زارع‌پور با دنیای های‌تک آشناست اما اشراف کاملی به فناوری ارتباطات ندارد
کارشناسان فناوری اطلاعات معتقدند اگرچه زارع‌پور جوانی است که با دنیای های‌تک آشنایی دارد و تجربه کار در مقیاس بالا و رده‌های بالای حاکمیتی را هم داشته، اما از بدنه وزارت ارتباطات نیست و اشراف کاملی به همه زیربخش‌های وزارت ارتباطات ندارد و در عین حال، چالش‌های مربوط به اپراتورها و زیرساخت‌ها به فناوری ارتباطات برمی‌گردد و برای زارع‌پور که سابقه و توانایی‌اش بیشتر در حوزه IT است، زمان می‌برد تا به این حوزه مسلط شود.
عیسی زارع‌پور، وزیر پیشنهادی ارتباطات و فناوری اطلاعات برنامه خود را در بخش‌های مختلف این حوزه، هفته گذشته ارایه کرد و روز گذشته نیز مجلس صلاحیت زارع‌پور را بررسی کرد. در این جلسه، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفت که برنامه‌های وزیر پیشنهادی با اسناد بالادستی تا حدی منطبق است و سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز از موافقت اعضای این کمیسیون با زارع پور برای تصدی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات خبر داد. همچنین نمایندگان موافق و مخالف به بیان اظهارات خود درباره زارع‌پور پرداختند.
محمد کشوری- کارشناس فناوری اطلاعات، در گفت‌وگو با ایسنا با تقسیم وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به سه بخش IT، CT و پست، بیان کرد: در این سال‌ها بیشتر چالش‌ها در بخش IT و CT بوده است. چالش‌های مربوط به اپراتورها و زیرساخت‌ها و موضوعات متنوعی که به این حوزه‌ها مربوط میشود، به فناوری ارتباطات برمی‌گردد. از دهه هفتاد تا کنون، بیشترین سابقه و توانمندی وزرای حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، مربوط به بخش CT که شامل تلکام و ارتباطات میشود، بوده است. بنابراین برای آقای زارع‌پور که سابقه و توانایی‌اش بیشتر در حوزه IT است، مقداری زمان می‌برد تا به این حوزه مسلط شود و در جریان سابقه و پیشینه موضوعات قرار گیرد.
در برنامه زارع‌پور جنبه فضای مجازی و حکمرانی پررنگ‌تر است
وی با بیان اینکه در برنامه آقای زارع‌پور جنبه IT شامل فضای مجازی و حکمرانی پررنگ‌تر است، اظهار کرد: ظاهرا آقای زارع‌پور طبق رزومه‌شان، در بخش IT و دولت الکترونیک، آشنایی و توانمندی دارند که از جهتی برای وزارت ارتباطات نقطه قوت است. اما همچنان همه این خدمات باید در وزارت ارتباطات روی بخش فناوری ارتباطات سوار شود. حوزه ICT دارای دو بال IT و CT است و کسی که وزیر میشود باید در هر دو بال تا حدودی شناخت داشته باشد تا بتواند سکان هدایت را به‌خوبی در دست گیرد.
این کارشناس فناوری اطلاعات خاطرنشان کرد: در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، بخش‌هایی از حکمرانی و سیاست‌گذاری به شورای عالی فضای مجازی برمی‌گردد و قاعدتا باید سهم بخش زیرساختی و فناوری ارتباطات در وزارت ارتباطات پررنگ‌تر باشد، نقطه ضعف برنامه آقای زارع‌پور شاید این باشد که بحث‌های مربوط به فضای مجازی و حکمرانی پررنگ‌تر بوده و به بخش‌های زیرساختی و تنظیم مقرراتی حوزه ارتباطات کمتر پرداخته شده است. البته بخشی از این هشت حوزه ارایه‌شده در برنامه آقای زارع‌پور تنظیم‌گری است که در این بخش نکات مطلوب زیادی وجود دارد که باید به آنها پرداخته شود، اما جایشان در این برنامه خالی بود.
کشوری با بیان اینکه ارتباطات ثابت یکی از نقاط ضعف ماست که توسعه آن باید یکی از اولویت‌های جدی وزارت ارتباطات قرار گیرد، بیان کرد: بخش زیادی از این توسعه ارتباطات ثابت به مخابرات برمی‌گردد. زیرساخت‌ها به‌صورت انحصاری در اختیار مخابرات است و در سال‌های گذشته هم مخابرات سرمایه‌گذاری کافی در این حوزه نکرده، یا در اختیار بخش خصوصی قرار نداده است که آنها سرمایه‌گذاری کنند، ضمن اینکه خود دولت هم باید از این بخش حمایت کند. همه جای دنیا توسعه زیرساخت ثابت فیبر نوری به دلیل هزینه‌های سنگینی که دارد، توسط دولت حمایت میشود.
سابقه زارع‌پور به فناوری ارتباطات مرتبط نیست
وی ادامه داد: این حمایت لزوما پرداخت مالی نیست، بعضی هم البته یارانه می‌دهند، اما به‌طور کلی مقررات باید طوری باشد که سرمایه‌گذاری برای بخش خصوصی مقرون‌به‌صرفه باشد. توسعه ارتباطات ثابت هم به فناوری ارتباطات برمی‌گردد که سابقه آقای زارع‌پور خیلی با این بخش مرتبط نیست اما امیدواریم در صورت رای اعتماد به ایشان هم معاونینی که انتخاب می‌کنند، از جمله معاون مربوط به این موضوع که در سازمان تنظیم مقررات است، فرد مسلطی باشد که بتواند این توسعه را پیش ببرد.
این کارشناس فناوری اطلاعات درباره موضوع وابستگی به محصولات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری خارجی در برنامه زارع‌پور، بیان کرد: را به عنوان یکی‌از چالش‌های مقابله با نفوذ به زیرساخت‌های فاوای کشور، بیان کرد: در اسناد بالادستی معمولا تاکید به کاهش این وابستگی وجود دارد اما اجرای آن با مشکل روبرو میشود. اینکه با چه ابزارهایی می‌توان این موضوع را پیاده‌سازی کرد، یا اینکه چقدر از این ابزارها در اختیار وزیر ارتباطات است، باید مورد توجه قرار گیرد. بنابراین اگرچه نفس تاکید به استفاده از ابزارهای بومی در اسناد بالادستی از جمله طرح کلان شبکه ملی اطلاعات وجود دارد، اینکه وزارت ارتباطات بتواند این هدف را با چه ابزارهایی محقق کند، مهم است.
کشوری با بیان اینکه از مطالبات رسانه‌ها باید این باشد که آقای زارع‌پور در زمینه طرح «حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» موسوم به طرح صیانت اظهارنظر کند، گفت: طرح صیانت بسیاری از مسوولیت‌های وزارت ارتباطات را تغییر می‌دهد و از وزیر ارتباطات انتظار می‌رود که درباره آن موضعش را مشخص کند. بنا شده این طرح در کمیسیون ویژه بررسی و اصلاح شود و مواد و بندهای مختلف این طرح مستقیما به حوزه اختیارات وزیر ارتباطات برمی‌گردد. باید ایرادات این طرح بررسی شود و وزیر ارتباطات هم باید به دنبال رفع این ایرادات باشد و اعلام کند که چه مواردی از نظر ایشان دارای مشکل است.
باید انتخاب وزیر جوان را به فال نیک بگیریم
در مقابل، علی کاظمی – کارشناس فناوری اطلاعات- در موافقت با وزیر پیشنهادی ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه آقای روحانی در دولت دوم خود سنتی را پایه‌گذاری کرد که آقای رئیسی هم همان سنت را ادامه داد و آن انتخاب یک وزیر جوان برای حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات بود، گفت: ارتباطات و فناوری اطلاعات یک صنعت جوان‌تر نسبت به سایر صنایع از جمله نفت و پتروشیمی و خودروسازی و راه‌آهن و حمل‌ونقل است و عموما جوانان مستعد و نخبه در رشته‌هایی مانند رشته مخابرات، مهندسی کامپیوتر، سخت‌افزار و نرم‌افزار حضور دارند، چون پیچیدگی‌های خاصی دارد و از یک خمیرمایه با تکنولوژی بالا برخوردار است. بنابراین ما با یک جامعه جوان مستعد طرف هستیم که شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ را راه می‌اندازند.
وی ادامه داد: کسی که می‌خواهد در وزارت ارتباطات حاضر شود، باید هم از نیازها و دغدغه‌های جوانان آگاه باشد و هم از فناوری و تکنولوژی دور نباشد. افرادی که قبلا در وزارت ارتباطات مشغول بودند، چون سنی ازشان گذشته بود و به‌روز نبودند، تئوری‌ها و پروژه‌هایشان قدیمی بود. بنابراین حضور آقای جهرمی و آغاز جوان‌گرایی را باید به فال نیک بگیریم. آقای زارع‌پور هم از همین جوانان است، جوانی که دانشجوی دانشگاه شریف بوده، جزو بنیاد ملی نخبگان است و با حوزه‌های جدید در تحول دیجیتال و اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی و بلاک‌چین و اینترنت اشیا و کلیدواژه‌های جدید در حوزه تکنولوژی آشناست.
این کارشناس فناوری اطلاعات با اشاره به فعالیت‌های پیشین زارع‌پور اظهار کرد: از طرف دیگر آقای زارع‌پور سابقه مدیریت کلان هم دارد، او معاون وزیر در وزارت ارشاد بوده و مرکز رسانه‌های دیجیتال را راه‌اندازی کرده است، زمانی ارزش این کار بیشتر آشکار میشود که بدانیم این کار را در سال‌های ۸۵ تا ۹۰ انجام داده که به اندازه امروز ظهور و بروز آی‌تی را در زندگی مردم نمی‌دیدیم و نیاز به الکترونیکی شدن همه چیز احساس نمی‌شد. ایشان در آن مقطع زحمت‌هایی کشید و مرکزی را راه‌اندازی کرد که نباید از آن غافل شد.
اقدامات اجرایی زارع‌پور در قوه قضاییه
کاظمی ادامه داد: بعد از آن برای ادامه تحصیل به استرالیا می‌رود و مدرک دکترایش را می‌گیرد و برای حضور در معاونت آی‌تی قوه قضاییه برمی‌گردد. قوه قضاییه هم از دستگاه‌هایی است که پتانسیل الکترونیکی شدن و ایجاد دولت الکترونیکی را دارد. ایشان هم این هوشمندی را داشته، در جلسه معارفه معاونت قوه قضاییه هم کلیدواژه قوه قضاییه هوشمند را معرفی و شروع کرد به اینکه خدمات قوه قضاییه را شناسایی کند تا بتوانند خدماتی که قابلیت الکترونیکی شدن دارد را به صورت الکترونیکی ارائه دهد و بدین‌ترتیب مراجعه حضوری مردم را کاهش دهد.
وی بیان کرد: حتی یک کار نوآورانه و تحولی که آقای زارع‌پور در قوه قضاییه انجام داد این بود که دادگاه‌ها را به‌صورت الکترونیکی برگزار کردد و در برنامه‌اش هم آمده که چه تعداد دادگاه به صورت الکترونیکی برگزار شد، یعنی نیاز نیست برای حضور در دادگاه از شهری به شهر دیگر رفت که محاسن زیادی دارد. یکی دیگر از اقداماتش، ایجاد همکاری بین‌دستگاهی در قوه قضاییه بود که با نیروی انتظامی اطلاعات را به‌صورت آنلاین مبادله کردند، بنابراین یک تجربه در اندازه کابینه قوه قضاییه را هم دارد.
این کارشناس فناوری اطلاعات با بیان اینکه زارع‌پور هم جوان است و با دنیای های‌تک آشنایی دارد، هم استاد دانشگاه است و علم این حوزه را می‌فهمد، افزود: او تجربه کار در مقیاس بالا و رده‌های بالای حاکمیتی را هم داشته، پاکدست و مورد اعتماد است و انگیزه دارد که بتوانند فعالیتی انجام دهند. ما با یک ماشین در حال حرکت مواجهیم و چه بخواهیم و چه نخواهیم، دولت الکترونیک استقرار پیدا می‌کند و همه سامانه‌ها به هم متصل خواهند شد، اقتصاد بر پایه تجارت الکترونیک در دنیا در حال رشد است و به تبع آن در کشور ما هم رشد می‌کند.
وزیر ارتباطات باید بتواند از موانع عبور کند
کاظمی ادامه داد: بنابراین ما کسی را می‌خواهیم که راننده خوبی باشد و بتواند از موانع عبور کند و با افرادی که سنگ‌اندازی می‌کنند تعامل کند و این ماشین را به خوبی هدایت کند. هر کس دیگری که بخواهد وزیر ارتباطات شود همین برنامه‌های آقای زارع‌پور را ارائه می‌دهد چون همین اتفاقات در دنیا در حال انجام است و کشور ما هم همین مسیر را می‌رود، ما کسی را می‌خواهیم که انگیزه داشته باشد و امتحان خود را پس داده باشد و بتواند خوب رانندگی کند و آقای زارع‌پور می‌تواند جزو گزینه‌های واجد شرایط باشد
وی با بیان اینکه البته بهتر بود یک نفر از دل وزارتخانه که تجربه لایه‌های قبلی معاونت وزارتخانه را داشته انتخاب شود، افزود: یکی از چالش‌هایی که ممکن است آقای زارع‌پور در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با آن مواجه شود این است که او در بدنه وزارت ارتباطات نبوده و ضعفی که در برنامه نوشتنش می‌بینیم به همین خاطر مشهود است، اینکه اشراف کاملی را به همه زیربخش‌های وزارت ارتباطات ندارد.
این کارشناس حوزه فناوری اطلاعات ادامه داد: مثلا در حوزه پست اشراف کامل و اطلاعات کافی را ندارد و در برنامه‌ش فقط یک گریز به این حوزه زده، یا در حوزه فضایی، خوش‌بینانه برنامه داده که ماهواره می‌سازیم، همان وعده‌ای که آقای جهرمی داد و بعد از چهار سال محقق نشد. بقیه موارد به ایشان برمی‌گردد که چه تیمی را انتخاب کند و بتواند از افراد صاحب‌نظر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات که تجربه بیشتری در وزارتخانه دارند استفاده کند.