ناسا به شرکت اسپیساکس متعلق به ایلان ماسک قرادادی ۲/۹ میلیارد دلاری را برای ساخت فضاپیمایی اعطا کرده که قرار است در سال ۲۰۲۴ فضانوردانی را به ماه ببرد، این آژانس امنیتی اسپیساکس را در میان پیشنهاداتی از سوی شرکت بلو اوریجین (Blue Origin) متعلق به جف بزوس و دینتیکس (Dynetics) پیمانکار دفاعی انتخاب کرد.
به نقل از رویترز، بزوس و ماسک به ترتیب ثروتمندترین و سومین مرد ثروتمند جهان طبق اعلام مجله فوربز هستند و هماکنون در حال رقابت بازگرداندن انسان به ماه برای اولین بار پس از سال ۱۹۷۲ هستند.
اسپیساکس پیشنهاد خود را به تنهایی ارائه کرد اما شرکت بلو اوریجین متعلق به بزوس بنیانگذار آمازون پیشنهاد خود را به همراه شرکتهای هوافضای لاکهید مارتین (Lockheed Martin Corp) نورثراپ گرامان و دراپر ارائه کرد. دینتیکس نیز واحدی از هلدینگ لیدوس است.
ایلان ماسک پس از اعلام نتیجه در توییتر خود نوشت «ناسا بهترین است!!»
این آژانس فضایی آمریکا برای اولین بار قرارداد یک کاوشکر نفر بر را به عنوان بخشی از برنامه آرتمیس به شرکت دیگری اعطا کرده است. ناسا میگوید که این کاوشگر دو فضانورد آمریکایی را به سطح ماه خواهد برد. استیو جورکزیک مدیر اجرایی ناسا در یک کنفرانس ویدیویی گفت: «ما باید هرچه زودتر فرود بعدی را اجرایی کنیم». جورکزیک افزود: «اگر آنها به وعدههای خود عمل کنند ما در سال ۲۰۲۴ این فرصت را بهدست میآوریم».
ناسا میگوید که پروژه استارشیپ از شرکت اسپیساکس شامل کابینی فضایی و دو قفسه فضایی برای حرکت فضانوردان است و ساختار پرتاب و فرود آن کاملا قابل استفاده مجدد خواهد بود.
اسپیساکس نیز در توییتر نوشت «ما مفتخریم که در این دوره اکتشاف جدید فضا به @NASAArtemis کمک کنیم». ناسا برای دستیابی به چشماندازهای خود در زمینه اکتشاف فضا به میزان قابل توجهی به شرکتهای خصوصی تکیه کرده است.
لیسا واتسون مورگان یکی از مسئولان ناسا در مصاحبه به گزارشگران گفت که اسپیساکس باید پیش از سفر انسان به ماه، یک پرواز آزمایشی با یان کاوشگر انجام دهد.
ناسا قرار بود رقابتی را تا ماه آوریل برای ساخت اکتشافگر ماه به انجام رساند اما با این حال ناسا تنها اسپیساکس را انتخاب کرد که نشان دهنده همکاری عمیق آنها است. ناسا روز پنجشنبه گفت که تیمی را با استفاده از راکت اسپیساکس در ۲۲ آوریل به ایستگاه بینالمللی فضایی ارسال میکند. این آژانس قصد دارد پرواز به ماه را به صورت دائمی انجام دهد و به گفته ناسا رقابتی جداگانه برای آن قرارداد وجود خواهد داشت.
مارک کیراسیک مشاور ارشد بخش سیستمهای اکتشافات پیشرفته فضا در ناسا میگوید: «ما باید بتوانیم خدمات خود برای ماه را دائمی کنیم».
این اعلامیه بار دیگر موجب شگفتی آفرینی ماسک شد که شرکت تسلا سازنده خودروهای الکترونیکی را با سرمایه بازار ۷۰۲ میلیارد دلار به با ارزشترین شرکت خودروسازی جهان تبدیل کرد.
ماسک به ارتش یک نفره تکنولوژی تبدیل شده و شرکتهایی در زمینه هوافضا، خودروهای الکترونیکی، ایمپلنتهای عصبی و تونل زیرشهری را کنترل میکند.
کیتی لودرز مشاور مدیریتی در بخش اکتشافات انسان و اداره عملیاتها میگوید که یکی از فاکتورهای مهم انتخاب اسپیساکس این بود که «بهترین ارزش برای دولت چیست».
ناسا در یک بیانیه خبری که نشان میداد HLS Starship از شرکت اسپیساکس برای فرود روی ماه طراحی شده گفت که این کاوشگر «شباهت زیادی به موتورهای رپتور آزمایش شده توسط این شرکت و آستانه پرواز موشکهای فالکون و دراگون دارد».
این تصمیم ناسا شکستی برای بزوس محسوب می شود که پس از اعلام خبر کنارهگیری خود از سمت مدیرعاملی آمازون در ماه فوریه بیشتر روی بخش اکتشافات فضایی تمرکز کرده است.
بزوس و دیگر مجریان شرکت بلو اوریجین معتقد هستند که این قرارداد گامی مهم در تثبیت جایگاه این شرکت به عنوان همکاری مطلوب برای ناسا محسوب میشود و همچنین میتواند این شرکت را در مسیر سود آوری نیز قرار دهد.
ماسک چماندازی بلند پروازانه را برای اسپیساکس و راکتهای قابل استفاده مجدد این شرکت اعلام کرده که فرود انسان روی مریخ را هم شامل میشود. اما تجارت اصلی اسپیساکس در کوتاه مدت ماجرای اینترنت استارلینک و دیگر ماهوارهها و محمولههای فضایی است. اسپیساکس روز چهارشنبه گفت که ۱/۱۶ میلیارد دلار نیز جذب سرمایه کرده است.
نمونه بدون سرنشینی از استارشیپ متعلق به شرکت اسپیساکس در روز ۳۰ مارس پس از پرتاپ از بوکا چیکا تگزاس با نقص مواجه شد. این استارشیپ یکی از نمونههای راکت سنگینی است که اسپیساکس قرار است انسان و ۱۰۰ تن محموله را در ماموریتهای ماه و مریخ منتقل کند. اولین پرواز استارشیپ در مدار قرار است انتهای امسال انجام شود.