دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات از تکمیل شدن چرخه «نسخهنویسی الکترونیکی» بری بهرهبرداری عمومی در کل کشور خبر داد.
رضا باقری اصل با اشاره به بازدید میدانی اخیر دبیرخانه از پروژه نسخهنویسی الکترونیکی در مرکز جراحی محدوده فرهنگیان و چند مرکز درمانی دیگر بابیان اینکه سامانه نسخهنویسی الکترونیکی ازنظر کارکرد خیلی پیچیده نیست گفت: موضوعی که وجود دارد و باعث کندی کار میشود این است که ابتدا باید احراز هویت و استحقاق سنجی پوشش کلیه بیمهشدگان را تشخیص دهد، از طرفی نسخهای که نوشته میشود بدون اینکه نسخه چاپی ارائه شود قابلیت اخذ اطلاعات توسط داروخانههای طرف قرارداد را داشته باشد.
وی افزود: این پروسه پیشازاین و به شکل محدود در داروخانههای تأمین اجتماعی عملیاتی شده بود. کاری که جدیداً با همکاری بیمه سلامت، سازمان تأمین اجتماعی و وزارت بهداشت آغاز کردیم، شکل گسترشیافته آزمونهای دو سه سال اخیر است.
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات تصریح کرد: با توسعه طرح سلامت الکترونیکی، در حال حاضر تعداد مراکز متصل به بیش از 20 هزار مرکز رسیده است؛ تعداد داروخانههای متصل بیمه سلامت ایرانیان هم از حدود 10 هزار داروخانه بیشتر شده است و به همین تعداد هم داروخانه طرف قرارداد با تأمین اجتماعی متصل شدهاند.
باقری اصل ادامه داد: ازاینرو بر اساس تأکید رئیس محترم جمهور، یک شخص تنها با ارائه کد ملی و یا درنهایت کارت ملی خود به این مراکز مراجعه میکند، سامانهها، استحقاق بیمهای او را تشخیص میدهند و در یک سیکل الکترونیکی نسخهای توسط پزشک در مراکز درمان نوشته میشود و در تمامیهای داروخانهها و پاراکلینیکها امکان پیچیده شدن نسخه وجود خواهد داشت.
وی تأکید کرد: بنابراین چرخه نسخهنویسی الکترونیکی در حال حاضر تکمیلشده است و برای بهرهبرداری عمومی در کل کشور فراهمشده است. هرچند تعداد مراکزی هم که وصل نشدهاند و در حال اتصال هستند زیاد است. بااینحال استقرار کامل سلامت الکترونیکی مشروط به عملیاتی و عمومی شدن نسخه الکترونیکی است، چراکه آزمونهای استقرار تا اندازه کافی انجام گرفته و تا این پروژه عملیاتی نشود و اشکالات غیر فنی و اجرایی در حین کار کشف نشود امکان یکپارچگی بیشتر وجود نخواهد داشت.
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات بابیان اینکه سلامت الکترونیکی از آن دست پروژهها نیست که یکروزه سوئیچ آن را بچرخانیم و بگوییم کار آغازشده است گفت: این پروژه یک سیستم اجتماعی زنده است. مثل تعمیر هواپیما در حال پرواز است. سیکل موجود باید حفظ شود و درعینحال باید ارتقا پیدا کند.
وی افزود: بنابراین شاید در حال حاضر سیستم بهینه نباشد ازاینجهت که داروخانهها و پاراکلینیکها ممکن است بهزحمت بیفتند چراکه شاید هنوز نرمافزارهای کلینیکی خود داروخانهها و یا پزشکان آمادگی اتصال به اطلاعات بیمه گران را نداشته باشد ولی در حال حاضر پنلهایی در اختیار آنها قرارگرفته است که بتوانند کار را پیش ببرند.
باقری اصل ادامه داد: از طرفی یک همگرایی هم بین بیمهها اتفاق افتاده و یک شورای هماهنگی بیمه ایجاد شده است و این شورا در حال فراهم کردن انگیزههای لازم برای ذینفعان است. برای مثال پزشکانی که نسخه الکترونیک صادر کنند و یا داروخانههایی که نسخه الکترونیکی را بپذیرند، بهصورت بر خط وجه سهم بیمهشان را دریافت میکنند.
وی تصریح کرد: جوایز دیگری هم برای همهگیری این پروژه در نظر گرفتهشده است ازجمله اینکه تأمین اجتماعی از طریق بانک زیرمجموعه خودش یعنی بانک رفاه کارگران، به مراکز درمانی یا پزشکان برای تجهیز الکترونیکی مراکز خود وام کمبهره یا حتی صفر درصد پرداخت میکند.
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات تأکید کرد: بنابراین این هماهنگیها برای شروع کار بزرگ نسخهنویسی الکترونیکی صورت گرفته است. البته برای اینکه به این مرحله برسیم اشکالاتی وجود داشت که در این چند ماه اخیر توانستهایم آنها را برطرف کنیم ازجمله بحث کدینگ دارو و تجهیزات و همچنین اصلاح و الکترونیکی کردن قواعد بیمهای و درمان.
وی ادامه داد: درهرصورت امروز میتوانیم این نوید را بدهیم که امکان بهرهبرداری در فاز نخست سلامت الکترونیک وجود دارد و فکر میکنم ظرف مدت 4 یا 5 ماه آینده شاهد فراگیری بالای 70 تا 80 درصد سرویسهای سلامت الکترونیک باشیم.
باقری اصل در ادامه درباره اینکه عملیاتی کردن پروژه سلامت الکترونیک تا چه اندازه به شفافیت در حوزه سلامت و کاهش فساد کمک میکند گفت: نگاه ما به بحث شفافیت در برخی پروژهها هدف و در برخی دیگر محصول است. در پروژه سلامت الکترونیکی شفافیت محصول است و نه هدف. بحث درمان و استاندارد شدن درمان در کشور اولویت اصلی ماست؛ بنابراین تعداد ذینفعانی که سو نفع میبرند یا تعارض منافع دارند طبیعتاً در چرخه سلامت الکترونیک کشور زیاد نیستند.
وی افزود: پروژه سلامت الکترونیکی مبتنی بر بهبود چرخه درمان و سلامت است؛ بنابراین محصول سلامت الکترونیک شفافیت و مدیریت بهتر منابع است. در مسئله سلامت الکترونیکی و نسخهنویسی الکترونیکی صحت چرخه درمان و بهطور مشخص اینکه پزشک تنها مجاز به تجویز داروهای مربوط به حوزه درمان خودش باشد و… برای ما اولویت بالاتری از چرخه فساد دارد؛ هرچند ریشهکنی فساد در مسئله سلامت الکترونیکی را رد نمیکنم و شاید ازجمله اهداف دولت هم باشد ولی به نظرم فساد ستیزی و شفافیت محصول کار بزرگ اجرای سلامت الکترونیکی است. ازاینجهت فکر میکنم که مقاومتها بهواسطه این خدمتی که فراهم میشود استثنا خواهد بود نه عمومی.
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات تصریح کرد: نکته دیگر در ارتباط با پروژه سلامت الکترونیکی این است که تلاش داریم تا اولاً سهم مردم برای سلامت منطقی شود و در ثانی یک نگاه هم آقای رئیسجمهور نسبت به موضوع دارند و آن این است که پولی که دولت برای سلامت در ارتباط با بیمهها و یارانه و… پرداخت میکند باید قابلیت مدیریت داشته باشد و شفاف شود؛ بنابراین محصول پروژههای سلامت الکترونیکی نیل به این دو مقصود هم هست نخست مدیریت منابع و دوم متناسب شدن هزینه درمان از سمت مردم.
باقری اصل درباره اینکه آیا سازمانهای اصلی الکترونیکی شدن سلامت همچون سازمان تأمین اجتماعی و یا بیمهها آمادگی لازم برای اجرای این پروژه را دارند گفت: ما بازدیدی از سازمان تأمین اجتماعی داشتیم و جلساتی با تیمهای فنی این سازمان برای بهینه کردن این سرویسها آغاز کردهایم. از طرف دیگر بیمهها هم در حال حرکت به سمت یکپارچگی هستند.
وی در ادامه درباره اینکه برای عمومی شدن و استفاده حداکثری از سرویسهای سلامت الکترونیکی چقدر زمان نیاز است گفت: فکر میکنم در گام نخست و تا پیش از پایان سال، فرایندهای اصلی سلامت الکترونیکی 25 تا 30 درصد الکترونیکی میشود و در گام دوم تا خردادماه این رقم به بالای 50 درصد و تا آخر سال آینده تا 70 درصد تراکنشهای الکترونیکی خواهد شد که این عدد هم حد متناسب اجرایی شدن سلامت الکترونیکی محسوب میشود. البته ذکر کنم که منظور از 70 درصد اتصال نیست چراکه در حال حاضر نزدیک به 95 درصد مراکز درمانی و ارائهکنندگان خدمات کلینیکی و پاراکلینیکی متصل هستند منظور الکترونیکی شدن کلیه فرآیندها است.