ثبت و پاسخگویی به شکایات کاربران، تست سرعت، نقشههای پوششی شبکه اپراتورهای سیار، تشعشعات، مدیریت پیامکهای تبلیغاتی، خدمات رجیستری، ترابردپذیری و استعلام سرویسهای مشترکین از خدماتی است که در سامانه «سلام» یا سامانه لحظهای ارتباطات مردمی قرار گرفته است و کاربران میتوانند با مراجعه به سایت رگولاتوری، این سامانه را دریافت کرده و از این خدمات استفاده کنند.
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، هماکنون سامانههای متعددی را در اختیار دارد که برای ارائه خدمت به کاربر نهایی طراحی شده و به شیوههای مختلفی در دسترس عموم قرار دارند. مهمترین و کلیدیترین کاربرد این سامانهها، مشارکت مردم در نظارت بر کیفیت خدمات ارتباطی است.
رصد کیفیت خدمات توسط مردم به انتخاب بهتر و دقیقتر سرویسها توسط آنها منجر میشود و قدرت انتخاب کاربران نیز به افزایش رقابت بین اپراتورها دامن میزند. علاوه بر آن، دادههای تجمیعی یا بیگ دیتای حاصل از انباشت اطلاعات، هم به فعالان بازار و هم به حاکمیت، امکان میدهد تا با پیشبینی روندها، دسترسی به خدمات باکیفیت را برای همگان، برنامهریزی و مدیریت کنند.
با وجود این، با هدف تسهیل دسترسی شهروندان به همه این سامانهها، مجموع آنها در قالب سامانه «سلام» یا سامانه لحظهای ارتباطات مردمی نیز قرار گرفته و یک گام دیگر در جهت سهولت دسترسی مردم به ابزارهای نظارتی و خدماتی سازمان برداشته شده است.
ثبت و پاسخگویی به شکایات کاربران
سامانه ۱۹۵، یکی از قدیمیترین سامانههایی است که با هدف آگاهی از نظرات، شکایات و درخواستهای مردم درباره کیفیت خدمات دریافتی در حوزههای مختلف ارتباطات و فناوری اطلاعات شــامل تلفن ثابت، اینترنت، تلفن همراه، خدمات پستی، تشعشعات و دفاتر پیشخوان راهاندازی شدهاست. این سامانه به کاربرانی که بابت شکایت خود از خدمات دریافتی از اپراتورهای مخابراتی یا پستی، پاسخ مناسبی دریافت نکرده باشند، کمک میکند تا شکایت خود را در مرجع بالاتری نیز ثبت و پیگیری کنند.
سامانه ۱۹۵، درواقع یک نظام ارتباطی و اطلاعاتی مشــترک میان مشتری، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و اپراتورهاست که هر شکایتی تا حصول نتیجه در آن پیگیری میشود. از سوی دیگر ابعاد بازار خدمات ICT، با میزان ثبت شکایتها، رابطه مستقیمی دارد.
دستاوردهای این سامانه، ثبت و تجمیع سیستمی نظرات و شکایات کاربران برای اطلاع اپراتورها و رگولاتور، نظارت بر کیفیت پاسخگویی اپراتورها به شکایات کاربران، اطلاع از نقایص سرویسدهی بر حسب موقعیت جغرافیایی و تلاش برای بهبود وضعیت موجود، ارتقای رقابت بین اپراتورها، افزایش قدرت پاسخخواهی رگولاتور از اپراتورها بر حسب دادهها و تلاش جمعی برای بهبود سرویسدهی است.
تست سرعت
میزان سرعت سرویسهای ارتباطی دریافتی همواره، محل اختلاف میان کاربران و اپراتورها و یکی از دلایل نارضایتی افراد است. از سوی دیگر، میزان سرعت ارایه خدمات یکی از ابزارهای رقابت میان اپراتورهاست که نه تنها در شهرهای مختلف کشور که در مناطق مختلف یک شهر نیز متفاوت است و در نتیجه آگاهی شهروندان از سرعت سرویسها میتواند بر انتخاب اپراتورهای ارائهدهنده و چه بسا بر انتخاب مکان مناسب برای کار و زندگی توسط افراد موثر باشد.
کاربران ســامانه سلام با اســتفاده از گزینه تست سرعت، میتوانند سرعت دریافت و ارسال دیتای خود را مشاهده کنند. در صورتی که سرور تست سرعت، همان سرور اپراتور سرویسدهنده سیمکارت فرد باشد، تست انجامشده مربوط به شبکه داخلی اپراتور است، در غیر اینصورت با انتخاب سایر گزینهها، تست سرعت شبکه داخلی کشور انجام میشود.
نقشههای پوششی شبکه اپراتورهای سیار
میزان پوشش شبکه اپراتورهای مخابراتی، یکی از پارامترهایی است که به نحوه سرویسدهی ارائهدهندگان خدمات ارتباطی برمیگردد و گاهی نیز به موقعیت مکانی دریافتکننده نظیر قرار داشتن در زیرزمین یک مجتمع مسکونی برمیگردد، اما باعث شکایت کاربران زیادی است. در گزینه نقشههای پوششی، کاربران میتوانند وضعیت پوشش اپراتورهای مختلف را در منطقه موردنظر خود مشاهده و اگر بخواهند سیمکارت جدیدی خریداری کنند، بهراحتی میتوانند با مشاهده نقشه پوششی اپراتورها متوجه شوند که کدام اپراتور در منطقه مورد نظر پوشش بهتری دارد. دستاوردهای این سامانه، ارتقای قدرت انتخاب کابران، افزایش رقابت میان اپراتورها، نظارت بر کیفیت خدمات توسط رگولاتور و بهبود وضعیت توسط اپراتورها بر حسب میزان تقاضا در مناطق مختلف اعلام شده است.
تشعشعات
میزان تشعشعات ناشی از نصب دکلها و تجهیزات مخابراتی، به دلیل نزدیک شدن آنها به محل سکونت و کار افراد در کلانشهرها و انتشار برخی اظهارات غیرکارشناسی در رسانههای عمومی در سالهای اخیر به ایجاد نگرانیهایی درباره غیرمجاز بودن این پرتوها انجامیده است. درحالی که همه تجهیزات مخابراتی تحت استانداردها و آزمونهایی مجوز بهرهبرداری دریافت میکنند و برای آستانه مجاز تشعشعات نیز استانداردهای جهانی وجود دارد. در ایران سازمان انرژی اتمی، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، اپراتورهای مخابراتی و سازمان محیط زیست بر حسب وظایف قانونی، به پایش میزان این تشعشعات مبادرت میکنند. با این وصف، نگرانی مردم درباره میزان مجاز تشعشعات دریافتی در منطقه موردنظر اعم از ســکونت یا کار، کماکان ادامه دارد و در پارهای بخشها به مقاومتهایی برای توسعه شبکه اپراتورها نیز بدل شدهاست.
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با هدف کاهش این نگرانیها، از ســال ۱۳۹۷، بهعنوان یکی از دستگاههای همکار در حوزه حفاظت در برابر اشعه، سنسورهای اندازهگیری تجمعی شدت امواج الکترومغناطیسی را در ۷۰ نقطه شهر تهران و ۱۸ نقطه در شهر شیراز نصب کرده است و در حال حاضر میزان تشعشعات تجمعی در این دو شهر از طریق این سنسورها و در سایر شهرها با استفاده از سامانههای پایش ثابت و خودروهای سیار، شدت امواج رادیویی، اندازهگیری و رصد میشوند.
دستاوردهای این سامانه، کاهش نگرانی در میان مردم، کاهش مقاومتهای اجتماعی در برابر طرحهای توسعه اپراتورها در سطح کلانشهرها، ارتقای کیفیت خدمات دریافتی توسط مردم بهواسطه افزایش توان توسعه اپراتورها، ارتقای نظارت از سطح رگولاتوری و سایر دستگاههای حاکمیتی به مردم، نظارت بر کیفیت خدمات ارائهشده در چارچوب پروانهها و استانداردهای سطح کیفیت خدمات یا SLA است.
مدیریت پیامکهای تبلیغاتی
پیامکهای تبلیغاتی، یکی از دلایل اعتراض بسیاری از کاربران به شمار میروند. از سویی در غیاب رسانهها و ابزارهای فراگیر و رقابتی تبلیغاتی، برای بسیاری از مشاغل، بهویژه کسبوکارهای متوسط، پیامکها، تنها گزینه موثر برای بقا و ادامه حیات هستند. بــا این وصف، مشکلاتی از جمله انواع کلاهبرداریها از طریق پیامکهای تبلیغاتی انبوه که مانع از دیده شدن پیامهای مهم کاربران میشدند، برخی از دلایل تبدیل شدن این نارضایتی به مهمترین شکایتهای سامانه ۱۹۵ بوده است. به این منظور با الزام سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، سامانه مدیریت پیامکهای تبلیغاتی در اپراتورهای تلفن همراه راهاندازی شد.
کاربران میتوانند از طریق سامانه سلام در گزینه مدیریت پیامکهای تبلیغاتی، خدمات ارزش افزوده فعال شده برای شمارههای در اختیار و سوابق آن را مشاهده کنند و همانجا نیز دریافت پیامکهای تبلیغاتی را برای سیمکارت خود فعال یا غیرفعال کنند. علاوه بر آن کاربران در صورت دریافت تبلیغات از شمارههای شخصی، میتوانند با گزارش و ثبت شکایت از متخلفان به تدریج مســیر سوءاستفاده افراد از این طریق را مسدود کنند. دستاوردهای این طرح، التزام بیشتر اپراتورها به حفظ حقوق مشترکان و کمک به توسعه کسبوکارهای خرد و متوسط با مدیریت بهینه پیامکهای تبلیغاتی است.
خدمات رجیستری
رجیستر شدن گوشیهای تلفن همراه، با هدف کنترل پدیده قاچاق این رده از محصولات، از اواسط ســال ۱۳۹۶ آغاز شد. تا سالها تلفنهای همراه در شمار پنج کالای قاچاق اصلی به کشور بودند و علاوه بر محروم شدن دولت از حقوق قانونی گمرکی، تبعات ناخرسند دیگری نیز به همراه داشت از جمله ضعیف شدن نمایندگیها و خدمات قانونی پشتیبانی و گارانتی محصولات و تضعیف فعالان قانونی بازار. نتیجه این دو نیز به ضرر مردمی بود که هم از گارانتی واقعی محروم میشدند و هم فریب کلاهبردارانی را میخوردند که گوشیهای تقلبی را به نام گوشی اصلی به آنان میفروختند. در این طرح، راهاندازی هر گوشی جدیدی نیازمند ثبت آن در یک سامانه به نام همتا بود.
همتا حاصل مجموعه عظیمی از هماهنگی میان گمرک، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و وزارت صمت بود که تشخیص گوشیهای مجاز و قانونی را از کالاهای قاچاق بهطور سیستمی فراهم میکرد. این طرح در حال حاضر شامل تمامی نشانهای (برندها) گوشی تلفن همراه موجود در بازار ایران و ســایر موبایلوارهها و تجهیزات دارای سیمکارت مانند ساعت هوشمند، بارکد اسکنر، مبدل تلفن ثابت به سیار،PDA و تبلتها میشود. دسترسی به سیستم همتا نیز در سامانه سلام فراهم شده است تا کاربران بتوانند با سهولت بیشتری از اصالت گوشی و تجهیزات خود را استعلام کرده و یا برای فعالسازی آن در شبکه اپراتورهای تلفن همراه اقدام کنند.
دستاوردهای این طرح، جلوگیری از قاچاق کالا و حمایت از فعالان قانونی بازار، کاهش هزینه ریسک و افزایش میزان اعتماد کاربران هنگام خرید، افزایش درآمدهای دولت از محل ورود کالا از مبادی رسمی، تقویت خدمات پس از فروش در کشور با تقویت حضور نمایندگان رسمی برندها و کاهش زیان مردم در خرید کالاها و تجهیزات تقلبی است.
ترابردپذیری
ترابردپذیری پروژهای است که با هدف افزایش رقابت میان اپراتورهای تلفن همراه، در ســازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی برنامهریزی شد. در قالب این پروژه، کاربران میتوانند بدون تغییر شماره، اپراتور خود را تغییر دهند و بر اساس هزینه، کیفیت، تنوع خدمات و پوششدهی اپراتورها از سرویسهای جذاب و کاربردی سایر اپراتورهای تلفن همراه استفاده کنند. کاربران با انتخاب گزینه ترابردپذیری در اپلیکیشن سلام، میتوانند به پورتال سه اپراتور همراه اول، ایرانسل و رایتل متصل شده و درخواست ترابرد شماره خود را ثبت کنند. دستاوردهای این طرح، ایجاد رقابت میان اپراتورهای همراه، ارتقای کیفیت خدمات برای نگهداشت مشتریان، افزایش پاســخگویی به شکایات مشتریان و ارتقای مشتریمداری در میان اپراتورهاست.
استعلام سرویسهای مشترکین
با سادهتر شدن دسترسی افراد به خدمات ارتباطی، شانس زیادی برای سوءاستفاده از ناآگاهی آنان نیز پدید خواهد آمد. از جمله احتمال سوءاستفاده از تلفن ثابتی که هنگام تخلیه ملک، مسدود یا منتقل نشده است، سیمکارتهای فراموششده، اشتراک خدمات ارتباطی بدون آگاهی فرد و… از این رو یکی از اقدامات رگولاتور برای اطمینان کاربران از چنین سوءاستفادههایی، ایجاد سامانهای است که هر فرد میتواند با یک سیمکارت که به نام وی ثبت شده است، وارد این سامانه شده و با وارد کردن اطلاعات هویتی خود، از مالکیت تعداد سیمکارتها، شــماره تلفنهای ثابت و سایر سرویسهای ارتباطی اطلاع حاصل یابد. دسترسی به این سامانه نیز در سلام امکانپذیر شده است. دستاوردهای این طرح، .جلوگیری سیستمی از تخلفات، جلوگیری از مواجهه کاربران با زیانهای انباشته ناشی از ناآگاهی، شناسایی متخلفان حرفهای همچون کلاهبرداریها و برخورد بازدارنده است.
خدمات اختصاصی سامانه سلام
مشارکت در سنجش (نظرسنجی)، یکی از گزینههای سامانه سلام و راهی برای اطلاع مستقیم از نظرات کاربران است. افراد میتوانند با انتخاب این گزینه، در ارزیابی عملکرد اپراتوری که از خدمات آن استفاده میکنند، شرکت کرده و میزان رضایت از کیفیت مکالمه و دلایل نارضایتی خود را ثبت کنند. گزینه اخبار، در سامانه سلام، کاربران را به پورتال سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی متصل میکند تا بتوانند از تازهترین اخبار این حوزه مطلع شوند، کاربران سامانه سلام همچنین میتوانند از طریق بخش ارتباط با مشترکین، به پورتال اپراتور خود متصل شوند.
سلام، همانند یک پنجره واحد نظارتی، خدمات جامعی در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات را در اختیار مشترکان قرار میدهد. هدف اصلی از طراحی سامانه سلام، افزایش دسترسی و نظارت مردم به خدمات باکیفیت ارتباطی است که بر اساس اطلاعات دریافتی (ضمن رعایت حریم خصوصی کاربران) به پایداری بیشتر بازار این خدمات کمک میکند.
با مراجعه به سایت سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به آدرس cra.ir در بخش حقوق کاربران، منوی سـامانه سلام میتوانید این اپلیکیشــن را در گوشــی یا تبلت خود نصب کنید. همچنین در نسخه تحتوب اپلیکیشن سلام به آدرس salam.cra.ir امکان دانلود این سامانه روی گوشی یا تبلت با سیستم عامل iOS فراهم شده است.