رقابتی که نیست!
این روزها که همه‌چیز در سیطره تکنولوژی است و هر روز برنامه و پلتفرم جدیدی می‌آید. باید برای حضور در این بازار پر از رقیب برنامه جدی و ویژه داشت.
عاطفه جعفری، خبرنگارگروه فرهنگ روزنامه فرهیختگان: این روزها که همه‌چیز در سیطره تکنولوژی است و هر روز برنامه و پلتفرم جدیدی می‌آید. باید برای حضور در این بازار پر از رقیب برنامه جدی و ویژه داشت. در این یادداشت قرار است از پلتفرم جدیدی که تلویزیون راه‌اندازی کرده است بگوییم. تلوبیون پلاس که شاید خیلی‌ها این پلتفرم جدید را رقیب فیلیمو و نماوا بدانند. مخصوصا با طرحی که این شبکه برای رایگان پخش کردن فیلم‌ها دارد. در این یادداشت می‌خواهم به چند نکته اشاره کنم و به این برسم که این پلتفرم جدید به‌هیچ‌وجه نمی‌تواند رقیب جدی و کاربلدی برای این پلتفرم‌های پخش فیلم که داریم، باشد. اگر این موضوع را هم خودش بگوید، ادعایی بیش نیست، چون کسی که حرف از رقابت می‌زند باید یک‌سری فاکتورها را برای رقابت داشته باشد.
1. گام اول برای طراحی و راه‌اندازی یک پلتفرم، قبل از بالا آمدنش، داشتن یک برنامه دقیق است. یعنی اگر هدف این باشد که پلتفرمی را پایه‌گذاری کنیم، بدون اینکه برایش برنامه داشته باشیم و در فضای مجازی که پر از ایده‌های خلاقانه است، آن را بالا بیاوریم این اتفاق محکوم به شکست است و به هیچ‌وجه اتفاقی نمی‌افتد. با نگاهی به تلوبیون پلاس دقیقا همین بدون برنامه بودن کاملا مشخص میشود. اینکه تمام برنامه‌های تلویزیون با تفکیک در این پلتفرم قرار گرفته است. برنامه‌هایی که طبیعتا هزاران بار از شبکه‌های مختلف پخش شده یا حتی در فضای مجازی مثل اینستاگرام بخش‌هایی از آن همیشه وجود دارد و اینکه مخاطب بخواهد برای دیدن این برنامه‌ها وارد این پلتفرم شود، دور از انتظار است.
2. گام دوم داشتن ایده‌های خلاقانه است. در این دنیای گسترده مجازی کسانی می‌توانند فعالیت کنند و کارشان را گسترش دهند که در محتوا خلاقیت داشته باشند. منظور از تولید محتوای خلاق محتوایی است که علاوه‌بر اینکه برای مخاطبی که آن را می‌بیند مفید واقع میشود و سوالاتش را جواب می‌دهد، جذابیت هم برایش داشته باشد و از دیدن آن محتوا لذت ببرد. یک راه دیگر برای تولید محتوای خلاقانه ارتباط برقرار کردن با مخاطب است، یعنی برای داشتن یک محتوا از خود مخاطب سوال شود که به چه چیزهایی نیاز دارد. اگر این اتفاق بیفتد مخاطب مطمئنا با وجود ارزشی که برای او در تولید این محتوا گذاشته میشود، از آن برنامه استقبال خواهد کرد. چیزی که در تلوبیون‌پلاس می‌بینیم، فاقد این ملاک خلاقیت است. یعنی کاملا این را مخاطب متوجه میشود که همان برنامه‌هایی که در تلویزیون دیده میشود، فضای این پلتفرم جدید را گرفته است. نگاهی کوچک به محتوای تلوبیون‌پلاس دقیقا همین مواردی که گفتیم را تایید می‌کند.
3. تقلید به راحتی می‌تواند یک برنامه را در همان ابتدای راه به پایان برساند. بگذارید این بخش را با ذکر یک مثال برایتان بگویم. بارها دیده‌ایم که یک رستوران معروف میشود و بعد از این معروف شدن که ممکن است به هر دلیلی باشد، در آن منطقه‌ای که این رستوران وجود دارد، رستوان‌های مختلف باز میشود و همه هم ادعای این را دارند که رستوران‌شان درجه یک است اما دقیقا آنها بر موجی سوار شده‌اند که آن رستوران اول ایجاد کرده است و نهایت بتوانند تا چند وقت مخاطب را برای خودشان داشته باشند اما باز چون فوت و فن کار رستوران اصلی را نمی‌دانند در کارشان شکست می‌خورند. دقیقا این مثال برای همین پلتفرمی است که صداوسیما آن را ایجاد کرده است. اینکه بخواهی بازار رقابت را از چند رقیبی که درحال فعالیت هستند بگیری درحالی‌که از خودت ایده‌ای نداری و بر همان موج قبلی‌ها سوار شده‌ای نمی‌توانی موفق شوی.
4. گرانی آنقدر در کشورمان زیاد شده که مطمئنا اگر چیزی که رایگان میشود، در ابتدا مورد استقبال عموم قرار می‌گیرد اما همین یک امتیاز نمی‌تواند باعث شود تا مخاطبان همیشگی سراغ این مورد رایگان بروند. در مورد «تلویبون پلاس»
هم همین نکته صادق است. این امتیاز رایگان شاید در ابتدا باعث شود که مخاطب به سراغ این پلتفرم برود، اما وقتی محتوا تکراری باشد و جذابیت‌های لازم را برای مخاطب نداشته باشد، بعد از مدت کوتاهی جذابیتش برای او از دست می‌رود و دیگر به سراغ این پلتفرم نخواهد رفت. حتی همین دو پلتفرمی که الان فعال هستند و تولیدات زیادی هم دارند اگر در تولید محتوای‌شان خلاقیت نداشته باشند، حتما شکست خواهند خورد و مخاطبان‌شان را از دست می‌دهند.
5. به غیر از همه اینها که گفتیم داشتن یک نرم‌افزار درست و کاربردی یکی از موارد مهم در یک پلتفرم است که هم در گوشی‌های هوشمند و هم در تلویزیون‌های خانگی بتوان به‌راحتی در دسترس قرار بگیرد و همه کاربران بتوانند از آن استفاده کنند. اما این پلتفرم حتی در نرم‌افزار هم ضعیف است، یعنی این موارد اولیه هم در آن لحاظ نشده است. موضوعی که خودش می‌تواند برای مخاطب بسیار مهم و حیاتی باشد چون وقتی می‌خواهد از یک نرم‌افزار برای دیدن فیلم استفاده کند، داشتن یک نرم‌افزار مناسب را حق خود می‌داند و وقتی این اتفاق نمی‌افتد، تصمیمش تغییر می‌کند و از موارد دیگر استفاده می‌کند.
6. فیلیمو و نماوا در این سال‌هایی که درحال فعالیت هستند، برایشان مهم بوده است که تولید مناسب و درخور داشته باشند، البته موارد زیادی هم بوده است که استانداردهای لازم را نداشته و مخاطب از آن راضی نبوده است اما در کل همین دو پلتفرم با برنامه‌ها و خلاقیت‌هایی که دارند، توانسته‌اند در این بازار پر از رقیب خودشان را اثبات کنند و بمانند و فعالیت کنند. در گزارش‌های مختلف نقدهای‌مان را در مورد این پلتفرم‌ها هم گفته‌ایم اما اینکه از نقاط قوت‌شان نگوییم، درست نیست. تلاش برای داشتن محتوایی که مخاطب را جذب کند بسیار مهم است؛ کاری که در تلویزیون خیلی انجام نمی‌شود. تلویزیون در همین نوروزی که گذشت نتوانست با هیچ‌کدام از سریال‌هایش مخاطب را حفظ کند و تقریبا می‌توان گفت تنها برگ برنده‌اش، مسابقه عصر جدید بود. تلویزیونی که چند سال پیش با پخش پایتخت، خیابان‌ها را خلوت می‌کرد. در همین ماه رمضانی که درحال سپری کردن آن هستیم، مشکل نداشتن محتوای جذاب را در تلویزیون داریم. با نگاهی به چند سال گذشته پی می‌بریم که چقدر در آن زمان برای داشتن سریال‌های تلویزیونی استاندارد، برنامه‌ریزی می‌شد، اما الان اصلا این برنامه‌ریزی وجود ندارد.
7. در این روزها، خیلی شنیده‌ایم که تلوبیون پلاس قرار است رقیبی جدی برای نماوا و فیلیمو باشد، اما خواستم با این چند نکته بگویم رقیبی که مبنای کارش را بر محتوای درست نگذاشته و خلاقیتی ندارد، اصلا نمی‌تواند رقیب باشد. اگر قرار است که این پلتفرم بخواهد در این فضا حضور داشته باشد و مهم‌تر از همه رقابت کند باید تولید محتوا را جدی بگیرد. محتوایی که خلاقیت داشته باشد وگرنه به‌زودی شکست می‌خورد و در حد رقابت با پلتفرم‌های فعلی نخواهد بود.