موانعی که اینترنت ۵G در ایران با آن روبرو است/ الزام حرکت به سمت نسل پنجم اینترنت چیست؟
بیش از یکسال از راه اندازی فناوری ۵G در ایران می‌گذرد، اما هنوز شاهد افزایش فراگیری اینترنت نسل پنجم در کشور نبوده‌ایم. در این گزارش به ابعاد این موضوع پرداخته شده است.
در مسیر پیشرفت‌های تکنولوژی، برهه‌های مختلفی را پشت سر گذاشته ایم. ۱G یا نسل اول ارتباطات اولین فناوری بود که به ما اجازه می‌داد با در دست داشتن یک دستگاه کوچک، با هر کجا که بخواهیم ارتباط برقرار کنیم. پس از آن به سراغ نسل دوم این فناوری رفتیم که این امکان را به ما می‌داد علاوه بر تماس، پیام‌های متنی ارسال کنیم.
پس از آن نیاز به دسترسی به اینترنت برای انسان به وجود آمد که این نیاز هم از طریق نسل سوم ارتباطات رفع شد. این روند تا به امروز ادامه یافت و به فناوری ۴G که اکنون در حال استفاده از آن هستیم رسید. اما داستان اینجا خاتمه پیدا نمی‌کند و این نیاز هر روز بیشتر و گسترده‌تر میشود تا در نهایت به سمت نسل‌های بعدی ارتباطات حرکت کنیم.
تکنولوژی نسل پنجم ویژگی‌ها و امکانات گسترده‌ای را عرضه می‌کند که برای تمامی اقشار یک جامعه سودمند هستند. سرعت بیشتر در بارگیری و بارگذاری اطلاعات، کاهش تاخیر، افزایش تعداد وسایل متصل به اینترنت از جمله مزایای این فناوری هستند که به شکل قابل توجهی روی زندگی روزمره و فعالیت‌های ما تاثیر خواهد گذاشت. بر اساس اطلاعات منتشر شده اینترنت نسل پنجم این امکان را دارد که سرعت دانلود را تا ۲۰ برابر افزایش دهد، میزان تاخیر در انتقال داده‌ها نیز نسبت به نسل چهارم ۱۰ برابر کاهش پیدا می‌کند.
نسل پنجم ارتباطات، زمینه‌ای برای رسیدن به نوآوری
از نظر رئیس شرکت ورایزن، ۵G تنها یک نوآوری ساده در زمینه تکنولوژی نیست، بلکه می‌تواند نوآوری‌هایی که پیش از این ممکن نبود را ممکن کند. در واقع علاوه بر افزایش سرعت انتقال داده‌ها که باعث صرفه جویی در زمان میشود، می‌توان ۵G را ابزاری برای رسیدن به شهر‌های هوشمند دانست.
برای مثال، با تعبیه حسگر‌هایی در مناطق مختلف یک شهر، می‌توان بر بخش گسترده‌ای از شهر نظارت کرد؛ موضوعی که در مسائلی مثل کنترل ترافیک بسیار موثر خواهد بود. اگر داده‌های جمع آوری شده توسط این حسگر‌ها را در اختیار اتومبیل‌هایی که در آینده خودران خواهند بود قرار دهید، آن‌ها می‌توانند بهترین مسیر برای رسیدن به مقصد را انتخاب کنند، بهترین مکان برای پارک کردن اتومبیل را پیدا کنند و حتی تعداد تصادفات را کاهش دهند.
سرعت انتقال داده در این فناوری باعث میشود که از آن بتوان در زمینه‌های مختلفی مثل آموزش و پزشکی هم استفاده کرد. انتقال فایل‌های پر حجم پزشکی، امکان جراحی‌های از راه دور و ردیابی وضعیت بیمار تنها بخشی از فواید این فناوری برای کمک به صنعت پزشکی و سلامت است.
تاکنون فناوری ۵G در بیش از هزار و ۳۰۰ شهر در سراسر جهان در دسترس قرار گرفته و طبق آمار حدود ۳۰ درصد کشور‌های جهان به این فناوری مجهز هستند.
راه اندازی نخستین سایت ۵G در ایران یک ساله شده، اما هنوز گامی به سمت توسعه و گسترده شدن بیشتر آن برداشته نشده است. البته فراگیر شدن ۵G به طور کلی زمانبر است و در جهان نیز پیش بینی میشود این فناوری چند سال با جهانی شدن فاصله داشته باشد.
انحصاری که مانع گسترده شدن ۵G در ایران است
پوریا هادی پور با اشاره به اینکه بیش از یک سال از تاسیس اولین سایت‌های ۵G در کشور ما می‌گذرد گفت: "سایت‌های ۵G در تهران، مشهد و کیش ایجاد شدند، اما این فناوری در ابتدای کار آن پیشرفتی که انتظار می‌رفت را نداشت و گسترش آن با کندی مواجه شد. شاید بزرگترین اتفاق و مسئله‌ای که در بحث گسترش ۵G در کشور ما مورد نظر است، بستر و زیرساخت‌های اصلی استفاده از این فناوری در کشور باشد که در واقع همان گوشی‌های همراه هستند."
این کارشناس ادامه داد: "به دلیل وجود انحصار و بسته بودن فضای واردات گوشی در کشور، صاحبان کسب و کار و فعالان در این صنعت، تمایل نداشتند که گوشی‌های ۵G زودتر گوشی‌هایی که در انبار دارند وارد کشور بشود و مردم بتوانند از قابلیت‌های آن استفاده کنند. به هر حال هنوز در بازار و انبار‌های تاجران گوشی‌های هوشمند، موبایل‌های ۴G وجود دارد و آن‌ها باید درآمد و سود خودشان را از بازار ببرند تا بستر و پلتفرم جدید ۵G وارد کشور شود."
هادی پور راجع به دیگر موانعی که سد راه گسترده شدن نسل پنجم اینترنت در ایران شده است می‌گوید: "مانع بعدی هزینه‌هایی است که در پی ارائه خدمات ۵G به عنوان یک اینترنت پر سرعت، به وجود می‌آید. قطعا بعد از گسترده شدن نسل پنجم ارتباطات، هزینه‌های بهره‌مند شدن از خدمات اینترنت تغییرات جدی خواهد داشت و مردم باید از یک هزینه عمومی عادلانه در محیط اینترنت بهره‌مند شوند. این عدد در کشور ما رقمی منطقی نیست. برای مقایسه باید گفت که در کشور‌هایی مثل بلاروس و کشور‌های حاشیه دریای خزر با قیمت‌های مثل ۷ یا ۸ دلار به صورت نامحدود و پهنای باند عالی می‌توانید اینترنت پرسرعت دریافت کنید. شاید مورد دیگری که بر کندی روند گسترش ۵G در دنیا تاثیر گذاشته، مسائل امنیتی باشد. دنیا باید بتواند بدافزار‌ها و سخت افزار‌های خودش را در حوزه امنیت با این اینترنت تطبیق دهد و سپس به فکر راه اندازی گسترده این فناوری باشد."
چرا لزوم داشتن اینترنت نسل پنجم در کشور احساس میشود؟
هادی پور در ادامه به مزایای اینترنت نسل پنجم اشاره کرد و گفت: "از جمله فوایدی که اینترنت نسل پنجم می‌تواند در کشور ما داشته باشد بحث آموزش مجازی است. در دو سال گذشته کرونا ما را مجبور کرد از خدمات آموزش مجازی استفاده کنیم و این موضوع خیلی از هزینه‌های اضافه فضا‌های آموزشی را از بین برد. با این فناوری مردم خیلی راحت می‌توانند در بستر اینترنت هر آنچه که می‌خواهند بیاموزند و آموزش دهند. دومین مسئله مهم در این فناوری سرعت است. بستر تبادل اطلاعات هر چقدر سریع‌تر باشد، امکان ارتباطات گیری برای همه مردم را آسان می‌کند.