بیش از دو هفته از بروز اختلال در سامانه سوخت کشور درنتیجه یک حمله سایبری میگذرد؛ اتفاقی که با اختلال و قطع روند سوختگیری با کارت هوشمند سوخت همراه بود و مشکلاتی برای مردم ایجاد کرد و البته تاکسیهای اینترنتی هم از آن تأثیر گرفتند. در دو روز ابتدایی اختلال، بهدلیل بههمخوردن نسبت عرضه و تقاضا، گاه هزینه سفر با تاکسیهای اینترنتی بهطرز عجیبی بالا رفت و همین موضوع نارضایتی کاربران این تاکسیها را بهدنبال داشت. این موضوع البته در ستاد تنظیم بازار مورد بررسی قرار گرفت و حالا «کاوه اشتهاردی»، دستیار معاون اول رئیس جمهوری ازجریمه شدن دو شرکت «اسنپ» و «تپسی» بهدلیل دریافت کرایه اضافی در روزهای اختلال در سامانه سوخت خبر میدهد.
تلاش ستاد تنظیم بازار
کاوه اشتهاردی دستیار معاون اول رئیس جمهوری در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: «با مصوبه ستاد تنظیم بازار و به دستور معاون اول رئیسجمهوری ۲ شرکت تاکسی اینترنتی، کرایه اضافهای که همزمان با روزهای اختلال در سامانه سوخت از ۶۰۸ هزار نفر دریافت کرده بودند به حساب مسافران خود بازگرداندند. این جریمه از حساب اسنپ و تپسی پرداخت شده و ارتباطی به رانندگان ندارد».
توئیت دستیار معاون اول رئیس جمهوری نشان میدهد حالا دیگر مشکل مسافرانی که انتظار برگشت پول خود را میکشیدند و درنتیجه این اتفاق متضرر شده بودند، برطرف شده است. اما پرداخت این جریمه به چه شکل بوده و عملاً دو شرکت تاکسی اینترنتی اسنپ و تپسی علاوه بر بازگرداندن پول اضافی که در طول این بحران ازمسافران دریافت کرده بودند، چه اقدامات دیگری برای رفع مشکلات کاربران خود انجام دادهاند؟
افزایش سفر با تاکسیهای اینترنتی در یک بحران
یکی از مسئولان روابط عمومی شرکت تپسی در گفتوگو با «ایران» در اینباره گفت: در ساعتهای اولیه اختلال در سامانه جایگاههای سوخت کشور درنتیجه حمله سایبری، بهطور طبیعی تعداد درخواستهای سفر از سوی مسافران بشدت افزایش یافت چراکه مردم ترجیح دادند بهجای استفاده از خودروهای شخصی خود، به تاکسیهای اینترنتی روی آورند. این در حالی است که بهطور معمول تعداد سفر در روزهای سهشنبه و چهارشنبه بالاست و این اتفاق هم میزان درخواستهای سفر را بیش از پیش افزایش داد.
بهگفته وی، از آنجا که در روز سهشنبه 4 آبان، جایگاههای سوخت تا هنگام ظهر غیرفعال بودند، رانندگان شرکت هم امکان فعالیت نداشتند از اینرو تعادل سفر در این روز بهطور کامل از بین رفت و مشکلاتی ایجاد شد. این مسئول یادآور شد: قیمتهای سفر هم با الگوریتمهای هوشمند تعیین میشود و این بها، با چند معیار کاهش و افزایش دارد. بهعنوان مثال درصورت وجود ترافیک سنگین، بعد مسافت، شرایط جوی بد و شرایط [و مسیر] سفر نامناسب، الگوریتمهای هوشمند به طور اتوماتیک قیمتها را بالا میبرند از اینرو همزمان با اختلال در جایگاههای سوخت، قیمتها بشدت افزایش یافت. بههمین دلیل شرکت واردعمل شد و با خارج کردن الگوریتم هوشمند از مدار، تعیین قیمتها را بهصورت دستی انجام داد.
وی درباره بازگرداندن پول اضافی که مسافران در ساعات اولیه پرداخت کرده بودند نیز گفت: ما این مسافران را شناسایی کرده و از طریق پیامک به آنها اطلاع دادیم تا مابه التفاوت هزینه سفر در قالب اعتبار از سهم شرکت (نه راننده) به مسافران بازگردد و به این ترتیب مصوبه ستاد تنظیم بازار که به دستور معاون اول رئیسجمهوری، مبنی بر پرداخت کرایه اضافه بود اجرایی شد.
البته این مسئول روابط عمومی، تعداد و جزئیات و سهم مبلغ بازگردانده شده را به «ایران» اعلام نکرد و یادآور شد طبق توئیت کاوه اشتهاردی دستیار معاون اول رئیس جمهوری، مابهالتفاوت تمام سفرهایی که در آن بازه زمانی انجام گرفت، از سهم شرکت به مسافران برگردانده شده است.
این مسئول روابط عمومی همچنین از انجام کارهای تشویقی طی روزهای اختلال در سامانه جایگاههای سوخت خبر داد و افزود: با افزایش میزان درخواست سفر، به رانندگان اعلام کردیم که مابهالتفاوت قیمت سهمیه بنزین به آنها پرداخت خواهد شد تا فعالیت خود را با استفاده از بنزین آزاد ازسر بگیرند و بتوانیم به مسافران خدمترسانی کنیم که البته این کار انجام شد. از سوی دیگر برای اینکه رانندگان در تهیه سوخت خود و خدمترسانی به مسافران دچار مشکل نشوند بسرعت جایگاههای سوخت که در همان ابتدا فعال شده بودند را روی نقشه فعال کردیم تا مسافران منتظر نمانند.
یک تخفیف 20درصدی برای مسافران متضرر
مدیرعامل اسنپ نیز درباره اقدامات این سامانه در مدیریت بحران سوختگیری و نحوه پرداخت این جریمه، از ارائه کد تخفیف اسنپ به منظور همراهی با کاربرانش در سراسر کشور خبر داد. محمد خلج گفت: برای کاربرانی که روز سهشنبه (مورخ ۴ آبان ۱۴۰۰) از ساعات ۱۲ ظهر تا 7 عصر سفر داشتند، ۲۰ درصد تخفیف ارائه کردیم.
وی درباره ماجرای روز 4 آبان هم گفت: در پی اختلال سوختگیری در سراسر کشور، سیستم هوشمند قیمتگذاری اسنپ بهدلیل برهم خوردن توازن بین عرضه و تقاضای سفر در مواردی با افزایش قیمت ناگهانی مواجه شد. با وجود آنکه این اختلال، غیرقابل پیشبینی و خارج از کنترل اسنپ بود، اما این سامانه کد تخفیف ۲۰درصدی برای کاربرانش در سراسر کشور ارائه کرد.
مدیرعامل اسنپ همچنین در توضیح اقدامات اسنپ برای مدیریت بحران پیشآمده در بخش حملونقل کشور یادآور شد: در ساعات اولیه اختلال در سوختگیری، بواسطه در دسترس نبودن سوخت و طولانی شدن صفها در پمپبنزینها، ناوگان اسنپ بهطور محسوسی کاهش پیدا کرد. ازسوی دیگر میزان درخواستهای سفر افزایش چشمگیری یافت و درنتیجه، سیستم هوشمند قیمتگذاری اسنپ بهشکل طبیعی نسبت به تغییر فاکتورهای تعیین هزینه سفر، واکنش نشان داد. بههمین دلیل در بعضی از سفرها بهصورت موردی با افزایش قیمت مواجه شدیم و نخستین اقدام ما برای حل این مشکل، کنترل دستی قیمتها بود.
خلج همچنین از اختصاص بودجهای از منابع شرکت برای طرحهای تشویقی رانندگان به منظور رفع مشکلات کاربران یاد کرد و گفت: از این طریق توانستیم کاربران راننده بیشتری را به خدماترسانی ترغیب کنیم تا قیمتها زودتر به سطح متعادلی برسند و حملونقل شهروندان بخوبی انجام شود.
مدیرعامل اسنپ از طرح «معافیت از کمیسیون» این سامانه نیز بهعنوان یکی دیگر از اقدامات این شرکت یاد کرد و گفت با توجه به این که چهارشنبه ۵ آبان، روز کاری آخر هفته و همراه با پیک سفر بود و هنوز هم مشکل در سوختگیری ادامه داشت، برای کمک به ساماندهی حملونقل شهروندان، از کمیسیون شرکت گذشتیم و به این ترتیب از ساعت ۱۲ ظهر چهارشنبه تا ۱۲ شب، میزان کمیسیون دریافتی اسنپ در شهر تهران بیش از ۵۰ درصد کاهش یافت.