوگل محروم شد اما این موضوع لطمه چندانی به هوآوی وارد نکرد و همچنان این کمپانی یکی از پرفروش ترینهای دنیای تلفن هوشمند در جهان به شمار میرود.
لجبازی ترامپ و مخالفت سرسختانه وی با فعالیت هوآوی، این بار دردسرهایی برای فناوری 5G هم در امریکا ایجاد کرد. فناوری5G در سال 2020 رشدی چشمگیر داشت. این فناوری که سرعت اینترنت را نسبت به 4G حدود 100 برابر بیشتر میکند مورد توجه جهانیان قرار گرفت اما واشنگتن در زمینه شبکه5G، برنامهای با نام «شبکه پاک» راهاندازی کرد تا شرکتهای چینی را از زیرساختهای اینترنت نسل پنجم حذف کند و البته پس از آن نیز همپیمانان ترامپ یکی پس از دیگری تصمیم گرفتند جایگزینهایی برای هوآوی پیدا کرده و بکارگیری تجهیزات هوآوی و ZTE را در زیرساخت 5G ممنوع کنند.
تیک تاک؛ این اپ محبوب
بعد از هوآوی و فناوری 5G، نوبت به شبکه اجتماعی تیک تاک رسید که ترامپ آن را در سال 2020 یک مشکل امنیتی بزرگ برای امریکا دانست. ترامپ اعتقاد دارد کمپانی مادر آنByteDance یک شرکت چینی است و بههمین دلیل هم باید اطلاعات کاربران امریکایی در سرورهایی درداخل امریکا نگهداری شوند یا از فعالیت این اپلیکیشن پرطرفدار جهان در امریکا پیشگیری شود. دعوای ترامپ و تیک تاک همچنان ادامه دارد و اوراکل و والمارت در حال رایزنی با این اپ هستند تا با خرید آن، آینده این اپ را در امریکا مشخص کنند هرچند با انتخاب جو بایدن بهعنوان رئیسجمهوری امریکا احتمالاً بخشی از مشکلات تیک تاک نیز عملاً برطرف شود.
تیک تاک در سال 2016 و بعد از خاموشی اپلیکیشن امریکایی Vine موفقیت بالایی در این کشور کسب کرد و توانست بسیاری از کاربران یوتیوب و Vine را جذب خود کند. تعداد کاربران تیک تاک در سال کرونایی 2020 به حد انفجار رسید. تعداد کاربران فعال ماهانه تیک تاک که اغلب آنها نوجوان هستند، به 850میلیون نفر رسید که 100میلیون نفر از این کاربران امریکایی هستند و طبق گزارش سایت تحقیقاتی App Annie انتظار میرود تعداد کاربران فعال ماهانه این اپلیکیشن نمایش فیلمهای ویدئویی کوتاه در سال 2021 به 1.2میلیارد نفر برسد که این رقم سه برابر تعداد کاربران آن در سال 2018 خواهد بود. همچنین طبق آمار این گزارش، تیک تاک در سه ماهه سوم 2020 عنوان دومین اپلیکیشن از نظر مدت زمان حضور کاربران در یک اپ را در میان اپهای غیربازی به خود اختصاص داد. گفتنی است ترامپ علاوه بر تیک تاک با وی چت نیز مشکلاتی دارد.
تهدید به تعطیلی شبکههای اجتماعی
ترامپ تنها با کمپانیها و اپلیکیشنهای چینی جنگ بیپایان نداشت و در سال 2020 عملاً به دشمن درجه یک شبکههای اجتماعی امریکایی حاضر در سیلیکون ولی نیز تبدیل شد. «دونالد ترامپ»، رئیسجمهوری امریکا در سال 2020 تهدید به تعطیلی شبکههای اجتماعی کرد و در مدت کوتاهی پس از این تهدید، توئیتر با فراهم کردن گزینه راستیآزمایی برای پیامهای توئیتری رئیسجمهوری امریکا، برای نخستین بار صحت ادعاهای توئیتری وی درباره انتخابات پستی امریکا را زیرسؤال برد که این موضوع ترامپ را بشدت عصبانی کرد.دعوای ترامپ و شبکههای اجتماعی بویژه توئیتر در دوران قبل از انتخابات، حین انتخابات و پس از آن ادامه داشت. ادعاهای ترامپ مبنی بر پیروز شدنش در این میدان بزرگ یا ادعاهای واهی تقلب در انتخابات، عملاً فیسبوک و توئیتر را مجبور کرد که جنگی تمام عیار را با وی آغاز کنند.
همه توئیتهای حاوی اطلاعات غلط وی و طرفدارانش درباره انتخابات امریکا برچسبگذاری شد و فیس بوک هم مانع فعالیت گروههای افراطی طرفدار ترامپ ازجمله QAnon شد که تئوریهای توطئه را منتشر میکردند. به این ترتیب عملاً گامی بزرگ برای مقابله با رشد روزافزون انتشار اخبار جعلی در سال 2020 برداشته شد.
بازگشت بیتکوین
در سال 2020 ارزش بیتکوین به طرز عجیبی بالا رفت و از مرز 28هزار دلار نیز فراتر رفت که نشان از رشد سالانه 200درصدی دارد و برخی حتی پیشبینی کردهاند که قیمت آن تا پایان 2021 از 100هزار دلار نیز فراتر برود. در سال 2020 کمپانیهایی همچون مایکروسافت، AT&T، Twitchو Overstock.com بیتکوین را در چرخه مالی خود پذیرا شدند و PayPal هم در ماه اکتبر از راهاندازی یک سرویس ویژه برای کاربران خبر داد که بتوانند خرید و فروش یا نگهداری از بیت کوین خود را در این پلتفرم انجام دهند.
مرد سال دنیای تجارت
یکی از نقاط عطف دنیای فناوری در سال 2020 موفقیت و توسعه خارج از حد تصورZoom بود. درحالی که انتظار میرفت کروناویروس تنها برای چند هفته میهمان جهانیان باشد اما کم کم یک سالی میشود که این میهمان ناخوانده در گوشه و کنار جهان جا خوش کرده و بخش عمده نیروهای بسیاری از کمپانیهای کوچک و بزرگ، مدارس و… همگی مجبور شدهاند دورکار باشند. این فعالیت آنلاین ضرورت وجود اپلیکیشنهای کارآمدی همچون زوم را بیش از گذشته کرد تا جایی که«اریک یوآن» بنیانگذار کمپانی Zoom در مجله تایم بهعنوان مرد سال دنیای تجارت و کسب و کار در سال 2020 معرفی شد.
تعداد کاربران زوم از روزانه 10میلیون نفر در ماه دسامبر به بیش از 300میلیون نفر در آوریل رسید. همچنین در ماه آوریل عنوان شد که در آخر هفتهها میزان استفاده از زوم تا 2هزار درصد افزایش مییابد که دلیل آن دید و بازدیدهای آنلاین دوستان و اعضای خانواده بوده است.
البته این رشد چشمگیر چالشهایی نیز برای این کمپانی رقم زد و نگرانیهایی بابت حریم خصوصی کاربران، امنیت سایبری و… ایجادشد. اف بیآی که از زوم بهعنوان پلتفرم ضروری و باارزش ارتباطی یاد کرد نسبت به امنیت سایبری آن ابراز تردید داشت البته هکرها نیز بارها به کاربران زوم و ویدئوکنفرانسهایی که با کمک آن برگزار میشد حمله کردند. درنهایت نیز کمپانیZoom مجبور به خرید یک کمپانی امنیت سایبری شد تا بتواند از کاربران خود محافظت کند. البته افزایش حملات سایبری در سال 2020 به موازات شیوع کرونا چیز تازهای نیست و طبق گزارش مؤسسه سایبری Cyberventures درمجموع در سال ۲۰۲۰ بیش از ۷۳۷میلیون فایل اطلاعاتی لو رفت.
2020؛ سال آمازون
با شیوع کرونا بازار خرید آنلاین و تجارت الکترونیک در جهان رونق گرفت و آمازون در ارتش تجارت الکترونیک جهان به یکی از موفق ترینها تبدیل شد تا جایی که در سال 2020 به ارزش بازار یا مارکت کپ 2تریلیون دلاری دست یافت. (مارکت کپ (Market Cap)، از ضرب تعداد سهام یک شرکت بر قیمت هر سهم به دست میآید).
گفتنی است در سال 2020 رشد سالانه فروش آمازون حدود 37درصد بود و با فروش 96.1میلیارد دلار در سه ماهه سوم 2020 عملاً بیشترین میزان فروش سه ماهه در تاریخ این کمپانی به ثبت رسید. گفته میشود درمدت مشابه سال 2019 میزان فروش این کمپانی حدود 70میلیارد دلار بوده است. البته آمازون در دوران کرونا بهدلیل حجم بالای کاری، مشکلاتی هم با کارمندان داشت و با اعتراضات گسترده آنها مواجه شد تا جایی که یک هشتگ اعتراضی علیه این کمپانی در جمعه سیاه 2020 شکل گرفت. یکی دیگر از بخشهای جالب توجه 2020 نیز صنعت گیم بود. در سال ۲۰۲۰ حدود ۲.۷ میلیارد نفر در سراسر جهان به گیمر بازیهای ویدئویی تبدیل شدند. طبق گزارش کمپانی Newzoo، میزان درآمد صنعت گیم دنیا از مجموع درآمد صنعت ورزش و فیلم در سال ۲۰۲۰ بیشتر شد و این درآمد به حدود ۱۸۰میلیارد دلار رسید. ساخت واکسن، موفقیتهای فضایی، توسعه بلاکچین و… هریک بخشی دیگر از دستاوردهای حوزه فناوری در سال 2020 بودند.