سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی (ساترا) با توجه به اهمیت موضوع انتخابات و نقشی که در بسترسازی ارائه برنامههایی درخور به مخاطبان و رسانهها در ایام انتخابات دارد، گزارشی از نحوه عملکرد رسانهها ارائه کرده که براساس آن آپارات، بیشترین سهم از انتشار ویدئوهای انتخابی را از بین سایر سرویسهای VOD در اختیار دارد.
به گزارش روابط عمومی ساترا، ارائه دورنمای واقعی از نحوه عملکرد سرویسدهندههای ویدئویی دارای مجوز از سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوت و تصویر فراگیر (ساترا) در ایام انتخابات، گامی موثر برای حمایت، توانمندسازی و نظارت بر عملکرد این پلتفرمها به شمار میآید.
از این رو کارگروه ویژه انتخابات در اداره کل نظارت و تطبیق ساترا، کار بازبینی و تحلیل آماری و محتوایی ویدئوهای منتشر شده با موضوع انتخابات در پلتفرمهای اشتراک ویدئو دارای مجوز از ساترا را در دستور کار خود قرار داد. این پلتفرمها شامل آپارات، تماشا، دیدوبین، سی کلیپ، نماشا، نماوید، دیدستان، ام پی فور، ویدبید، آی فیلو و چند پلتفرم دیگر میشود.
ساترا در این گزارش به ارائه چند مورد از تحلیلهای آماری سرویسدهندهها که بخشی از مجموعه گزارشهای منتشر شده ساتراست پرداخته است.
قالبها و ساختار ارائه محتوای ویدئوهای انتخاباتی
برای سنجش قالب و ساختار ویدئوهای انتخاباتی در سایتهای اشتراک ویدئو، در گزارشهای روزانه به فواصل سهم هریک ازقالبهای هفتگانه در زمینه ارائه محتوایی ویدئویی مرتبط با انتخابات، شامل قالبهای گزارش، گفتوگو، مصاحبه، سخنرانی، نماهنگ، مستند و ترکیبی مورد ارزیابی قرار گرفته که خلاصه آن در نمودار زیر ارائه شده است.
با توجه به این نمودار، بیشترین محتوای منتشر شده در این زمینه، در قالب نماهنگ بوده و پس از آن گفتوگو، سخنرانی و مصاحبه بیشترین سهم از محتوای منتشر شده را به خود اختصاص دادهاند.
برای بررسی قالب ارائه محتوای ویدئوهای مرتبط با انتخابات، هفت قالب مختلف برای سنجش و دستهبندی انتخاب شده است. همچنین ویدئوهای منتشرشده متناسب با شاخصهای هر قالب مورد ارزیابی قرار گرفتهاند.
براساس نتایج بهدست آمده در میان قالبهای ارائه محتوا دو قالب نماهنگ با ۲۴ درصد و گفتوگو با ۲۳ بیشترین سهم را به خود اختصاص دادهاند. قالب سخنرانی با سهم ۱۳ درصدی در ردیف سوم قرار دارد. گزارش سهم ۸ درصدی به خود اختصاص داده و قالب مستند با اختصاص ۶ درصد ویدئوها به خود در جایگاه بعدی قراردارد. در این میان سایر قالبها ماننده خبر، انیمیشن، نمایش، دابسمش، استوری و غیره هم درمجموع سهم ۳ درصدی دارند.
متوسط مدتزمان ویدئوهای انتخاباتی منتشر شده
در این گزارش ویدئوهای منتشرشده به لحاظ مدت زمان آنها به چهار دسته شامل ویدئوهای زیر یک دقیقه، ویدئوهای یک تا پنج دقیقه، ویدئوهای پنج تا ده دقیقه و درنهایت ویدئوهای بالاتر از ده دقیقه تقسیمبندی شده و سهم هریک از این دستهها در مجموعه ویدئوهای منتشر شده معین شده است.
بیش از نیمی از ویدئوهای انتخاباتی منتشر شده کمتر از یک دقیقه زمان داشتند.
با نگاهی به مدت زمان ویدئوهای منتشر شده با موضوع انتخابات در پلتفرمهای گوناگون اشتراک ویدئو میتوان به این نتیجه رسید که ویدئوهای زیر یک دقیقهای با ۵۳ درصد بیشترین اقبال در میان منتشرکنندگان محتوای ویدئویی داشتهاند. ویدئوها با مدت زمان بین ۱ تا ۵ دقیقهای با ۲۶ درصد در رده دوم قرار دارند و ویدئوهای ۵ تا ۱۰ دقیقهای با ۱۲ درصد و نیز و ویدئوهای از ۱۰ دقیقه به بالا با سهم ۹ درصدی کمتر از دو دسته اول مورد توجه قرار گرفتهاند.
سهم سرویسدهندهها در انتشار محتوای انتخاباتی
ارزیابی سهم هر یک از پلتفرمهای اشتراک ویدئو دارای مجوز از ساترا یکی از محورهای مورد بررسی در گزارشهای کارگروه انتخابات بوده است. هر چند مقایسه میزان اشتراک ویدئو انتخاباتی از سوی این پلتفرمها با عنایت به بزرگی و کوچکی و ماهیت نسبتاً متفاوت آنها، چندان منطقی به نظر نمیرسد؛ اما با هدف ارائه چشماندازی از تناسب عملکرد این پلتفرمها در اغلب گزارشهای روزانه سنجش میزان پوشش محتوای ویدویی مرتبط با انتخابات یکی از محورهای مورد بررسی بوده است. دادههای بدست آمده مربوط به انتخابات در سرویسدهندههای ویدئویی دارای مجوز از سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر مجازی نشان میدهد که موضوع انتخابات در هریک از این پلتفرمها با نسبتهای متفاوتی به قرار زیر مورد توجه قرار داشته است:
آپارات با ۴۵ درصد، بیشترین سهم در انتشار ویدئوهای انتخاباتی را دارد.
طبق نمودار بالا بیشترین آمار با ۴۵ درصد، مربوط به آپارات است؛ دیدوبین با ۱۸ درصد و سی کلیپ با ۱۲ درصد در ردیفهای دوم و سوم قرار دارند. همچنین پلتفرم تماشا ۱۰ درصد، نماشا ۸ درصد و ام پی فور ۲ درصد از انتشار محتوای ویدئویی مربوط به انتخابات را به خود اختصاص دادهاند.
این مقایسه فقط به منظور ارائه چشماندازی کلی از میزان فعالیت هر کدام پلتفرمها در بازه زمانی مورد بررسی در این گزارش صورت گرفته است و نمیتوان انتظار داشت تمامی این پلتفرمها به واسطه تفاوت در پیشینه و زیرساختهای موجود از توانمندی یکسانی برخوردار باشند.
میزان انتشار ویدئوی نامزدها به لحاظ تعداد
یکی از موضوعاتی که در این سلسله گزارشها به آن پرداخته شده، ویدئوهای تبلیغاتی هر کدام از نامزدها و طرفدران آنان در پلتفرمهای دارای مجوز از سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر است. برای معدلگیری و تعیین درصد سهم هر یک از نامزدها در این زمینه در طول ۳۰ روز، ۱۷ نوبت این میزان سنجیده و تجمیع شده است. همچنین به تفکیک، هر نامزد بر عدد ۱۷ تقسیم شده و از صد درصد کل ویدئوها نسبت درصد هر یک از نامزدها استخراج شده است. در نمودار زیر سهم هر نامزد از کل ویدئوها محاسبه و گزارش شده است.
۳۹ درصد از ویدئوهای منتشر شده انتخاباتی مربوط به ابراهیم رئیسی بوده است.
از مجموع ویدئوهای منتشر شده در بازه زمانی ۳۰ روزه درباره انتخابات، ابراهیم رئیسی با اختصاص ۳۹ درصد ویدئوها به خود سهمی معادل ۲۸ درصد از کل ویدئوهای منتشر شده درباره نامزدها را به خود اختصاص داده است. سعید جلیلی با اختصاص ۱۸ درصد از محتوای ویدئویی منتشر شده در پلتفرمهای مورد بررسی، در ردیف دوم قرار دارد. علیرضا زاکانی ۱۳ درصد از مجموع ویدئوهای منتشر شده را به خود اختصاص داده و در ردیف سوم قرار دارد. عبدالناصر همتی با سهم ۹ درصدی در جایگاه چهارم و همچنین محسن رضایی و امیرحسین قاضیزاده هر کدام با سهم ۸ درصدی از ویدئوها به طور مشترک در جایگاه پنجم قرار دارند. ۵ درصد باقی مانده ویدئوها هم به محسن مهرعلیزاده رسیده است.