ناسا این روزها ماموریتی تاریخی را برای منحرف کردن مسیر حرکت یک سیارک دنبال میکند. این آژانس فضایی اعلام کرد که به زودی یک فضاپیما را به سمت این سیارک با ابعادی برابر با هرم بزرگ مصر، پرتاب خواهد کرد تا با آن برخورد کند و مسیر حرکتی آن را تغییر دهد.
این ماموریت که مشابه آن را در فیلمهای علمی-تخیلی دیدهایم، تحت عنوان دارت (DART) دنبال میشود و طبق گفته ناسا، فضاپیمای مذکور قرار است به زودی و در تاریخ ۲۳ نوامبر سال جاری (۲ آذر) به فضا پرتاب شود.
اقدامی که به عنوان اولین تلاش بشر برای منحرف کردن یک سیارک از مسیر حرکتی آن محسوب میشود. اگرچه این هدف صخرهای که دیمورفوس (Dimorphos) نام دارد، تهدید برای زمین محسوب نمیشود، اما محققان ناسا این ماموریت را برای پی بردن به این امر که چگونه میتوان مسیر یک سیارک تهدیدآمیز در حال حرکت به سمت زمین را تغییر داد، دنبال میکنند.
بنابراین، این ماموریت ناسا که هزینه ۳۳۰ میلیون دلار به آن اختصاص یافته، برای بشریت و آینده این سیاره آبی بسیار حیاتی است. مارکوس وایلد، از محققان علوم فضایی موسسه فناوری فلوریدا معتقد است که ما در حال حاضر، در برابر هرگونه سیارکی که سمت زمین حرکت میکند، بیدفاع هستیم.
کوبیدن یک فضاپیما به سیارک دیمورفوس ممکن است دراماتیک به نظر برسد. اما هدف، وارد کردن یک ضربه کوچک و تغییر مسیر جزیی این سیارک است. به طور طبیعی، این تغییر مسیر کوچک، ممکن است سالها و یا دهها سال طول بکشد. اما این تغییر مسیر جزیی میتواند منجر به تغییری بزرگ در مسیر نهایی این سیارک شود.
اما پیادهسازی این ماموریت، نیازمند اطلاعات دقیقی پیرامون سیارک هاست. خوشبختانه، ستارهشناسان تاکنون بیش از ۲۷ هزار شی نزدیک به زمین را شناسایی کردهاند و از سال ۲۰۱۵ تاکنون، در سال حدود ۱۵۰۰ شی را شناسایی میکنند.
اما در دهههای پیش رو، میبایست تحقیقات و شناساییهای بیشتری در این زمینه صورت گیرد. بر اساس برآوردهای محققان، هزاران سیارک با عرض بیش از ۱۲۰ متر هنوز ناشناخته باقی ماندند و در نزدیکی زمین حضور دارند.
در این بین، سیارک و شیهای کوچکتر هم میتوانند بر برخی مواقع، برای زمین بسیار خطرناک باشند. برای مثال، حدود ۵۰ هزار سال پیش یک سیارک ۳۰ تا ۵۰ متری به زمین اصابت کرد و دهانهای به عمق ۱۸۰ متر را برجای گذاشت.
دیوید کرینگ، از پژوهشگران علوم فضایی در این خصوص میگوید که اگر چنین برخوردی از سوی سیارکی با اندازه مشابه اتفاق افتد، میتواند شهری به اندازه کانزاس سیتی را نابود کند.
کتی پلسکو، دانشمند آزمایشگاه ملی لوس آلاموس که تحقیقات گستردهای را پیرامون سیارکها انجام داده و در ماموریت اخیر ناسا یعنی «دارت» نیز حضور دارد، اعلام کرد که ما باید خیلی زود این سیارکها را شناسایی و پیدا کنیم.
طبق اطلاعات منتشر شده، فضاپیمای دارد در روز یکم اکتبر سال آینده میلادی (۹ مهر ۱۴۰۱) با سیارک دیمورفوس در فاصله ۶.۸ میلیون مایلی زمین برخورد خواهد داشت. گفتنی است دیمورفوس حول یک سیارک بزرگتر به نام دیدموس (Didymos) میچرخد که این مسئله، دیمورفیس را به یک هدف ایدهآل برای برخورد فضاپیما با آن تبدیل میکند.
حال محققان امیدوارند که با وارد آمدن این ضربه به دیمورفوس، مدار ۱۲ ساعته آن به دور دیدیموس را چند دقیقه یا حتی ۱۰ دقیقه کاهش دهند. به گفته ناسا، فضاپیمای ناسا تقریبا ۱۰ روز قبل از اصابت با این سیارک، یک ماهواره CubaSat را رها خواهد کرد که محققان با کمک این ماهواره میتوانند نحوه برخورد و اتفاقات بعد آن را رصد کنند.
اگر ناسا بتواند با موفقیت مسیر حرکتی دیمورفوس را تغییر دهد، میتوان از آن به عنوان دستاوردی بسیار بزرگ برای بشریت یاد کرد. به عبارتی دیگر، با این موفقیت میتوان از آینده از این شیوه دفاعی برای محفاظت از سیاره زمین بهره برد.