چراغ سبز اندونزی به ایلان ماسک برای توسعه صنایع فضایی
اندونزی برای توسعه صنعت هوافضای خود به «ایلان ماسک» چراغ سبز نشان داده و قرار است جزیره «بایاک» با ساکنان بومی را در اختیار پروژه «اسپیس ایکس» وی قرار دهد
بنیانگذار شرکت خودروسازی تسلا و کمپانی فضایی اسپیس ایکس(SpaceX) به‌دنبال اجرای طرح بلندپروازانه اینترنت ماهواره‌ای در جهان است ولی برای این کار نیاز به ظرفیت جهانی دارد.«ایلان ماسک» برای این منظور قصد دارد از پتانسیل برخی کشورها برای جانمایی سایت‌های پرتاب ماهواره‌های اینترنتی پروژه اسپیس ایکس خود بهره بگیرد. هرچند برخی معتقدند چنین طرحی می‌تواند به پوشش اینترنت در جهان کمک کند ولی در مقابل، منتقدان می‌گویند این طرح سبب بروز مشکلاتی برای ساکنان کشورهایی میشود که با «ایلان ماسک» همکاری دارند. اندونزی، یکی از کشورهایی است که به «ایلان ماسک» چراغ سبز نشان داده و گفته میشود که یک جزیره را به این امر اختصاص داده است؛ جزیره‌ای با ساکنان بومی از قبیلهAbrauw clan که از اختصاص زمین‌هایشان به پروژه اسپیس ایکس رضایت ندارند و آن را زمینه ساز رانده شدن از سرزمین خود می‌دانند.
دعوت ایلان ماسک به اندونزی
اندونزی بیش از 270 میلیون نفر جمعیت دارد و چهارمین کشور پرجمعیت دنیاست؛ کشوری که تا حدود شش دهه قبل، مستعمره بود و طی 50 سال توانست خود را به صف قدرت‌های برتر اقتصادی جهان برساند. اندونزی در مجمع‌الجزایر مالایی بین قاره آسیا و اقیانوسیه قرار دارد و از پیشران‌های توانمندی این کشور می‌توان به توسعه ظرفیت‌ها و زیرساخت‌های ارتباطی و دیجیتال، رشد انفجاری اکوسیستم استارتاپی و همچنین توجه ویژه به اقتصاد دیجیتال در اندونزی اشاره کرد.
این کشور در موضوع هوافضا نیز تلاش‌هایی گسترده دارد ولی به‌هرحال توسعه هوافضا در مقیاس بزرگ، به سرمایه‌گذاران بین‌المللی نیاز دارد و اسپیس ایکس یکی از شرکای احتمالی محسوب میشود که اندونزی به آن نزدیک شده است. مؤسسه ملی هوانوردی و فضایی اندونزی (LAPAN) برای این منظور قصد دارد نخستین فرودگاه و سایت فضایی خود را در جزیره بایاک (Biak) بسازد و با اسپیس ایکس همکاری نزدیکی را آغاز کند اما به‌نظر می‌رسد این کار چندان هم ساده نیست و موانع و مخالفت‌های جدی در این زمینه وجود دارد.
سال گذشته «جوکو ویدودو» رئیس‌جمهور اندونزی از «ایلان ماسک» دعوت کرد تا به اندونزی به‌عنوان سکوی پرتاب پروژه اسپیس ایکس نگاه کند و در این راستا، «ایلان ماسک» مذاکراتی را با مقامات اندونزیایی آغاز کرد تا جزیره بایاک(Biak) واقع در پاپوآ، 70مایلی جنوب استوا و رو به اقیانوس آرام را به‌عنوان محل پرتاب موشک احتمالیSpaceX دراختیار داشته باشد البته ایلان ماسک هنوز به توافقی متعهد نشده است یا به‌طور علنی درباره آن اظهار نظر نکرده است. هدف پروژه بلندپروازانه Space X علاوه بر گستردن چتر اینترنت ماهواره‌ای جهانی، فرستادن انسان‌ها به کره ماه است.
مخالفان پروژه اسپیس ایکس
البته باید گفت که جاه‌طلبی‌های فضایی اندونزی برای بایاک، خیلی قبل‌تر از ورود ایلان ماسک به صحنه آغاز شده است. مؤسسه ملی هوانوردی و فضایی اندونزی (LAPAN) چندین دهه است که به این جزیره توجه ویژه داشته است و گفته میشود در سال 1980یک قطعه زمین 250هکتاری از قبیله Abrauw برای ایجاد سایت فضایی خریداری کرده است اما مردم این قبیله می‌گویند هرگز زمینی را نفروخته‌اند و 4مردی که سند را امضا کرده‌اند حق فروش نداشته و اعضای قبیله نبوده‌اند. دولت اندونزی هم اعلام کرد، ازسال 2017 برنامه‌ریزی داشته است تا یک بندر فضایی در مقیاس کوچک برای پرتاب موشک‌ها به فضا ایجاد کند ولی مشکل اینجاست که این قطعه زمین درواقع یک شکارگاه مهم با یک نقطه ماهیگیری در نزدیکی آن است و مهمتر از همه، حدود 2کیلومتر دورتر از نزدیک‌ترین منطقه مسکونی، یعنی دهکده Saukobye قراردارد. اندونزی به‌وضوح گفته است که طلبی‌های فضایی بزرگی برای جزیره بایاک دارد که این موضوع، ساکنان آن را نگران کرده و روستاییان می‌ترسند که مجبور به نقل مکان از محل زندگی خود شوند.
«مارکوس آبراو» یکی از رهبران قبیلهAbrauw clan می‌گوید: مردم این قبیله همچون نیاکانشان زندگی می‌کنند. در بخش‌هایی از جنگل‌های بارانی کشاورزی می‌کنند، گیاهان دارویی را جمع‌آوری می‌کنند و برای گرفتن مار و گراز وحشی تله می‌گذارند. این قبیله بومی می‌ترسد که جایگاه خود را در جهان از دست بدهد، زیرا دولت به‌دنبال تلاش برای بازکردن یک فرودگاه فضایی و فریب و تطمیع بنیانگذار میلیاردر SpaceX، ایلان ماسک است.
آپولوس سرویر، رئیس شورای عرفی بایاک، مجمعی از رؤسای قبایل منطقه نیز گفت: مقامات حامی این پروژه می‌گویند بایاک برای پرتاب موشک ایده آل خواهد بود و اسپیس ایکس قصد دارد ده‌ها هزار ماهواره ارتباطی را در سال‌های آینده در مدار زمین قرار دهد اما موضع مردم بومی روشن است، ما این طرح را رد می‌کنیم. نمی‌خواهیم مزارع خود را به‌خاطر این فرودگاه فضایی از دست بدهیم. ما ماهواره نمی‌خوریم ما از دریا ماهی می‌گیریم. این شیوه زندگی ما برای نسل‌ها بوده است. به ایلان ماسک بگویید این موضع ماست. مخالفان واگذاری این جزیره به ایلان ماسک همچنین می‌گویند: نقشه‌ها نشان می‌دهد که سایت اصلی پروژه تقریباً به طور کامل در یک جنگل حفاظت شده قرار دارد. ساخت یک فرودگاه فضایی بخشی از تلاش‌ها برای مدرن کردن کشور جزیره‌ای جنوب شرقی آسیا با فرودگاه‌ها، نیروگاه‌ها و بزرگراه‌های جدید است که اغلب به پیامدهای زیست‌محیطی توجه چندانی نمی‌کند. این تصمیم به معنای قطع درختان در یک جنگل حفاظت شده، اختلال در زیستگاه پرندگان در معرض خطر و بیرون راندن مردم است.
رئیس LAPAN اما در پاسخ به این انتقادات گفت: این پروژه به نوسازی جزیره کمک می‌کند. یک سکوی پرتاب بالقوه، صنعت گردشگری و ماهواره در بایاک را تحریک می‌کند و آن را در دهه آینده به یک جامعه مدرن تغییر می‌دهد. ما ارزش‌های سنتی بایاک را حفظ می‌کنیم. از سوی دیگر ممکن است با ورود صنایع پیشرفته تر، کاربری زمین تغییر کند و دیگر مردم به زمین به‌عنوان شکارگاه یا مزرعه وابسته نباشند. وی همچنین گفت احتمال دارد یک سایت پرتاب در مقیاس کوچک برای ارسال ماهواره‌های زیر 100کیلوگرم به فضا احداث شود که در این صورت تنها به 100 هکتار زمین نیاز داریم اما یک طرح بلندپروازانه‌تر نیز روی میز است که ساخت یک بندر فضایی بین‌المللی در مقیاس بزرگ را نشان می‌دهد و احتمالاً به زمین بسیار بیشتری نیاز دارد.
پتانسیل اندونزی برای خودروهای الکتریکی
پتانسیل و موقعیت جغرافیایی جزیره بایاک تنها موضوعی نیست که نظر «ایلان ماسک» را به خود جلب کرده است. اندونزی ذخایر بزرگ مس، نیکل و قلع را در خود جای داده است و می‌تواند به بزرگ‌ترین تولیدکننده باتری خودروهای الکتریکی در جهان تبدیل شود؛ پتانسیلی که از چشم تیزبین «ایلان ماسک» دور نمانده است و آن را فرصتی بزرگ می‌داند. گفته میشود که اندونزی درحال مذاکره با «ایلان ماسک» به منظور همکاری احتمالی در زمینه باتری الکتریکی در کارخانه تسلاست. این میلیاردر و مالک کمپانی«تسلا» چندی پیش تیمی را برای بررسی سرمایه‌گذاری‌های بالقوه به اندونزی فرستاد تا در مورد همکاری احتمالی دراین زمینه گفت‌و‌گو کنند.