۴ درصد کارمزد برای خرید آنلاین بلیت سینما؛ کارمزدی خلاف عرف جهانی
افرادی که آنلاین بلیت سینما می‌خرند ۴درصد هزینه کارمزد خرید آنلاین می‌پردازند. حالا سامانه‌های فروش آنلاین بلیت سینما هر چند دریافت کارمزد از خریدار را برخلاف روند مرسوم جهان می‌دانند اما می‌گویند در شرایط فعلی سینما برای زنده ماندن چاره‌ای جز این ندارند و نوید می‌دهند که ۴ درصد در سال ۱۴۰۱ افزایش نخواهد یافت.
پلتفرم‌های خرید بلیت آنلاین سینما بیش از یک سال است که از کاربران خود بابت فروش بلیت سینما ۴درصد کارمزد خرید آنلاین می‌گیرند، موضوعی که سامانه‌های آنلاین فروش مثل سینماتیکت و ایران تیک آن را در شرایط فعلی اقتصادی و سینمایی راهی برای ادامه حیات پلتفرمشان می‌دانند.
دریافت کارمزد برای خرید آنلاین بلیت سینما از راه‌اندازی سامانه یکپارچه «سمفا» برای مدیریت فروش و اکران سینمای ایران شروع شد، از همان زمانی که سامانه‌های اینترنتی فروش بلیت به‌عنوان بخشی از سامانه سمفا در نظر گرفته شدند و ۵ مرجع فروش بلیت یعنی «گیشه ۷»، «سینماتیکت»، «آپ»، «ایران تیک» و «سینمابلیط» با هدف شکستن انحصار فعالیت خود را در این حوزه آغاز کردند.
هرچند بعدها از همین ۵ سامانه دو درگاه عرضه بلیت به کناری رفتند و تنها سینماتیکت به عنوان قدیمی‌ترین مرجع بلیت فروشی در کنار دو سامانه گیشه هفت و ایران تیک به فعالیت خود تا امروز ادامه داده‌اند. اما هم‌زمان با دو نرخی شدن قیمت بلیت‌ها بحثی تازه به میان آمد؛ سامانه‌های فروش بلیت مجاز شدند تا در قبال فروش بلیت علاوه بر قیمت مصوب، ۴ درصد کارمزد به عنوان «خدمات آنلاین» از خریداران خود دریافت کنند، هزینه‌ای که تا پیش از آن پرداختش بر عهده سینماداران بود اما به یکباره به دوش مخاطبان افتاد و به جیب آن‌ها واگذار شد.
پلتفرم‌های آنلاین خرید بلیت سینما ۴ درصد کارمزد دریافت می‌کنند.
میثم معراجی مدیر عامل سامانه ایران تیک در این باره به پیوست می‌گوید: «بیش از یک سال است که سازمان سینمایی طبق آیین نامه اکران به سامانه‌های فروش اجازه داده است که بابت فروش آنلاین بلیت سینما یک درصد کارمزد از سینماها و ۴درصد کارمزد از کاربران بگیرند؛ گرچه گرفتن کارمزد از کاربران روندی منطقی به نظر نمی‌رسد و در بسیاری از کشورهای جهان مرسوم نیست؛ اما در حقیقت میزان فروش بلیت سینما در ایران در سطحی نیست که سامانه‌های فروش و یک پلتفرم بتواند بدون این‌ها به فعالیت خود ادامه دهد.»
او ادامه می‌دهد: «در تمام دنیا بابت اینکه خرید آنلاین انجام می‌دهید و بابت اینکه در مورد خدمات و محصول پیش پرداخت انجام می‌دهید تخفیف هم دریافت می‌کنید اما در شرایطی که در سینمای ایران دچار بی ثباتی است و نهایت برای یک هفته آینده میشود بلیت خرید پس عملا چرخش مالی آن نیز برای پلتفرم‌ها سودآور و قابل قبول نیست.»
مسئله مرگ و زندگی پلتفرم‌های فروش
مدیر عامل سامانه ایران تیک هم که اساسا با دریافت کارمزد از کاربر مخالف است ادامه می‌دهد: کاملا مخالف دریافت کارمزد از کاربر هستیم؛ اما متاسفانه مجبوریم. ما با هزینه‌های سنگین نگهداری پلتفرم، تبلیغات و نیروی انسانی مواجهیم. گرفتن کارمزد از کاربر قطعا به موضوع ضعف بدنه سینما مرتبط است، نرخ سینما باید آزاد سازی شود و دولت نگاه متمرکزش را از سینما بردارد، اما در شرایطی که این کارها فعلا منتفی است راه دیگری برایمان نمانده است. مگر هر سال چند فیلم به چرخه اکران می‌آید و یا چند فیلم به مرزی می‌رسد که فروشی فوق‌العاده داشته باشد. اگر هم در میان ما سامانه فروش آنلاینی کارمزد نمی‌گیرد، چون پشتوانه دولتی دارد وگرنه ما سامانه‌های خصوصی در حال حاضر هم درآمدهایمان پاسخگوی هزینه‌هایمان نیست.
معراجی همچنین معتقد است در شرایطی که پس از کرونا شرایط سینماها به خودی خود بحرانی شدند و فرهنگ خرید آنلاین بلیت سینما هنوز هم در میان مردم جا نیفتاده است، شاید بهتر بود کارمزد سامانه‌های فروش بلیت در داخل بلیت در نظر گرفته می‌شد: اینکه ۴درصد کارمزد ما از ابتدا در نظر گرفته می‌شد و کاربران مجبور نبودند بابت اینکه انلاین بلیت می‌خرند بهای بیشتری بپردازند، ایده‌ال‌ترین حالت ممکن بود چون در حقیقت گرفتن کارمزد تنها از سمت سینمادارها هم معقول نیست آن هم در شرایطی که سینمادارها هم با سالن‌های خالی از مشتری،هزینه‌های سنگین تجهیزات، سالن و نیروی انسانی مواجهند.
یک هدف را دنبال می‌کنیم
گیشه ۷ در حال حاضر بین سامانه‌های فعال فروش آنلاین بلیت سینما(سینما تیکت و ایران تیک) تنها سامانه‌ای است که بابت فروش آنلاین بلیت، کارمزدی از کاربران نمی‌گیرد. موضوعی که محسن آزاددل مدیر سامانه فروش بلیت گیشه۷ در گفت‌و‌گو با پیوست آن را اینگونه بیان می‌کند: از زمانی که سامانه مدیریت فروش و اکران سینمای ایران (سمفا) به پلتفرم‌های فعال در حوزه فروش بلیت سینما اجازه داد که کارمزد آنلاین تا چهار درصد از مخاطبان گرفته شود، ما در گیشه ۷ این کار را انجام ندادیم. البته شرایط ما هم در گیشه ۷ متفاوت بود، مالکیت گیشه۷ برای موسسه بهمن سبز است که پشتیبانی سینماهای حوزه هنری را به عهده دارد و ما در ابتدا تنها به سینماهای حوزه هنری خدمت رسانی می‌کردیم و طبیعتا بابت این موضوع هم از کاربران کارمزد نمیگرفتیم.
در واقع گرفتن کارمزد از کاربران به نوعی با پیشرفت آنلاین در تضاد است و وقتی کاربری آنلاین خرید می‌کند، نه تنها نباید هزینه‌ای بیشتر از کسی که حضوری بلیت می‌خرد بپردازد بلکه باید برای اینکه حضورا به صف خرید نرفته و مبلغ بلیت را پیش پرداخت کرده تخفیف هم بگیرد.
این مبلغ در واقع نباید از کاربر گرفته می‌شد و بهتر بود از سهم فیلم‌ها و سینمادارها در نظر گرفته می‌شد اما در حقیقت همگی در حال خدمت دادن به سینما هستیم ولی بحث درآمدزایی مطرح است و امکان قانونی است که سازمان سینمایی برای حیات پلتفرم‌ها فراهم کرده است.
سینما تیکت هم در این رابطه می‌گوید: در شرایطی می‌توانستیم بگوییم بهتر است از کاربران کارمزد گرفته نشود که گردش اقتصادی سینما صنعتی سودده بود، در شرایطی که حالا تهیه کنندگان فیلم‌ها و سینمادارها با هزینه‌های چند برابری مواجه شده‌اند و عملا تمام بدنه سینما با ضرر روبه رو هستند ما هم اگر نخواهیم با تبلیغات و بنرهای غیر مرتبط هزینه سایت را تامین کنیم مجبوریم که با همین مبالغ ناچیز کارمزد برای پلتفرم درآمدزایی کنیم.
در نهایت اینکه اما تمام سامانه‌های فروش آنلاین بلیت معتقدند این ۴درصد کارمزد برای کسانی که واقعا قصد رفتن به سینما را دارند مهم نیست و هیچ تاثیری در کاهش فروش آنلاین بلیت‌ها نداشته است.