پس از 4سال پرتلاطم در امریکا«جو بایدن» رئیسجمهوری امریکا در همان روز نخست ورود به کاخ سفید به منظور لغو برخی سیاستهای «دونالد ترامپ»، 10 فرمان اجرایی را در زمینههای مختلف ازجمله نحوه مقابله امریکا با کووید 19، توافقنامه اقلیمی پاریس، قوانین مهاجرت و… امضا کرد. اما این فرمانها برای صنعت فناوری چه معنایی دارد و اصولاً شرکتهای فناوری کوچک و بزرگ بعد از 4سال پرتنش، در انتظار چه تغییراتی در دوره ریاست جمهوری «جو بایدن» هستند؟
کاهش نیروی متخصص در حوزه فناوری
با پیروزی «جو بایدن» در انتخابات امریکا فعالان حوزه فناوری نفس راحتی کشیدند. 4سال ریاست جمهوری دونالد ترامپ بخشهای مختلف فناوری ازجمله صنعت تراشهسازی در جهان، تولید تلفن همراه، فعالیت غولهای دنیای اینترنت و… را تحت تأثیر قرار داد که نیاز به تغییراتی جدی دیده میشود و البته به نظر میرسد که بایدن قصد ورود به آنها و کاهش نسبی مشکلات فعلی را دارد.
یکی از نگرانیهای فعالان حوزه فناوری در امریکا کم تعداد بودن نیروی کار مبتکر و توانمند در این کشور است که دلیل آن هم یکی از فرمانهای اجرایی دونالد ترامپ و ممانعت از به کارگیری نیروهای کار خارجی در حوزه فناوری عنوان شده است. حالا بسیاری انتظار دارند با توجه به نگاه متفاوت «بایدن» به موضوع مهاجران، این مشکل تا حدی حل شود.
درواقع ترامپ با محدود کردن فعالیت کارگران خارجی، صدای بزرگترین کمپانیهای فناوری امریکا را درآورد.
آمازون، اپل و فیس بوک درمیان کمپانیهایی بودند که معتقد بودند ممنوعیت موقت ویزا به کمپانیهای فناوری امریکایی آسیب میرساند. دونالد ترامپ در دوران شیوع کرونا محدودیتهایی برای کارگران خارجی ایجاد کرد تا به خیال خودش از اشتغال امریکاییها حفاظت کند اما این موضوع تعداد زیادی از فعالان حوزه فناوری را تحت تأثیر قرار داد. مایکروسافت، نتفلیکس، توئیتر و سایر کمپانیهای بزرگ فناوری نیز نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند. آنها معتقد بودند که با وضع این محدودیت، رقبای جهانی در کانادا، چین و هندوستان از این فرصت نهایت بهره را میبرند و نیروهای تربیت شده و مبتکر را جذب میکنند درحالی که امریکا از این نیروها بینصیب میماند و این موضوع به اقتصاد امریکا آسیب میرساند.
فیس بوک یادآور شد: این فرمان در واقعیت استعدادهای برتر را از امریکا دور میکند و این موضوع کار امریکا را برای بهبود یافتن اوضاع اقتصادی در دوران پساکرونا سختتر میکند. تیم کوک و ساندارپیچای هم مهاجران را بازوهای اصلی برای موفقیت کمپانیهای خود دانستند و عنوان کردند که کاخ سفید با بهانه قرار دادن کرونا، درواقع قوانین مهاجرت را سختتر کرده است. امریکا سالانه 5هزار مهاجر را از طریق ویزای H-B1 پذیرش میکرد که بیشتر آنها افراد کارآزموده و مبتکر و ماهر در صنعت فناوری بودند ولی ترامپ، همه این ویزاها را معلق کرد که ضربه بزرگی به صنعت فناوری این کشور به حساب میآید. گفتنی است سه چهارم این ویزاها به فعالان و متخصصان حوزه فناوری هندی اختصاص داشت به همین دلیل هم این فرمان اجرایی بیش از سایر کشورها بر مهاجران هندی تأثیر گذاشت.
تهدید کمپانیهای فناوری با هوآوی
یکی از بزرگترین امیدهای دنیای فناوری در امریکا به ریاست جمهوری بایدن، این است که میزان تنشهای امریکا و چین کمتر شود. دونالد ترامپ از همان روزهای نخست راهیابی به کاخ سفید شمشیر را برای چین از رو بست و هرچه به پایان دوره چهارسالهاش نزدیکتر شد فشارها را بر شرکتهای امریکایی که قصد داشتند با چین همکاری کنند بیشتر کرد. دعوای واشنگتن و پکن با افزایش تعرفه کالاها در سال 2018 آغاز شد و در ادامه، دامان بسیاری از کمپانیهای فناوری چینی و امریکایی را گرفت. یکی از کمپانیهایی که در کمپین ترامپ علیه رشد فناوری چین بیشترین تنش را داشت، هوآوی بود.
هوآوی سالانه مبلغ بالایی صرف امور پژوهش و تحقیق میکند و همین موضوع باعث شده تا در بخشهای مختلف فناوری از جمله5G پیشتاز باشد. این کمپانی که بهعنوان بزرگترین تأمین کننده تجهیزات مخابراتی جهان شناخته میشود و عملاً دوسوم جمعیت جهان به نوعی ازطریق تجهیزات این کمپانی به اینترنت دسترسی پیدا کردهاند هدف حملات ترامپ قرار گرفت. ترامپ معتقد بود این شرکت، وابسته به دولت چین است و تجهیزات مخابراتی هوآوی به جاسوسی از کاربران امریکایی میپردازند و با این که هرگز این ادعا ثابت نشد اما هوآوی در لیست سیاه قرار گرفت و تحریم شد و کمپانیهای امریکایی هم که با روشی این تحریم را دور زده و با هوآوی کار میکردند مشمول پرداخت جریمههایی سنگین شدند. هوآوی همچنین پیشتاز فناوری 5G در جهان است و ممانعت ترامپ از فعالیت آن در امریکا خسارات زیادی به این کشور وارد کرد.
ترامپ هوآوی و برخی دیگر از شرکتهای فناوری را در لیست سیاه قرار داد و به این ترتیب میلیاردها دلار در درآمدزایی امریکا از دست رفت. ترامپ در آخرین روزهای حضورش در کاخ سفید عملاً هوآوی را زمینگیر کرد، چراکه هرچند هوآوی تحریم بود اما هنوز روزنهای برای فعالیت این کمپانی وجود داشت و تنها چند شرکت اجازه همکاری با هوآوی را داشتند. سرانجام ترامپ طی فرمانی، مانع صادرات قطعات مورد نیاز هوآوی از امریکا شد و عملاً مجوز همکاری چندین تأمین کننده قطعات به شرکت هوآوی ازجمله اینتل را لغو کرد.
ممنوعیت استفاده هوآوی از نرم افزار اندروید گوگل هم یکی از عجیبترین دستورهای ترامپ در دوران ریاست جمهوریاش به شمار میرود که این موضوع سبب شد هوآوی دیگر نتواند از اندروید و نرم افزارهای مرتبط با آن استفاده کند و همچنین به مرور زمان فعالیت بسیاری از اپلیکیشنهای چینی در اپ استور یا گوگل پلی ممنوع اعلام شد.
کمبود تراشه با فرمان ترامپ
با شیوع کرونا میزان خرید لپ تاپ و سایر دستگاههای الکترونیکی افزایش یافت و با توجه به کاهش کلی میزان تولید قطعات در نتیجه تعطیلی کارخانهها، دورکاری و… شاهد کمبود تراشه در جهان بودیم و فرمان ترامپ هم به این موضوع دامن زد. شرکت تایوانی تراشهسازی SMIC در لیست سیاه امریکا قرار گرفت که این موضوع بسیاری از کمپانیهای فناوری و حتی خودروسازان را با کمبود تراشه مواجه کرد تا جایی که بسیاری از خودروسازان در جهان بهدلیل کمبود جهانی تراشه ناشی از اقدامات دولت ترامپ علیه کارخانههای تراشهسازی مهم چینی، در حال تعطیلی خطوط مونتاژ خود هستند. شرکتهای فورد و تویوتا، فولکس واگن، نیسان موتور و فیات کرایسلر هم تولید خود را محدود کردهاند.
در سال 2020، کمپانیهای چینی دیگری از جمله تیک تاک و شیائومی یکی از کمپانیهای برتر چینی تولیدکننده تلفن همراه هم در دامنه این محدودیتها قرار گرفتند و کمپانیهای سیلیکون ولی از این موضوع هراس داشتند که ادامه دار شدن و افزایش میزان تنشهای امریکا و چین سبب کارهای تلافی جویانه پکن شود و این موضوع مشکلات اضافی را برای تجارت برون مرزی آنها ایجاد کند. انتظار دارند بایدن این تنش را کاهش دهد و استراتژیهایی برای بهبود روابط دو کشور داشته باشد.
دعواهای ترامپ و شبکههای اجتماعی نیز بر کسی پوشیده نیست و وی تلاش کرد در دوران ریاست جمهوری اش این شبکههای اجتماعی را محدود کند. وی یک فرمان اجرایی را با هدف افزایش توانایی دولت برای نظارت بر شبکههای اجتماعی امضا کرد و البته هرچند هدف از فرمان اجرایی خود را مسئولیت پذیر کردن این غولهای فناوری دانست اما درواقع میخواست با این محدودیتها کار را برای فعالیت خود در این فضا آسانتر کند.
یکی دیگر از کارهای عجیب ترامپ در آخرین روزهای کاری وی، عفو سارق اسرار تجاری گوگل بود که صدای بسیاری از بزرگان فناوری را درآورد. وی آنتونی لواندوفسکی، مهندسی که بهدلیل سرقت اسرار تجاری گوگل به زندان محکوم شده بود را عفو کرد. با همه مشکلاتی که ترامپ برای صنعت فناوری جهان ایجاد کرده حال همگی چشم به راه جو بایدن هستند تا ببینند که وی چه استراتژی مشخصی برای حل مشکلات فعلی این صنعت به کار خواهد گرفت.