ربات‌ها قرار نیست شما را از کار بیکار کنند، نگران نباشید
با پیشرفت تکنولوژی، نگرانی بسیاری از انسان‌ها نیز بیشتر میشود. آیا در آینده، جهان توسط ربات‌ها به تصرف درخواهد آمد؟ آیا ربات‌ها شغل اکثر انسان‌ها را اشغال کرده و آنها را از کار بیکار خواهند کرد؟
این مقوله مدت‌هاست که ذهن بشر را درگیر کرده و بسیاری نیز در این‌باره هشدار داده‌اند. در تحقیق به عمل آمده در سال 2013 توسط Oxford Martin School، طی 2 دهه 47 درصد شغل‌ها در کشور آمریکا، می‌تواند به صورت کامل اتوماتیک شود- یعنی 12 سال دیگر از سال 2021.
محققان معتقدند که در موج اول این پدیده، ابتدا شغلهای دفتری و اداری و بعد کارگران بخش‌های تولیدی کارخانه‌ها درگیر تغییر خواهند شد.
در موج دوم، هر کاری که با ظرافت انگشتان دست انسان انجام میشود و یا نیازمند مراقبت و نظارت انسان است، توسط نرم افزارها بلعیده خواهد شد.
تا به امروز این پدیده هنوز در ابعاد فاجعه بار رخ نداده است. البته شرکت‌های بزرگ تکنولوژیک، سرمایه گذاری‌های عظیم در بخش اتوماسیون انجام داده‌اند. اما با این وجود، بیشترین استخدام کارمندان انسانی نیز از سوی همین شرکت‌ها انجام می‌گیرد.
مثلا آمازون که طیف زیادی از کارمندان انسانی خود را تعدیل کرده و به جای آنها از سیستم‌های الگوریتمیک استفاده می‌کند. این شرکت که مدام در حال روباتیزه کردن انبارهای عظیم خود است، مجبور شد به دلیل پاندمی کرونا، 175 هزار نفر کارمند انسانی استخدام کند. شرکت نتفلیکس نیز حتی با وجود شرایط بحرانی پاندمی، بازهم رشد استخدامی انسانی بالایی داشته است.
شرایط بحرانی کنونی در دنیا به نفع بسیاری از شرکت‌ها شد. شرکت‌های پخش آنلاین یا استریمینگ، شرکت‌های ارتباطی مانند زوم، شرکت‌های تولید کننده لوازم دیجتال مانند اپل و شرکت‌های تجارت الکترونیک مانند آمازون، از خانه نشینی مردم دنیا سودهای کلان کردند.
مکمل شغل‌ها، نه جایگزین
با ظهور تکنولوژی، به خصوص ابزار پیشرفته آن یعنی هوش مصنوعی، وعده‌های زیادی داده شد مبنی بر اینکه این پدیده قرار است به عنوان ابزاری تکمیلی در اختیار انسان قرار بگیرد. وعده داده شده که تکنولوژی وظیفه انجام شغلهای دردسر ساز و خطرناک را به عهده بگیرد تا در این بین انسان‌ها بیشتر کارها و وظایف با ارزش تر و مفیدتر را انجام دهند. اگر به این موضوع بیشتر دقت کنیم می‌بینیم که چندان هم بد نیست. شغلهای خطرناک و سخت زیادی وجود دارند که می توان انجام آن را به عهده تکنولوژی یا ربات‌ها گذاشت.
شغلهای زیادی هستند که می‌توانند به صورت هیبریدی در بیایند یعنی همزمان با حضور منطق و هوش انسانی، توسط ماشین‌ها یا ربات‌ها انجام شوند.
شغلهای زیادی هستند که می‌توانند به صورت هیبریدی در بیایند یعنی همزمان با حضور منطق و هوش انسانی، توسط ماشین‌ها یا ربات‌ها انجام شوند.ماهیت شغل‌ها در طول زمان تغییرات زیادی تجربه کرده است. در صده 1800، 90 درصد آمریکایی در مزارع زندگی و کار می‌کردند. امروز، اکثر شهروندان این کشور در شهرها کار و زندگی دارند. بر اساس تحقیق اخیری از شرکت MIT ، که« شغل و آینده» نام دارد، 63 درصد شغلهای کنونی در دنیا در اوایل دهه 1940-تقریبا 80 سال پیش- اصلا وجود نداشته‌اند.
از سال 1990، بیش از 1500 عنوان شغلی جدید به صنعت کار وارد شده است مانند مهندسین نرم افزار، متخصصان SEO و مسئولین دیتابیس‌ها. اکثر این شغل به تکنولوژی مرتبط هستند، اما تعداد زیادی شغل با ماهیت دیگر نیز وجود دارند که به ارتباطات عمیق و شخصی بین انسانی مرتبط هستند، مقوله‌ای که با رشد دنیای دیجیتال، اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است.
در این بین، شرکت‌های تکنولوژیک نیز از مقوله‌ای به نام AAI بهره زیادی برده‌اند. AAI یا «هوش مصنوعی مصنوعی» یعنی انسان‌ها کارهایی را انجام دهند که از در حال حاضر هوش مصنوعی از انجام آن ناتوان است. به عنوان مثال شبکه توییتر، با کارمندان انسانی قرارداد می‌بندد، افرادی که عنوان شغلی«قاضی» رادارند و در شبکه توییتر، معانی عبارت‌هایی که ترند می شود را رصد می‌کنند. شرکت آمازون نیز، در مراکز خدمات رسانی خودربات‌هایی را به کار گرفته که توسط شرکت Kiva Systems طراحی و ساخته شده‌اند. این ربات‌ها برای حمل و نقل بار استفاده می‌شوند و بیشتر آنها اشیا حمل شده خود را به کارمندان انسانی تحویل می‌دهند.
آینده «شغل‌ها»
سوال اصلی اینجاست که تمام این شرایط، در آینده صنعت شغلهای انسانی چه تاثیری خواهد داشت. هوش مصنوعی رو به روز هوشمندتر میشود و روز به روز به تعداد شغل‌هایی که می‌تواند توسط ماشین‌ها جایگزین انسان‌ها شود، افزوده میشود. ربات‌های مجهز به هوش مصنوعی امروزه می‌توانند کارهایی را انجام دهد که روزی مختص طبقه به خصوصی از انسان‌ها بوده است مانند شغل وکالت. و یا اینکه همین حالا برای کنترل سیستم‌های هوش مصنوعی برای خودروهای خودران، وجود راننده‌های انسانی نیاز است.
اما آیا این وضعیت به همین گونه باقی می‌ماند؟ احتمالا نه. احتمال زیاد شرایط در انبارهای شرکت آمازون نیز تغییر خواهد کرد و تمام مراحل سفارش کالا(از سفارش گیری تا تحویل درب منزل) کامل به صورت اتوماتیک انجام خواهد شد. اما انسان‌ها در این شرایط به احتمال زیاد وظیفه انجام کارهای سطح بالاتر، هوشمندانه تر و حرفه‌ای‌تر را به عهده خواهند داشت، کارهایی که ماشین‌ها هرگز قادر به انجام آنها نخواهند بود.
اتوماسیون قرار نیست شغلهای انسانی را بدزدد پس نگران نباشید. این تکنولوژی می‌تواند سبک جدیدی از شغل‌ها را معرفی کند. به عقیده کارشناسان، تکنولوژی قادر خواهد بود به کمک طبقه متوسط آمده و آنها را به سطوح بالاتر هدایت کند(یعنی شغلهای با کیفیت‌تر و حقوق بالاتر). در چنین جامعه‌ای افراد دائما باید تلاش کنند مهارت‌های خود را تقویت کرده و با شرایط جامعه خود را وفق دهند تا از جایگزینی ماشین‌ها و ربات‌ها ضربه نخورند.