مدیرعامل فیسبوک در تماسی از طریق زوم در مورد اهداف آینده این شرکت به ویژه بلند پروازی او برای تبدیل کردن فیسبوک به «یک شرکت متاورس» صحبت کرد. متاورس عبارتی است که برای یک جهان کاملا مجازی پدید آمده است.
زاکربرگ در این تماس گفت: «من میخواستم الان درمورد این صحبت کنم تا شما آیندهای که برایش کار میکنیم را ببنید. متاورس چیست؟ یک محیط مجازی که شما میتوانید با افراد دیگر در فضاهای دیجیتال حضور پیدا کنید. اینترنتی را تصور کنید که داخل آن هستید و کار شما تنها نگاه کردن به آن نیست.»
این نظرات شبیه به نظراتی است که زاکربرگ در مصاحبه با ورج (Theverge.com) ارائه کرد. او در این مصاحبه اعلام کرد بسیاری از مردم متاورس را همان واقعیت مجازی میدانند که البته بخش مهمی از متاورس است اما تمام آن نیست. متاورس از طریق تمام پلتفرمهای محاسباتی AR، VR و حتی PC و دستگاههای موبایل و کنسولهای بازی قابل دسترسی است. همچنین بسیاری تصور میکنند که متاورس مربوط به بازی است و البته بازی نیز بخش مهمی از متاورس است؛ اما تمام آن نیست.
تعریف زاکربرگ از متاورس گستردهتر از دیگران است ولی در نهایت این جهان به جای صفحههای اینترنتی شبیه به یک بازی با میلیونها کاربر است که جهان خاص خود را دارد.
شاید عجیب به نظر برسد اما فیسبوک خیلی دیر وارد پلتفرم موبایلی شد. یک دهه پیش، فیسبوک اپلیکیشنهای پرباگ و ضعیفی با HTML5 داشت در حالی که اپلیکیشنهای بومی موبایل خیلی سریع در حال تبدیل شدن به استاندارد بازار نرمافزاری بودند. سال ۲۰۱۲، زاکربرگ متوجه شد که اپلیکیشنها آینده را در اختیار دارند. بنیانگذار فیسبوک توجه این شرکت را به اپلیکیشنها جلب کرد. فیسبوک دیگر نمیخواهد مرتکب چنین اشتباهی شود. زمانی که فیسبوک شرکت بزرگ اوکولوس (Oculus)، سازنده بزرگ تجهیزات VR را خریداری کرد، این فلسفه برای همه روشن شد.
در همان دورانی که فیسبوک مشغول این خرید دو میلیارد دلاری بود زاکربرگ گفت: «پلتفرم امروز موبایل است و ما در حال آماده شدن برای پلتفرمهای فردا هستیم. اوکولوس این فرصت را دارد که اجتماعیترین پلتفرم تاریخ را راهاندازی کند و طریقه کار، بازی و ارتباط ما را تغییر دهد.»
تبدیل شدن به یک «شرکت متاورس» مرحله بعدی در این خط تکاملی است. از نگاه بسیاری روبلاکس (Roblox)، یک جهان اجتماعی که کاربران میتوانند بین تجربیات مجازی سفر کنند و تجربیات خاص خود را در درون آن بسازند، نزدیک ترین نمونه به متاورس است. این جهان یک تجربه واقعیت مجازی نیست و عمدتا به موبایل و دسکتاپ تکیه میکند. چشمانداز روبلاکس ارتباط خوبی با سرمایهگذاران برقرار کرد و این شرکت حالا بیش از ۴۵ میلیارد دلار ارزش دارد که کسر کوچکی از ارزش فیسبوک محسوب میشود اما در مقابل شرکتهای بازیسازی غربی حرفی برای گفتن دارد.
فیسبوک دائما علاقه خود به این فضا را ابراز کرده است. در ماه ژوئن آنها یک پلتفرم شبیه به روبلاکس معروف به کرایتا (Crayta) را به مبلغی نامعلوم خریداری کردند. فیسبوک در چند سال گذشته چندین استودیو بازیسازی متمرکز بر واقعیت مجازی را نیز خریداری کرده است.
با وجود تلاش فیسبوک برای ساخت مراکز اجتماعی با محوریت واقعیت مجازی، اکثر این تلاشها بیثمر مانده است. پلتفرم متاورس مانند هورایزون (Horizon) که اولین بار دو سال پیش به اطلاع عموم رسید بسیار خبرساز شد اما پس از پایان دوره آزمایشی چیز تازهای ارائه نکرد. این هفته «اندرو باسورث» از فیسبوک اعلام کرد که «ویوک شارما»، نماینده بخش بازیهای فیسبوک، درمورد تلاش یک گروه جدید با تمرکز بر متاورس و با رهبری «ویشال شاه»، نماینده محصولات اینستاگرام، صحبت میکند.
با اینکه سختافزار تخصصی شاید به عنوان یک بخش اساسی در فضای اینترنتی تلقی شود، با این حال روشن است که کاربران علاقه و رغبت چندانی به استفاده از هدستها و تجهیزات ویژه واقعیت مجازی ندارند و پلتفرمهای جدید بازی در حال رشد هستند. به همین دلیل فیسبوک خودش را بهجای یک شرکت واقعیت افزوده یا واقعیت مجازی، یک شرکت «متاورس» معرفی کرده است. در حالی که هدستهای کوئست ۲ (Quest) این شرکت نسبت به نسخههای قبلی فروش بهتری داشته اما مشخص نیست که آیا برای تحقق این ایده متاورس، تمام کاربران فیسبوک باید هدست و عینکهای فیسبوک را استفاده کنند یا این تجهیزات به عنوان تجملات یا یک پوئن مثبت محسوب میشوند.