واژه CDN (شبکه تحویل محتوا) پس از انتشار خبر ورود سرورهای تلگرام به ایران از یک واژه تخصصی تبدیل به واژهای عمومی شد. هرچند آن پروژه شکست خورد؛ اما هماکنون حداقل ۵ شرکت ایرانی به صورت گسترده در این حوزه فعالیت میکنند.
CDN یا شبکه تحویل محتوا ( content delivery network ) به سرورهای توزیع شده از نظر جغرافیایی گفته میشود که هدف آن بالا بردن سرعت بارگذاری محتوای اینترنت است.
یک CDN امکان انتقال سریع دادههای مورد نیاز بارگذاری شامل صفحات HTML، فایلهای javascript، stylesheets، عکس و فیلم را میدهد. محبوبیت روزافزون CDN باعث شده بیشتر ترافیک اینترنت ( ازجمله ترافیک facebook، Netflix و amazon ) از این شبکه استفاده کنند.
همچنین استفاده از یک سرویس CDN میتواند تا حدی یک وبسایت را در مقابل حملات احتمالی محافظت کند.
آیا شبکه تحویل محتوا همانند یک میزبان وب عمل میکند؟
یک CDN، میزبان محتوا نیست و امکان تغییر محتوا را همانند میزبان وب ندارد.CDN با ذخیره محتوای یک وبسایت از میزبانوب آن و توزیع این محتوا در مناطق جغرافیایی مختلف باعث میشود زمان کمتری برای انتقال اطلاعات موردنیاز بارگذاری وبسایت نیاز باشد و به عملکرد کلی وبسایت کمک میکند.
مزایای استفاده از CDN
میتوان مزایای CDN را با توجه به نیاز کاربران به ۴ بخش تقسیم کرد:
بهبود سرعت بارگذاری وبسایت: با سیستم توزیع محتوا بازدیدکنندگان وبسایت، محتوا را از نزدیکترین سرور از نظر جغرافیایی دریافت میکنند. CDN ها میتوانند میزان دادههایی که سرور اصلی باید ارائه دهد را کاهش دهند که این به کاهش هزینه میزبانی برای صاحبان وبسایتها منجرب میشود.
کاهش هزینههای پهنای باند: از هزینههای اصلی یک وبسایت، هزینه مصرف پهنای باند برای میزبانی وبسایت است. از طریق ذخیره و بهینهسازی اطلاعات، CDNها میتوانند میزان دادهای را که سرور مبدا باید ارائه دهد را کاهش دهند، بنابراین هزینه میزبانی وبسایت برای صاحبان کاهش مییابد.
افزایش دسترسی محتوا: ترافیک زیاد یا مشکلات سختافزای میتواند عملکرد وبسایت را مختل کند. به دلیل ماهیت توزیع شده، CDNها میتوانند عملکرد خیلی بهتری نسبت به سرور اصلی ارائه دهند.
بهبود امنیت وبسایت: سرویس CDN میتواند با کاهش خطر حمله DDoS، بهبود گواهینامههای امنیتی و دیگر بهینهسازیها امنیت را بهبود ببخشد.
CDN چطور کار میکند؟
یک CDN در اصل شبکهای از سرورهای به هم متصل شده است که هدف آن ارائه محتوا در سریع ترین زمان، با کمترین هزینه، بهصورت قابل اطمینان و ایمن است. ارائهدهندگان، به منظور بهبود سرعت، سرورهای CDN را در نقاط مبادله بین شبکههای مختلف قرار میدهند.
نقطه تبادل اطلاعات یا Internet exchange point یک زیرساخت فیزیکی است که از طریق آن مراکز ارائهدهنده خدمات اینترنتی (ISPs) و شبکههای تحویل محتوا (CDNs) قادر خواهند بود که ترافیک اینترنت را بین شبکههای خود مبادله کنند.
در این نقاط مبادله اینترنت (IXP)، ارائهدهندگان اینترنت به یکدیگر متصل میشوند تا دسترسی به ترافیک ناشی از شبکههای مختلف را فراهم کنند. با اتصال CDN به این نقاط پرسرعت و یکپارچه، ارائهدهنده CDN قادر است هزینهها و زمان حملونقل و تحویل داده با سرعت بالا را کاهش دهد.
بهینهسازیهایی که CDNها برای انتقال داده بین کاربر و سرور اعمال میکنند، باعث افزایش امنیت میشود و همینطور قرارگیری سرورها در نقاط استراتژیک، طراحی شده تا از انواع خرابی سختافزاری و ازدخام جان سالم بهدر ببرد.
فرض کنید در نیویورک بودید و میخواستید وبسایت فروشگاه مورد علاقه خود در لندن را که در سروری در بریتانیا میزبانی میشود مشاهده کنید، اگر «درخواست» مجبور بود تا سراسر اقیانوس اطلس را طی کند و نتیجه را به شما نشان دهد مدت زمان زیادی طول میکشید. برای رفع این مشکل، CDN یک نسخه ذخیره شده از محتوای وبسایت لندن را در چندین مکان جغرافیایی در سراسر جهان ذخیره میکند و وظیفه تحویل آن محتوا را از طریق نزدیکترین سرور به محل شما در نیویورک را بر عهده دارد.
چگونه CDN زمان بارگذاری وب سایت را بهبود می بخشد؟
سرعت پایین بارگذاری یک وبسایت باعث از دست رفتن کاربران میشود. خدمات CDN به روشهای زیر میتواند به کاهش زمان بارگذاری وبسایت کمک کند:
ماهیت توزیعشده سرویس CDN در سطح جهانی به معنی کاهش فاصله بین کاربران و منابع وبسایت است. سرویس CDN به کاربران اجازه میدهد تا به جای اتصال به سرور اصلی وب سایت، به مرکز داده جغرافیایی نزدیکتری متصل شوند. به این ترتیب زمان کمتری برای انتقال داده لازم است.
بهینه سازی سختافزاری (استفاده از هارد دیسکهای حالت جامد) میتواند به دسترسی سریعتر دادهها به کاربر کمک کند.
CDNها میتوانند با استفاده از تاکتیکهایی مانند کوچکسازی و فشردهسازی، حجم دادههای منتقلشده را کاهش دهند. اندازه کوچکتر فایلها به معنی زمان بارگذاری سریعتر است.
چگونه CDN یک وب سایت را همیشه آنلاین نگه می دارد؟
حملات مخرب یا حتی افزایش محبوبیت، میتواند سرور وب را خراب یا از دسترسی کاربران خارج کند. برای هر کسی که بر بستر وب فعالیت میکند، Uptime (مدت زمانی که سیستم با موفقیت کار میکند) یک جزء مهم بهحساب میآید. در نتیجه یک CDN خوب دارای چندین ویژگی است که زمان خرابی را به حداقل میرساند:
توازن بار، ترافیک شبکه را به طور مساوی در چندین سرور توزیع و مقیاسپذیری سیستم در مقابل افزایش سریع ترافیک را آسانتر میکند.
«failover» هوشمند، خدمات بدون وقفه را ارائه میدهد. حتی اگر یک یا چند سرور CDN به دلیل نقص سختافزاری آفلاین شوند. «failover» میتواند ترافیک را بین سرورهای عملیاتی دیگر توزیع کند.
در صورتی که کل مرکز داده دارای مشکلات فنی باشد، مسیریابی «Anycast» ترافیک را به مرکز داده دیگری منتقل میکند و اطمینان حاصل میکند که هیچ کاربری دسترسی به وبسایت را از دست نمیدهد.
شبکه تحویل محتوا چگونه از دادهها محافظت میکند؟
امنیت اطلاعات جزو لاینفک CDN است. CDN میتواند وبسایت را با گواهینامههای TLS/SSL ایمن نگه دارد و از استانداردهای احراز هویت، رمزگذاری و یکپارچگی اطمینان حاصل کند.
چگونه CDN هزینه پهنای باند را کاهش می دهد؟
هربار که سرور مبدا به درخواست پاسخ میدهد، پهنایباند مصرف میشود. یک سرویس CDN، درخواستهای مبدا را کاهش داده و به تبع آن مصرف مصرف پهنایباند کاهش مییابد.
شبکه تحویل محتوا در ایران
سرویسهای ایرانی هم برای ارئه این خدمات وجود دارند که با زیرساختهای خوب باعث بهبود عملکرد وبسایت شما میشوند. هم اکنون حداقل ۵ شرکت ایرانی که خدمات ابری ارائه میدهند سرویس CDN نیز به کاربران خود ارائه میدهند.
در جدول زیر اطلاعات سرویس CDN بر اساس ارائه دهندگان داخلی به تفکیک آورده شده است:
اطلاعات این جدول توسط شرکتهای ارائهدهنده در اختیار این رسانه قرار گرفته است و امکان راستی آزمایی آن توسط پیوست وجود ندارد. ضمن آنکه شرکتهای دیگری مانند «ستون» مدعی ارایه سرویس CDN هستند اما اطلاعات مربوطه را به پیوست ارایه ندادند.
ابر آروان
ابرآروان یکی از شناختهشدهترین شرکتهای ارائهدهنده خدمات ابری در ایران است. ابر آروان تمرکز ویژهای روی خدمات CDN داشته و به ادعای این شرکت بیش از ۴۰ پاپ سایت در سراسر ایران و ۲۰ پاپسایت هم در ۳۰ کشور مهم جهان دارد تا محتوای آنلاین را از نزدیکترین نقطه جغرافیایی و با بالاترین سرعت و کیفیت به دست کاربر نهایی برساند. آروان در کنار این خدمت، DNS ابری و همیشه رایگان را هم در اختیار کاربران قرار میدهد تا در مدیریت دامنهها به مشکلی برنخورند.
آسیاتک
آسیاتک که بیشتر در زمینه اینترنت خانگی شناخته شده است، اخیرا تمرکز زیادی روی ارائه سرویسهای دیتاسنتر و خدمات ابری مخصوصا به کسبوکارها گذاشته و به همین دلیل هم شرکت زیرمجموعه ابر آسیاتک را راهاندازی کرده است. شبکه توزیع محتوای آسیاتک یک سرویس تازه و جدید در این شرکت است که امکانات خوبی هم به کاربران میدهد.
افرانت
افرانت هم به تازگی سرویس CDN را به مجوعه خدمات خود اضافه کرده و هنوز جای کار زیادی دارد تا این شرکت در زمینه سرویس CDN به یکی از رقبای جدی آروان یا آسیاتک تبدیل شود. با این حال خدمات CDN افرانت با تمرکز بر پایداری و توزیع بار ارائه میشود. CDN افرانت علاوه بر توزیع جغرافیایی محتوا، برخی امکانات امنیتی مانند جلوگیری از حملات DDOS را هم فراهم میکند.
ابردراک
سرویس CDN ابردراک امکان پرداخت هزینه براساس میزان مصرف کاربران را دارد که در کنار سایر ویژگیهای این سرویسدهنده از جمله توزیعبار، امکانات امنیتی و … ابردراک میتواند با این مزیت رقابتی برای خود در بازار سهم قابل توجهی بدست آورد.
پارسپک
شبکه CDN پارسپک طبق اعلام این شرکت تعداد قابل توجهی قانون صفحاتخاص، قوانین دیواره آتش و تعداد پاپآپ سایت ایرانی و خارجی را ارائه میدهد. همچنین قابلیتهای امنیتی این سرویس دهنده و توزیعبار در کنار دیگر ویژگیهای سرویس CDN این شرکت می تواند پایداری قابلتوجهی را به ارمغان آورد.