یکی از اولین گامهای زاکربرگ برای ساخت متاورس نه در فضای مجازی، بلکه احتمالا در دنیای فیزیکی رخ خواهد داد، شرکت شبکه اجتماعی متا که پیشتر به نام فیسبوک شناخته میشد، به دنبال افتتاح فروشگاههایی فیزیکی است که دستگاههای ساخته شده توسط Reality Labs مثل هدستهای واقعیت مجازی و در نهایت عینکهای واقعیت افزوده را برای فروش عرضه کنند.
این دستگاهها دروازه ورود به متاورس هستند. جهانی که در آن مردم به سادگی واقعیت مجازی و افزوده را تجربه میکنند. مارک زاکربرگ، بنیانگذار و مدیرعامل متا، چندی پیش همزمان با تغییر نام شرکت فیسبوک به متا چشم انداز برای متاورس به عنوان پلتفرم اجتماعی آینده مشخص کرد. براساس مستنداتی که به دست نیویورک تایمز رسیده است این فروشگاهها قرار است جهان را «بازتر و متصلتر کنند.» فروشگاههای فیزیکی با فراهم کردن مکانی برای آزمایش هدستها قرار است احساساتی مثل «کنجکاوی، نزدیکی» و «خوش آمد گویی» را در «سفری خالی از قضاوت» القا کنند.
به گفته افراد مطلع، صحبت درمورد فروشگاههای فیزیکی متا چندین ماه قبل از تغییر برند فیسبوک آغاز شده و این شرکت از سال گذشته روی این طرح کار میکند. البته به گفته همین افراد این پروژه در مرحله توسعه است و ممکن است متوقف شود. اما اگر بحث فروشگاههای متا اجرایی شود اولین گام این غول دیجیتالی خواهد بود که با اپلیکیشنهایی مثل فیسبوک، اینستاگرام، واتساپ بیش از ۳.۵ میلیارد نفر را متاثر کرده است.
یکی از سخنگویان متا میگوید: «هنوز امکان تایید فروشگاههای فیزیکی را ندارد تقاضا برای هدستهای واقعیت مجازی بالا است و میتوانید سختافزار آن را از فروشگاههایی که با این شرکت همکاری میکنند تهیه کنید.»
زاکربرگ در حالی مساله متاورس را مطرح کرده که این شرکت با چالشهای رگولاتوری و اجتماعی دست و پنجه نرم میکند. فرانسس هاوگن، یکی از کارکنان سابق این شرکت به افشاگری درمورد این غول شبکه اجتماعی پرداخته و هزاران صفحه از مستندات داخلی این شرکت را در اختیار قانونگذاران و رسانهها قرار داده است.
به گفته او فیسبوک به اندازه کافی برای محافظت از جامعه تلاش نکرده است. افشاگریهای هاوگن باعث فشار قانونگذاران و رگولاتوریها شده که البته هنوز استحکام و قدرت این پرونده مشخص نیست.
از سوی دیگر شک و ابهامهایی درمورد متاورس وجود دارد. در حالی که بخش Reality Labs در گذشته با هدست ارزان قیمت Oculus Quest2 به موفقیتهایی دست پیدا کرده اما هنوز هم این بازار تنها عاشقان تکنولوژی و کسانی که به دنبال تفریح هستند را شامل میشود. همچنین برخی اعلام کردهاند که این هدستها باعث حالت تهوع آنها میشود.
تیم دردنگر، پروفسور دانشگاه Carnegie Mellon، میگوید: «ما در بهترین حالت پنج تا ده سال با محصول یا خدمت کامل متا فاصله داریم.» به گفته او فعالیت فعلی متا شبیه به بازی Second Life در اوایل دهه دوهزار است و این اقدام را تلاشی دیگر برای ارائه خدماتی مثل Second Life نامید اما امیدوار است که این بار نتیجه نهایی جذاب باشد.
با این حال زاکربرگ اعلام کرده است که فرصت را مغتنم شمرده و برای ساخت آنچه به اعتقاد او پلتفرمهای محاسباتی را همانند گوشیهای هوشمند متحول میکند تلاش خواهد کرد. در آیندهای که زاکربرگ به تصویر میکشد اپلیکیشنها دیگر در قید و بند قوانین گوگل و اپل و فروشگاههای این شرکتها نیستند.
راهاندازی فروشگاه از سوی شرکتهای تکنولوژی موضوع عجیب و تازهای نیست. گیتوی (Gateway)، سازنده کامپیوترهای شخصی در دهه ۹۰ میلادی فروشگاههای خاص خود را داشت و اپل یکی از بزرگترین شرکتهای تکنولوژی هم فروشگاههایی اختصاصی در سراسر جهان دارد و مردم میتوانند در این فروشگاهها دستگاههای این شرکت را آزمایش کنند و پاسخ سوالات خود را بگیرند. مایکروسافت، آمازون و دیگر شرکتها هم فروشگاههای برای ارائه محصولات خود دارند.
متا در سالهای اخیر چندین بار موضوع فروشگاههای فیزیکی را محک زده است. این شرکت کیوسکهای «pop-up» یا آماده را در فرودگاهها امتحان کرده و نسخهای از همین فروشگاهها را در منطقه SoHo منهتن راه اندازی و محصولات سخت افزاری اوکولوس را در آن به نمایش گذشت.
اگر طرح فروشگاههای متا اجرایی شود دستگاههایی مثل دستگاههای Portal که برای تلهکنفرانس استفاده میشوند و هدستهای اوکولوس در این فروشگاهها به فروش میرسند. بهعلاوه عینکهای هوشمند متا که با همکاری ریبن ساخته شد هم احتمالا در این فروشگاهها عرضه میشوند و مردم میتوانند با این عینکهای هوشمند عکس و ویدیو بگیرند.
براساس مستنداتی که به دست نیویورک تایمز رسیده است، طرح اولیه این فروشگاهها ظاهری مدرن، مسطح و مینیمالسیتی دارد و برند فیسبوک به صورت نامحسوس در آن جا میگیرد. براساس این مستندات، فیسبوک نهایتا پس از بررسی نامهایی مثل Facebook Hub، Facebook Commons، Facebook Innovations، Facebook Reality Store و From Facebook در نهایت Facebook Store را به عنوان گزینه اصلی نامگذاری انتخاب کرده است.
مشخص نیست که تغییر برند متا چه تاثیری بر نام این فروشگاهها دارد. اندرو بازورث، یکی از مدیران قدیمی فیسبوک که در حال حاضر مدیر ارشد تکنولوژی متا است هفته گذشته گفت نام اوکولوس کنار رفته و متا جای آن را میگیرد. به گفته او Oculus Quest به Meta Quest تغییر نام میدهد و Facebook Portal هم تغییر برند داده و به Meta Portal تبدیل میشود.
با اینکه هنوز نمیتوان درمورد اجرایی شدن طرح فروشگاههای فیزیکی اظهار نظر قطعی کرد، اما طبق برنامه ریزیهای قبلی قرار است فروشگاه اصلی این شرکت در برلینگیم (Burlingame) که دفتر کارکنان Reality Labs قرار دارد احداث شود.