احراز هویت جزو سرویسهای پرطرفدار سامانه تبادل اطلاعات دولت است و بیشترین درخواستها از سوی دستگاههای مختلف دولتی برای احراز هویت به سامانه تبادل اطلاعات دولت یا GSB ارسال میشود. از کل تراکنشهای انجام شده روی GSB تقریبا ۷۳ درصد تراکنشها مختص احراز هویت است.
طبق گزارش مرکز سازمان فناوری اطلاعات، استعلام هویتی ثبتاحوال، سرویس شاهکار، سرویس کنترل شناسه کاربری و ارسال پیامک از پرکاربردترین سرویسهای ارائه شده در سامانه تبادل اطلاعات دولت است. سرویس ارسال سند ebox، دریافت توکن از پست، استعلام ناقل بودن فرد در تاریخ و زمان خاص و سرویس استعلام دستهای و استعلام محل تحصیل دانشآموز و کدپستی از دیگر سرویسهایی است که از طریق این درگاه ارائه میشود و جز ۱۰ سرویس پرکاربرد قرار میگیرد.
در مجموع سرویسهای احراز هویت، احراز هویت از طریق سازمان ثبت احوال و احراز هویت از طریق شاهکار و احراز هویت از طریق کنترل شناسه کاربری بیشترین درخواست را در سامانه تبادل اطلاعات به خود اختصاص میدهند و در مجموع این ۳ سامانه در حدود ۷۳ درصد درخواستها و تراکنشها روی GSB را به خود اختصاص دادهاند.
پردرخواستترین سرویسهای ارائه شده روی سامانه تبادل اطلاعات دولت یا GSB
مرکز ملی تبادل اطلاعات دولت یا GSB چیست؟
طبق مصوبه کمیسیون توسعه دولتالکترونیکی، تمامی دستگاههای اجرایی برای اخذ تبادل اطلاعات و استعلامات الکترونیکی باید از گذرگاه ملی خدمات دولت یا مرکز تبادل اطلاعات (GSB) استفاده کنند. این درگاه در مرکز ملی تبادل اطلاعات وزارت ارتباطات ایجاد شده است. دستگاههای اجرایی برای تبادل اطلاعات با یکدیگر و اخذ استعلامات سطح کلان بهجای اینکه از طریق سرویس الکترونیکی مجزا و شبکهای مستقل ایجاد کنند به این گذرگاه وصل شوند و تبادل اطلاعات را از طریق GSB انجام میدهند.
بانک مرکزی از میان دستگاههای متصل به سامانه تبادل اطلاعات دولت (GSB) بیشترین درخواست اطلاعات را به این سامانه ارسال کرده است و جزو سامانههایی است که بیشترین سرویس را از این سامانه دریافت کرده است و سازمان ثبت احوال نیز بیشترین پاسخ به استعلامات را از طریق این سامانه داده و این سازمان جزو سازمانهایی قرار گرفته است که بیشترین سرویس را به سازمانهای دیگر ارائه کرده است.
سازمان فناوری اطلاعات به عنوان مجری مرکز ملی تبادل اطلاعات یا گذرگاه ملی خدمات دولتی در گزارشی اعلام کرده است که تاکنون هزار و ۱۰۲ سرویس دولتی روی مرکز ملی تبادل اطلاعات دولت قرار گرفتهاند و بخشهای مختلف دولتی میتوانند از این سرویسها استفاده کنند.
طبق گزارش تهیه شده از سوی سازمان فناوری اطلاعات ۶۴ دستگاه سرویسدهنده روی این سامانه یا گذرگاه ملی وجود دارند و تعداد دستگاههای سرویس گیرنده به ۲۸۴ سازمان میرسد.
آخرین وضعیت مرکز ملی تبادل اطلاعات
همچنین از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا پایان مهرماه تراکنشهای انجام شده روی این گذرگاه به بیش ۱۶ میلیون تراکنش افزایش یافته و به بیش از ۱۵۱ میلیون و ۹۱۱ تراکنش رسیده است. کل تراکنشهایی که در فروردین ماه ۱۴۰۰ از طریق گذرگاه ملی تبادل اطلاعات دولت صورت گرفته بود بیش از ۱۰۲ میلیون و ۲۸۹ هزار تراکنش بوده است.
طبق این گزارش به نظر میرسد که سازمان ثبت احوال از جمله سازمانهایی است که بیشترین درخواست استعلامها به سمتش هدایت میشود. براین اساس ۴۹.۴۶ درصد کل تراکنشهای دستگاههای سرویسدهنده را به خود اختصاص داده است.
با توجه به وظیفه ذاتی سازمان ثبت احوال، تمامی دستگاهها برای تمامی سرویسهای خود نیازمند استعلام از این سازمان هستند از همین رو طبیعی است که بیشترین درخواست به سمت این سازمان هدایت شود. پس از این سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در رتبه بعدی قرار میگیرد این سازمان ۲۹.۴۸ درصد تعداد تراکنشهای سرویسدهندگان را به خود اختصاص داده است.
در مقابل نیز بانک مرکزی و سازمان فناوری اطلاعات یا سامانه دولت همراه جزو دستگاههایی هستند که بیشترین درخواست برای دریافت سرویس را به سمت این سامانه ارسال کردهاند و جزو دستگاههای سرویس گیرنده برتر قرار میگیرند.
پردرخواستترین دستگاههای سرویس گیرنده روی سامانه تبادل اطلاعات دولت
به نظر میرسد از طریق این دادهها مشخص میشود که کدام یک از سازمانها و دستگاهها بستر ارائه خدمات به صورت الکترونیکی را فراهم کردهاند.
تمامی این دستگاهها برای اینکه بتوانند از سرویسها و خدمات یکدیگر بهرهمند شوند و امکان تعامل با یکدیگر از طریق مرکز تبادل اطلاعات را به دست آورند تقاضای استفاده از سرویسهای مختلف را به کارگروه تعاملپذیری ارائه میکردند و کارگروه تعاملپذیری نیز با توجه به نیازهای مطرح شده اجازه تبادل اطلاعات را صادر میکرد.
بررسی نمودارها مشخص میکند بانک مرکزی با وجود اینکه بیشترین درخواست را برای دریافت سرویس از دستگاههای دیگر به این سامانه ارسال میکند؛ اما تقریبا کمترین پاسخ را به دستگاههای دیگر میدهد. در کارگروه تعاملپذیری نیز یکی از دستگاههایی که همیشه از سوی سایر دستگاهها مورد انتقاد قرار میگرفت، بانک مرکزی بود. با وجود اینکه دستگاههای مختلف درخواست دریافت سرویس از این بانک را بارها مطرح کرده بودند اما به نظر میرسد ارائه خدمات از طریق این رگولاتور پولی با کمی چالش مواجه است و ارائه سرویسهای دسترسی از سوی آنان کمی زمان بر است.