تنازع بقا با حاکمیت سایبری/ باید با فضای مجازی سلطه زدایی کنیم
یک پژوهشگر حکمرانی فضای مجازی با بیان اینکه تحولات پلتفرم‌ها روی قواعد حکمرانی جوامع تأثیر گذاشته و آنها را متحول کرده است، گفت: حاکمیت بیگانگان در قلمرو ملی فضای مجازی باید از بین برود.
حسین زیبنده دانشجوی دکتری حکمرانی فضای مجازی و پژوهشگر هسته خط مشی فضای مجازی مرکز رشد دانشگاه امام صادق (ع) در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به روند جهانی توسعه فضای مجازی در یک دهه اخیر و فناوری‌هایی که در این عرصه ایجاد و نهادینه و فراگیر شده گفت: در واقع توسعه فناوری‌های جدید، فراگیری خدمات متنوع بر بستر فضای مجازی و اثرگذاری این فضا را بر نظام‌های اجتماعی و اقتصادی به همراه داشته است و امروزه می‌بینیم که فضای مجازی با کسب و کارها و نظام پولی و بانکی کشورها رابطه‌ای مستقیم دارد.
وی ادامه داد: در همین حال فضای مجازی به عرصه‌های مختلف سیاسی و فرهنگی و اجتماعی گره خورده و به تعبیری فضای مجازی در امتداد نظام‌های مختلف اجتماعی قرار دارد. به همین دلیل شاهد بازتولید مسائل مختلف در این فضا هستیم و پارادایم جدیدی در عصر پسامدرن شکل گرفته است.
پژوهشگر فضای مجازی مرکز رشد دانشگاه امام صادق اظهار داشت: در واقع ما وارد یک جهان جدیدی بر مبنای فعالیت پلتفرم‌ها شده ایم که سنگ بنای تعاملات جدید بین کاربران، مردم و بخش خصوصی و دولت‌ها است و تحولات پلتفرم‌ها روی ارکان و قواعد حکمرانی بر جوامع تأثیر گذاشته و آنها را متحول کرده است.
به گفته زیبنده به دلیل نقش تعیین کنندگی و اهمیت فضای مجازی در دهه اخیر، با توسعه پلتفرم و فناوری‌های این حوزه، نظام و مناسبات جهانی در فضای مجازی در حال سامان یافتن و شکل گرفتن است.
وی گفت: قاعده گذاری‌های بین‌المللی در توسعه فضای سایبری در حال انجام است و تنازع شدیدی برای سلطه و حاکمیت سایبری وجود دارد که در فعالیت‌ها و اقدامات مختلف کشورها و پلتفرم‌ها و شرکت‌های خصوصی چند ملیتی و بین‌المللی دیده میشود. برای مثال اقدامات چین و آمریکا در برابر همدیگر و تحریم پلتفرم‌های یکدیگر بر این مساله صحه می‌گذارد.
زیبنده با اشاره به اینکه توسعه فضای مجازی در کنار فناوری‌های جدید، بستر مناسبی برای فرصت‌آفرینی، استفاده حداکثری و بهره‌برداری هرچه بهتر در جهت تحقق اهداف انقلاب اسلامی و رفاه هرچه بیشتر مردم پیش روی مسئولان گذاشته است، افزود: هرچه از این روند عقب بمانیم فرصت‌هایی را از دست خواهیم داد که بعضاً شاید قابل جبران نباشد.
وی با اشاره به نقاط ضعف کشور در مواجهه فعالانه و خردمندانه در فضای مجازی در عرصه داخلی و بین المللی طی یک دهه اخیر گفت: دولت جدید باید با عزم راسخ جبران مافات و این عقب ماندگی‌ها را داشته باشد و فرصت‌های از دست رفته را احیا و از فرصت‌های جدید استفاده کند.
این پژوهشگر حکمرانی فضای مجازی گفت: در سال‌های آتی به واسطه ظهور فناوری‌های نوین و فناوری‌های آینده سازی مثل اینترنت اشیا و هوش مصنوعی فرصت‌های جدیدی در عرصه سایبری ظهور می‌کنند که با مواجهه فعالانه میشود قسمت بزرگی از عقب‌ماندگی‌های فعلی کشور را جبران کرد و جایگاه مناسبی برای جمهوری اسلامی ایران در مناسبات بین‌المللی دست و پا کرد و نیز اثرگذاری‌های داخلی و بین‌المللی و بهره‌مندی از منافع و آورده‌های اقتصادی و غیر اقتصادی از این فناوری‌ها داشت.
وی با تاکید بر اینکه می‌توان از این فرصت برای سلطه زدایی در فضای مجازی استفاده کرد، ادامه داد: امروز بحث تنازع حاکمیت و سلطه در فضای مجازی مطرح است و می‌توانیم از فرصت‌های جدید در فضای مجازی برای سلطه زدایی استفاده کنیم و حاکمیت بیگانگان که امروزه در قلمرو ملی ما شکل گرفته است را از بین ببریم.
زیبنده اظهار داشت: با بنا نهادن قواعد جدید و ایجاد مناسبات جهانی و نظم آفرینی جدیدی در نظام حکمرانی بین‌المللی فضای مجازی، شاهد بازیابی هویت ملی جمهوری اسلامی در عرصه سایبری خواهیم بود.
وی افزود: باید فارغ از سهل اندیشی‌ها و سهل‌انگاری‌ها در مواجهه با فضای مجازی و تقلیل این فضا به مفهوم فناوری اطلاعات و ارتباطات با جدیت و جهد تمام، پیچیدگی‌های حاکم بر مناسبات جهانی و مناسبات ملی در فضای مجازی را شناسایی و حاکمیت جمهوری اسلامی در عرصه فضای مجازی را گسترش داد و باز تولید کرد تا این اقتدار به جمهوری اسلامی بازگردانده شود.