معاون مرکز توسعه تجارت الکترونیکی: امضای الکترونیکی صادر شده توسط مراکز میانی در شبکه بانکی پذیرفته میشود
اسفندماه مقرر شد تا مرکز میانی بانک مرکزی ذیل شورای سیاستگذاری گواهی الکترونیکی کشور و مرکز ریشه فعالیت کند اختلاف طولانی مدت بانک مرکزی و وزارت صمت بر سر ریشه مستقل بانکی به پایان رسید، هرچند هنوز مرکز میانی بانک مرکزی به صورت رسمی فعالیت خود را آغاز نکرده است و بانک مرکزی و مرکز صدور گواهی الکترونیکی ریشه در حال نهایی کردن دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های فعالیت مرکز میانی بانک مرکزی هستند اما این شائبه ایجاد شده که مراکز میانی فعال باید از مرکز میانی بانک مرکزی برای صدور امضای قابل پذیرش در شبکه بانکی باید مجوز بگیرند حال آنکه معاون زیرساخت کلید عمومی مرکز توسعه تجارت الکترونیکی این گفته را رد می‌کند و می‌گوید امضاهای صادر شده توسط هر کدام از مراکز میانی توسط سایر مراکز میانی پذیرفته خواهد شد.
رضا جوادینیا، معاون زیرساخت کلید عمومی و امنیت اطلاعات تجاری مرکز توسعه تجارت الکترونیکی با اشاره به اینکه هنوز مجوز مرکز میانی بانک مرکزی ذیل شورا صادر نشده است و هم‌اکنون در حال تعامل با بانک مرکزی هستیم تا استانداردهای لازم را در مراکز میانی خود پیاده کنند. او تاکید کرد که برای اجرایی شدن این امر علاوه بر اینکه آنها باید تغییراتی را در زیرمجموعه خود اعمال کنند ما نیز باید تغییراتی را اعمال کنیم.
طبق گفته او تا کنون دو مصوبه برای اجرایی کردن این فرایند از سوی دولت و هیات عامل بانک مرکزی صادر شده است و در نهایت بانک مرکزی پذیرفت تا مرکز میانی خود را ذیل مرکز ریشه و شورای سیاستگذاری ریشه کشور قرار دهد؛ حال ما در حال نزدیک کردن دیدگاه‌هایمان با یکدیگر هستیم.
رضا جوادینیا، معاون زیرساخت کلید عمومی و امنیت اطلاعات تجاری مرکز توسعه تجارت الکترونیکی
او ادامه داد: در نهایت ما به همراه بانک مرکزی به یک سند سیاست‌های واحد خواهیم رسید که برای تمامی ۸ مرکز میانی لازم‌الاجراست.
جوادینیا با اشاره به اینکه هیچ کدام از مراکز میانی برای صدور امضای الکترونیکی در حوزه بانکی نیازی به دریافت مجوز از مرکز میانی بانک مرکزی ندارند گفت: تمامی امضاهایی که از سوی هر کدام از مراکز میانی صادر میشود توسط مراکز میانی دیگر پذیرش می‌شوند و مراکز میانی لازم نیست دراین زمینه اقدامی انجام دهند.
او در پاسخ به اینکه هر کدام از مراکز میانی که پیشتر فعالیت خود را آغاز کرده‌اند نیز می‌توانند برای شبکه بانکی امضا صادر کنند گفت: اولین نیاز کاربر مد نظر قرار می‌گیرد، اگر کاربر بخواهد برای افتتاح حساب در بانک امضای الکترونیکی دریافت کند حتما باید از مرکز میانی بانکی امضای الکترونیکی خود را دریافت کند اما اگر یک بازرگان، برای استفاده در سامانه جامع تجارت امضای خود را دریافت کرده باشد دیگر نیازی به دریافت امضای جدید برای انجام فرایندهای بانکی خود ندارد.
او اظهار امیدواری کرد که تمامی اختلاف نظرها پس از پیاده‌سازی فنی و کامل شدن فرایند برطرف شود.
شبکه بانکی بیشتر به امضا نیاز دارد
در شرایطی مرکز میانی بانک مرکزی فعالیت خود را به تدریج آغاز خواهد کرد که پیشتر ۷ مرکز میانی اقدام به صدور امضای الکترونیکی کرده‌اند.
حمیدرضا نائینی، مدیرعامل هلدینگ خدمات انفورماتیک راهبر در مورد فعالیت‌های شاخص این هلدینگ طی دو سال گذشته گفت:« در بحث صدور گواهی امضای دیجیتال طی دو سال گذشته اقدامات بیشتر در حوزه دو سامانه املاک و اصناف کشور بوده و در نظر داریم از سال جدید رویکردهای تجاری بیشتری را دنبال کنیم، از این رو با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان در حال تولید محصولات احراز هویت و امضای دیجیتال هستیم.»
حمیدرضا نائینی، مدیرعامل هلدینگ خدمات انفورماتیک راهبر. عکس از راه پرداخت
او معتقد است حوزه بانکی با توجه به گستردگی و تنوع خدمات نیاز به حضور بیشتر دارد و از این رو گفت: «بازار هدف ما بیشتر حوزه بانکی است و در حال حاضر نیز با دو بانک بزرگ در حال مذاکره هستیم و کار را به صورت آزمایشی جلو می‌بریم. برنامه ما این است که در سال جاری در حوزه CA (certification authority به معنی مرجع صدور گواهینامه) بیشتر وارد شویم. با توجه به اینکه شرکت راهبر سابقه طولانی در این حوزه دارد، اعتماد و اطمینان نهادهای دولتی و شبه‌دولتی را در اختیار داریم و از این مزیت استفاده خواهیم کرد. ما در حال حاضر اپراتور گذرگاه عمومی خدمات دولت الکترونیکی هستیم و در ارائه خدمات به این حوزه به صدور گواهی امضای دیجیتال نیاز داریم.»
نائینی در مورد اضافه شدن بانک مرکزی به عنوان هشتمین مرکز میانی کشور به این حوزه، می‌گوید: «وارد شدن یک بازیگر دیگر به این حوزه می‌تواند در شرایط سایر بازیگران قدیمی تاثیر گذاشته و فضای رقابتی را تشدید کند و از طرفی وجود رقابت در این صنعت باعث پویایی و نوآوری بیشتر سایر شرکت‌ها حواهد شد.»
صدور امضای دیجیتال در پنج دهم ثانیه
جمشید آزاده، مدیرعامل شرکت اعتماد هوشمند آینده با اشاره به رشد قابل توجه گواهی‌های الکترونیکی طی یک سال آینده، به بهبود وضعیت در این حوزه اشاره کرد و گفت: «با توجه به شرایط کنونی کشور و زیرساخت مناسبی که در حوزه سخت‌افزار و نرم افزار (بدون تحمیل هزینه‌های گزاف به مشتریان از جمله سخت افزارهای خاص) ایجاد شده، در حال حاضر آمادگی توسعه و ارائه خدمت با هزینه پایین و کیفیت مناسب فراهم است.»
جمشید آزاده، مدیرعامل شرکت اعتماد هوشمند آینده
او افزود: «اگر مشکلات اختلال شبکه نباشد و فقط از منظر سیستمی، امروز ما می‌توانیم زیر پنج دهم ثانیه یک گواهی صادر کنیم که در شرایط فعلی سرعت بسیار خوبی است.»
زمینه فعالیت شرکت‌های میانی تنها به سیستم بانکی ختم نمی‌شود و حوزه های گسترده‌ای را شامل است. مدیرعامل شرکت اعتماد هوشمند آینده ادامه داد: «ما با ۱۰ بانک در حوزه گواهی دیجیتال همکاری داریم. علاوه بر این با شرکت‌های پرداخت، شرکت‌های بیمه و مجموعه‌های صندوق سرمایه‌گذاری نیز همکاری مشترک را آغاز کرده‌ایم و در بسیاری سیستم عملیاتی داریم. با شرکت‌های استارت‌آپی در حوزه فین‌تک نیز همکاری خوبی داریم. البته ما به کسب‌وکار مجموعه‌های استارت‌آپی و فین‌تک وارد نشده‌ایم و فقط هر جا نیاز به گواهی دیجیتال ( احراز هویت و امضا ) افراد حقیقی، حقوقی و شرکت‌ها باشد خدمات خود را ارائه می‌دهیم.»
او در خصوص فعالیت بانک مرکزی به عنوان مرکز میانی نیز گفت: «اواخر اسفند سال گذشته حضور بانک مرکزی به عنوان مرکز میانی اعلام شد. ما با توجه به حوزه فعالیتمان آماده این اتفاق بودیم و تفاهم‌نامه‌ای نیز با شرکت خدمات انفورماتیک امضا کرده بودیم و در ادامه امیدواریم با توجه به تجربه بسیار خوبی که طی سال گذشته کسب کردیم، سرویس‌دهی مناسبی را با اتصال به سامانه نماد بانک مرکزی و نهایتا سیستم بانکی کشور ارائه دهیم.»
آزاده به اهمیت امضای دیجیتال و توسعه این امر طی یک سال گذشته اشاره کرد و افزود: «طی سال گذشته بیش از یک میلیون امضای الکترونیکی صادر کردیم که با آمار سال‌های قبل قابل مقایسه نیست و امیدواریم با حضور بانک مرکزی، سرعت توسعه ارائه این خدمات بسیار بیشتر شود. مطالعه و بررسی بازارهای داخلی و خارجی را در دستور کار داریم . برای مثال یکی از محصولات جدید ما سفته دیجیتال است که در حال حاضر به سیستم مالی کشور در ارائه سیستم زنجیره تامین کمک قبل توجهی خواهد کرد.»
او رویکرد کلی شرکت اعتماد هوشمند را ارائه پکیج (SDK) و هم به روش سرویسی و متناسب نیاز با مشتری دانسته و گفت: در خصوص همکاری با سایر مراکز میانی با همکاران تعامل خوبی داریم. فضای موجود در این حوزه بسیار باز است و در واقع فعالیت یک مرکز جدید، عرصه را برای سایر مراکز محدود نخواهد کرد. مهم سطح کیفیت و سرویس دهی مناسب در فضای سالم به مشتریان است که موجب رشد و گسترش یک شرکت سرویس‌دهنده میشود.
افزایش مراجعات بانک‌ها برای خدمات امضای دیجیتال
علی پاشایی، مدیرعامل شرکت فناوران هویت الکترونیکی امن(هویتا) در مورد اضافه شدن مرکز میانی بانک مرکزی به مراکز میانی دیگر گفت: با اضافه شدن بانک مرکزی به عنوان یک مرکز میانی جدید مراجعات از بانک‌ها به ما برای دریافت مشاوره در خصوص ارائه خدمات زیرساخت کلید عمومی در مجموعه بانک و تعامل با بانک مرکزی و همینطور تکمیل زیرساخت فنی و نرم‌افزارهای مرتبط و حتی دریافت سرویس بیشتر شده است.
او با اشاره به اینکه این شرکت در سال پیش رو بیشتر بر ارائه سرویس‌های مرتبط در این حوزه با مشارکت شرکای تجاری متمرکز خواهد بود، ادامه داد: با توجه به سابقه طولانی‌تر مرکز میانی پارس‌ساین و به روزرسانی زیرساخت‌ها و نرم‌افزارهای آن، به برخی از مراکز مجاز فعلی پیش از این خدمات ارائه داده است و همچنان مراکزی که جدیداً متقاضی ایجاد مرکز میانی هستند هم با ما تعامل دارند، با توجه به سیاست مرکز ریشه در تعامل مراکز میانی با یکدیگر و حتی قبول گواهی یکدیگر در آینده احتمالاً با هماهنگی و تعامل مرکز ریشه باید تعاملاتی در این خصوص نیز صورت گیرد که ما در این زمینه محدودیتی نخواهیم داشت.