با وجود اختلاف نظرها بین وزارت ارتباطات و شرکت مخابرات ایران درباره علت عدم توسعه اینترنت ثابت، از جمله لزوم اصلاح فرآیند خصوصیسازی مخابرات، چگونگی سرمایهگذاری در این بخش و نبود منابع کافی، یک اتفاق نظر بین این دو بخش وجود دارد و آن عقبماندگی حوزه ارتباطات ثابت است، موضوعی که دودش به چشم کاربران اینترنت میرود.
نمیتوان انکار کرد که توسعه اینترنت ثابت در این سالها با چالش روبهرو بوده و آنطور که اپراتورهای موبایل توانستند فرآیند توسعه را صورت دهند، در اپراتورهای ثابت این اتفاق نیفتاده است. درواقع به زعم مسوولان حوزه ارتباطات، در عمده شاخصهای زیرساختهای ارتباطی شبکه ملی اطلاعات وضعیت مناسبی داریم اما در حوزه ارتباطات پهنباند ثابت وضعیت مناسب نیست.
محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- از همان ابتدا یکی از مهمتری دلایل عدم توسعه اینترنت ثابت را انحصار مخابرات اعلام کرده بود، اما در یک سال گذشته و بهخصوص بعد از مدیریت جدید شرکت مخابرات ایران، این چالشها به اختلاف نظر بدل شده بود، از طرفی آذری جهرمی به لزوم اصلاح خصوصیٍسازی مخابرات تاکید میکرد و در مقابل، مخابرات معتقد بود عدم سرمایهگذاری در بزرگترین و قدیمیترین شرکت ارتباطی، این عدم توسعه را رقم زده است.
مشکل توقف در توسعه اینترنت خانگی از زبان وزارت ارتباطات
از سوی وزیر ارتباطات و معاونانش بارها عنوان شده که مشکل توقف در توسعه اینترنت خانگی، انحصار مخابرات ایران در سیم مسی و داکتهای زیرزمینی است که در خصوصیسازی به اشتباه به آنها واگذار شده است. آذری جهرمی در این خصوص اینطور توضیح داد که این اشتباه در سال ۱۳۸۸ در خصوصیسازی مخابرات انجام گرفت که داکتها و سیم مسی که جوز اموال مردم است، به مخابرات واگذار شده و مخابرات هم سودهای ناشی از درآمد سالانهاش را بهعنوان اقساط به دولت پرداخت کرد و سرمایهگذاری نکرد.
او همچنین از تصویب لایحهای برای اصلاح این فرآیندها خبر داده و گفته بود: ما در دولت تلاش کردیم که این فرآیند خصوصیسازی اصلاح شود. درحال حاضر لایحهای که برای انتزاع داکت و سیم مسی ارائه دادیم، در کمیسیون اقتصادی دولت در حال بررسی است و امیدواریم زودتر نهایی شود و آن را تا پیش از پایان دولت به مجلس بفرستیم.
لایحهای که بالاخره توسط دولت تصویب شد و آذری جهرمی درباره آن نوشت: پس از سه سال پیگیری و تلاش، دولت لایحه «بازپسگیری کانالها، داکتها و حوضچههای مخابراتی از مخابرات ایران» را به تصویب رساند. پس از خصوصیسازی مخابرات، این «تصرف» یک مانع جدی برای توسعه اینترنت خانگی بود.
واکنش شرکت مخابرات ایران به اظهارات آذری جهرمی
همین اتفاق هم باعث شد شرکت مخابرات ایران به این مساله واکنش نشان دهد. اگرچه تا پیش از این مخابرات ایران بارها عنوان کرده بود که این شرکت منابع لازم را برای سرمایهگذاری ندارد و تا زمانی که منابع وجود نداشته باشد، توسعه هم به سختی انجام میشود و حاکمیت باید شرکتی را که مهمترین شرکت حوزه ارتباطات در کشور است، حمایت کند تا توسعههای لازم با توجه به نیازهای روزمره مشتریان انجام شود، این بار در بیانیهای در واکنش به اظهارات وزیر، از شفافسازی سخن گفت.
شرکت مخابرات در بیانیهاش اینطور مطرح کرده که در این سالها یکی از بزرگترین موانع توسعه پهنباند در کشور، انحصار ارائه اینترنت از سوی وزارت ارتباطات بوده و هست. بهکارگیری درگاههای غیرمعمول توزیع اینترنت، بلای جان اپراتورها شده که در آخر هم، دود این کمکاریها در عدم ارائه مطلوب اینترنت خانگی به چشم مردم رفته است.
اینکه اشتباهاتی در خصوصیسازی مخابرات در سال ۱۳۸۸ انجام گرفته یا خیر، وزیر ارتباطات چگونه میتواند این اشتباهات را اصلاح کند، شرکت مخابرات ایران که به اذعان خود بزرگترین و قدیمیترین شرکتهای ارتباطی در ایران است و طبق قانون از یک شرکت دولتی به خصوصی تبدیل شده، چطور با چالشهایی که درصورت تصویب قانونی این لایحه با آن روبهرو میشود، از دعواهای چند ساله و بهویژه یک سال گذشته است که اکنون شکل جدیتری به خود گرفته است.
کارشناسان معتقدند یکی از شاخصهای توسعه ICT برای ایران، اینترنت ثابت است. این در حالی است که یکی از پایینترین شاخصههای ما اینترنت ثابت است و ما در اینترنت ثابت یک عقبافتادگی داریم. بنابراین آنچه در آن تردیدی نیست، اینکه دود این چالشها و انداختن توپ به زمین یکدیگر، به چشم کاربران اینترنت خواهد رفت که به جای بهرهگیری از اینترنت ثابت با کیفیت مناسب، بیشترین استفاده را از اینترنت موبایل میکنند و توسعه ارتباطات کشور همچنان کند مانده است.