کافه بازار، بزرگترین مارکت اندرویدی ایران، در روزهای پایانی سال ۹۹ اعلام کرد که کمیسیونش از توسعهدهندگان را از ۳۰ به ۱۵٪ کاهش میدهد؛ اتفاقی که از ابتدای خرداد ماه اجرایی خواهد شد. اما جزییات زیادی از این تصمیم منتشر نشد و تاثیر آن روی اکوسیستم استارتاپی و آینده توسعهدهندگان بازی و اپلیکیشن مشخص نبود. اکنون زوایای بیشتری از این تصمیم مشخص شده است.
«مهدی امیری»، مدیرعامل و «علی وحدانی»، مدیر ارشد محصول بازار در جلسه پرسش و پاسخی که در کلاب هاوس برگزار شد به سوالات مختلف خبرنگاران و توسعهدهندگان پاسخ دادند. این جلسه در کلابهاوس با همکاری وبسایت «آیتی ایران» تشکیل شده بود.
به شکل خلاصه، مهمترین مسائلی که در این جلسه از سوی مدیران کافه بازار و متخصصان مطرح شد شامل این نکات است:
کاهش کمیسیون بازار از توسعهدهندگان، کیک صنعت را بزرگتر میکند.
این طرح باعث افزایش قابل توجه سود خالص توسعهدهندگان میشود.
«تبلیغات در جستجو» قرار نیست فرصتها را از توسعهدهندگان کوچک بگیرد.
طرح کاهش کمیسیون، درآمد بازار را از فروش درون برنامهای در ۱۴۰۰ تا ۹ درصد کاهش میدهد.
کاهش درآمد بازار از این بخش موقتی است. این طرح روی درآمد بخش ویدیو و تبلیغات اثری ندارد.
جزئیات تغییر در کمیسیون
بعد از تصمیم اپل و گوگل پلی برای کاهش سهم کمیسیون توسعه دهندگان کوچک که درآمد سالانه آنها کمتر از یک میلیون دلار است، کافه بازار نیز در این مسیر گام برداشت و اعلام کرد سهم این پلتفرم از فروش سالیانه تا یک میلیارد تومان هر توسعه دهنده از ۳۰ به ۱۵ درصد کاهش خواهد یافت که این تصمیم در جهت رونق بیشتر صنعت برنامهها و بازیهای موبایلی، و کمک به رشد توسعهدهندگان گرفته شده است.
«علی وحدانی»، مدیر ارشد محصول بازار در کلاب هاوس درباره دلیل اجرای این طرح گفت: «رشد و افزایش سهم توسعهدهندههای کوچک و متوسط برای ما حائز اهمیت است و معتقدیم هر چه کیک صنعت بزرگتر شود، سهم توسعهدهندگان بیشتر شده و در نتیجه بازار هم سهم بیشتری خواهد داشت. از همین روی زمانی که اپل تصمیم گرفت تا مدل درآمدی خود را تغییر دهد، ما نیز امکان پیادهسازی این مدل و بهرهوری آن را بررسی کردیم.»
وی در ادامه با اشاره به برگزاری جلسات متعدد برای برای مقایسه شرایط اپل و بازار از لحاظ تعداد توسعهدهندهها، کاربران، درآمد، تورم و … بیان کرد: «راههای متفاوتی همچون سرمایهگذاری روی توسعه بازار در جهت نصب بیشتر و افزایش نرخ تعامل کاربران برای کمک به رشد این صنعت پیش روی ما بود اما در نهایت با جمع بندی به این تصمیم رسیدیم که کمیسیون خود را کاهش دهیم.»
مدیر ارشد محصول بازار در پاسخ به این سوال که اگر این استراتژی و تخفیف داده شده منجر به رشد توسعهدهندگان نشده و آنها به اهداف تعیین شده در این مسیر نرسند، چه برنامههای جایگزینی دارند، گفت: «این سوال در واقع کل برنامههای سال ۱۴۰۰ را شامل میشود. ما با سرمایهگذاری روی حوزه پردازش دادهها در حال کار روی افزایش نرخ تعامل کاربرانمان هستیم تا آنها با اپها و بازیهای مورد پسندشان درگیر شوند. همچنین قصد داریم تا نرخ موفقیت خریدها را افزایش دهیم و تجربه بهتری را برای کاربرانمان فراهم سازیم.»
اجبار یا اختیار؟
«امیر مستکین»، سردبیر دیجیاتو، با اشاره به این نکته که گوگل و اپل با توجه به پروندههای جاری ضد انحصار علیه این شرکتها در کشورهای مختلف، احتمالاً مجبور به کاهش سهم درآمدی خود از توسعهدهندگان شدهاند، این پرسش را مطرح کرد که پس از کاهش سهم گوگل از کمیسیونها، اجبار و اختیار چقدر در تصمیم کافه بازار نقش داشته است؟
درپاسخ به این سوال، «مهدی امیری»، مدیرعامل جدید کافهبازار به تلاش این مجموعه برای کمک به توسعهدهندگان اشاره کرد که مدلهای متفاوتی برای توسعهدهندگان کوچک و بزرگ وجود دارد و این طرح فارغ از مشکلات اپل و گوگل، صرفا جهت حمایت از توسعهدهندههای کوچک گرفته شده است که درخواستهای زیادی برای کاهش کمیسیون بازار داشتهاند.
او در ادامه از طرحهای بازار برای سال ۱۴۰۰ و حمایت از این صنعت سخن به میان آورد که با سرمایهگذاری روی هوش مصنوعی به دنبال افزایش و بهبود نصبها و کار کردن روی بخش جستجو شاهد نتایج بهتری برای کاربر باشند.
مدیرعامل بازار در پاسخ به سوال دیگر دیجیاتو مبنی بر اینکه کاهش درآمد بازار با اجرای این طرح، چه تاثیری روی فرآیند ورود این شرکت به بازار بورس دارد، گفت: «کاهش درآمد ما دائمی نیست و امیدواریم در بلند مدت افزایش پیدا کند. همچنین به دنبال پیدا کردن مسیرهای دیگر برای درآمدزایی هستیم مثل بخش ویدئو، تبلیغات، سرویس تبلیغات در جستجو و … که میتوانند آن رشدی را که نیاز داریم، جبران کنند.»
کاهش کمیسیون و منطقی بودن پروموشنها
در این جلسه «حسین مزروعی»، مدیر عامل شتابدهنده آواگیمز ضمن استقبال از این طرح، آن را مناسب توسعهدهندههایی با درآمد سالانه بین ۴۰۰ میلیون تا یک میلیارد دانست که با این تخفیف میتوانند به سمت سرمایهگذاری یا جذب نیروی جدید بروند.
او معتقد بود بهترین راه کمک به توسعهدهندگان کوچک و تازه وارد، پروموت کردن اپلیکیشن و بازی آنها توسط کافه بازار است تا بیشتر دیده شوند و تعداد نصبشان افزایش یابد و این کار تاثیر بیشتری نسبت به کاهش کمیسیون بازار برای این دسته از دولوپرها خواهد داشت.
مزروعی در ادامه به احتمال سخت شدن رساندن نصب از ۵۰۰ به ۱۰ هزار در بازار اشاره کرد. او این نگرانی را مطرح کرد کاهش درآمد بازار از کمیسیون اپلیکیشنها باعث پررنگتر شدن نقش «تبلیغات در جستجو» شده و نهایتا این تصمیم به ضرر توسعهدهندگان کوچک تمام شود. اما علی وحدانی، مدیر ارشد محصول بازار با رد این موضوع بیان داشت که تیم بازار به دقت پروژه سرچ ادز را اجرا و رصد میکند زیرا عدم کاهش کارایی کانال جستجو برایشان اهمیت زیادی دارد.
دیگر نگرانی مدیر عامل شتابدهنده آواگیمز به پروموت کردن بازیهایی که فروش بالای یک میلیارد تومان دارند مربوط میشد زیرا بازار سهم بیشتری از فروش آنها خواهد داشت که وحدانی این اطمینان خاطر را داد که پروموتهای بازار تنها براساس رضایت کاربر خواهد بود و به درآمد ارتباطی ندارد.
وحدانی همچنین توضیح داد که کاهش کمیسیون شامل ۹۹ درصد از توسعهدهندگان میشود و طبق تخمینهای زده شده باعث کاهش ۹ درصدی درآمدهای بازار طی سال ۱۴۰۰ خواهد شد در حالی که طبق پیشبینیها این رقم برای اپل تنها در حدود ۲ درصد خواهد بود.
البته او معتقد است این طرح در بلند مدت باعث فروش بیشتر و رشد دولوپرها خواهد شد که نهایتاً درآمد کافه بازار نیز افزایش خواهد یافت.
بازار و توانمندسازی توسعهدهندگان
«مسعود نظری»، بنیانگذار پلتفرم مخصوص کودک و نوجوان، بابت کاهش کمیسیون بازار ابراز خوشحالی کرد چرا که پس از آن میتوانند سهم درآمدی خود از تولیدکنندههای محتوا را کمتر و به آنها کمک کنند.
نظری همچنین از مسئولان کافه بازار درخواست کرد تا اقداماتی در جهت توانمندسازی اپلیکیشنهای حوزه آموزش که جزو بزرگترین دستههای این پلتفرم هستند، انجام دهند و کمک کنند تا ۹ درصد مالیات ارزش افزوده برای این حوزه کاهش یافته یا حذف شود.
اهمیت کاهش کمیسیون
«علی شهدوست»، بنیانگذار پلتفرم «بیاموز» از دیگر حاضرین این روم کلاب هاوسی بود که درباره اهمیت کاهش ۱۵ درصدی کمیسیون بازار سخن گفت. او اعلام کرد که در روند توسعه نرمافزار، هزینههای ثابتی وجود دارد که بخش بزرگی از درآمدها را صرف خود میکند، از همین روی با اجرایی شدن این طرح شاهد افزایش درآمد و سود خالص دولوپرها خواهیم بود.
شهدوست در ادامه با بیان این که سهم استورهای اندرویدی از فروش توسعهدهندگان بالاست، گفت: «بسیاری از دولوپرها به خصوص در حوزه آموزش، به واسطه بالا بودن کمیسیون بازار مجبور به اجرای برنامههای تبلیغاتی خود در خارج از کانال بازار هستند و در این کمپینها مخاطب را به نصب مستقیم یا گوگل پلی دعوت میکنند زیرا انتظار حداکثر سود را از تبلیغات دارند. حال با کاهش سهم بازار میتوان امیدوار بود که پنلهای مارکتینگ به سمت این پلتفرم حرکت کند.»
او همچنین از مسئولان کافه بازار خواست تا به جای اعمال ۹ درصد مالیات ارزش افزوده در قیمت کل یک برنامه، آن را در آخرین مرحله پرداخت به صورت جداگانه برای کاربر نشان دهد چرا که وقتی کاربران برنامه ۱۰۰ هزار تومانی دانلود میکنند، انتظار اپی متناسب با این قیمت هستند اما در واقع پیش از این تنها ۶۰ هزار تومان آن به توسعهدهندگان میرسید.
وحدانی این افزایش هزینه جداگانه را برای تجربه کاربری مناسب ندانست و بهرام احساندوست، مدیر تیم ویدیوی کافهبازار، اعمال ۹ درصد ارزش افزوده روی قیمت کل را عرف بازار ایران دانست.
«هادی دعایی»، مدیر مارکتینگ تاد نیز پرسش خود را به سهم ۳۰ درصدی بازار از فروش بالای یک میلیارد تومان توسعهدهندگان اختصاص داد که آیا قرار است روی حمایت از توسعهدهندگان بزرگ مثل دادن تبلیغات بیشتر هزینه شود یا سرویس خاصی در اختیار این یک درصد قرار بگیرد؟
مدیرعامل بازار در پاسخ گفت: «این بخش از درآمدها صرف برنامههایی که برای سال ۱۴۰۰ داریم شده اما شاید برنامههای جدیدی را نیز اضافه کنیم. به طور مثال با اجرای یک مارکتینگ بزرگ، تعداد کاربران را افزایش دهیم. در کل بیش از نصف هزینههای این پلتفرم برای اجرای اقدامات جدید است تا حفظ وضعیت جاری.»
وحدانی نیز با اشاره به این که هدف ما کمک و رشد توسعهدهندههای کوچک و بزرگ است، گفت: «ما برای آن یک درصد از دولوپرها یک اکانت مدیریتی داریم که به طور اختصاصی به آنها کمک کرده، مشورت داده و کارهای مارکتینگ مشترکی انجام میدهیم.»