افزایش ۶۷ درصدی تعرفه‌ها در انتظار خدمات پستی
تعرفه خدمات پستی قرار است در سال جاری به صورت میانگین تا ۶۷ درصد افزایش داشته باشد.
بحث تغییر در تعرفه خدمات ارتباطی در چند ماه گذشته بسیار داغ بوده است. بعد از تغییر تعرفه‌های اینترنتی آن هم براساس مصوبه رگولاتوری در سال ۱۳۹۶ و ۱۳۹۵، حالا نوبت به تغییر تعرفه‌ها در حوزه پستی رسیده است.
تغییر در تعرفه‌های پستی در چند سال گذشته بارها مطرح شده، اما در نهایت به نتیجه‌ای نرسیده است. بااین‌حال سال گذشته عیسی زراع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در مراسم سورتینگ (سامانه تفکیک و مرتب‌سازی پستی) شرکت پست اعلام کرد که پس از ۲ سال و نیم توقف در تعرفه‌های پستی، این تعرفه‌ها در سال ۱۴۰۱ افزایش پیدا خواهد کرد. زارع‌پور در همان مراسم با اشاره به تورم‌های ۴۰ تا ۵۰ درصدی در سال‌های اخیر، یادآور شده بود که تعرفه خدمات پستی نیاز به بازنگری دارد و در سال ۱۴۰۱ افزایش تعرفه محقق خواهد شد. به باو او در کنار این افزایش تعرفه، با بهینه‌سازی و استفاده از فناوری‌های روز، هزینه‌های تمام‌شده پست نیز کاهش پیدا خواهد کرد.
حالا مدیرعامل شرکت پست در گفت‌وگو با زومیت اعلام می‌کند که طبق مصوبه سال گذشته رگولاتوری، به آن‌ها اجازه افزایش تعرفه خدمات پستی به صورت میانگین تا ۶۷ درصد در سال ۱۴۰۱ داده شده است.
افزایش تعرفه یا واقعی‌سازی تعرفه؟
محمد لیائی، مدیرعامل شرکت پست تأکید دارد بیشتر از آنکه صحبت از افزایش تعرفه‌های پستی باشد، باید به واقعی‌سازی تعرفه‌ها در این زمینه اشاره کرد. به گفته او قرار است از محل افزایش این تعرفه برای هوشمندسازی زیرساخت‌های پستی در راستای ارائه خدمات پستی بهتر به کاربران و کسب‌وکارها استفاده شود. لیائی با اعلام اینکه قرار است تعرفه‌ها در نیمه اول سال ۱۴۰۱ تغییر کند، تأکید می‌کند که در این زمینه منتظر تأیید ستاد تنظیم بازار هستند.
او با اشاره به اینکه مصوبه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در سال گذشته به آن‌ها اجازه تغییر تعرفه‌های پستی را داده است، به زومیت گفت:
در دی ماه سال ۱۴۰۰ کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی که مرجع قانونی برای تعرفه‌گذاری در این بخش است، مصوبه‌ای داشت که براساس آن به صورت میانگین شرکت پست ۶۷ درصد افزایش نرخ تعرفه‌ها را داشته باشد. اصراری هم روی واقعی‌سازی تعرفه‌ها وجود دارد نه افزایش تعرفه‌ها.
براساس اظهارات او از سه سال پیش تا الان که تعرفه‌ها افزایش پیدا نکرده ، تورم افزایش چند برابری داشته، این در حالی است که پست متناسب با تورم هیچ افزایش تعرفه‌ای نداشته است. به گفته او درحال‌حاضر کاغذ، کارتون، اقلام اساسی که مورد نیاز پست است، هزینه حمل و نقل، هزینه حقوق کارمندان و… دو تا سه برابر شده، درحالی‌که متناسب این افزایش در هزینه‌ها، افزایش در تعرفه‌ها را پست نداشته است. او تأکید دارد که بنابراین اصرار آن‌ها بر واقعی‌سازی تعرفه‌ها به‌جای افزایش آن است.
لیائی در پاسخ به این سؤال که افزایش یا واقعی‌سازی تعرفه‌ها در سال ۱۴۰۱ به چند درصد خواهد رسید، به زومیت گفت:
۶۷ درصد افزایش مربوط به میانگین کل است، یعنی ممکن است برخی سرویس‌ها ۱۱۰ درصد افزایش تعرفه داشته باشند و بعضی‌ها هم ۲۰ تا ۳۰ درصد؛ اما من به میانگین اشاره کردم که ۶۷ درصد تعرفه‌ها تغییر خواهد کرد.
تغییر تعرفه‌ها برای بهبود در سرویس‌دهی
مدیرعامل پست اصلی‌ترین دلیل برای افزایش یا واقعی‌سازی تعرفه‌های پستی با توجه به تورم اقتصادی در کشور را بهبود زیرساخت‌های ارائه خدمات شرکت پست عنوان می‌کند. به باور او این تغییر تعرفه در بهبود سرویس‌دهی شرکت پست بسیار کمک رسان است.
لیائی در این مورد توصیح داد: سال گذشته ۵۰۰ میلیارد تومان زیان دادیم، اگر این زیان را پرداخت نکنیم می‌توانیم سرویس‌های بسیار بهتری ارائه کنیم. زیرساخت‌های ما مبتنی بر جابه‌جایی پاکت و بسته‌های کوچک طراحی شده است. الان با توجه به بحث کرونا و فروش اینترنتی مردم سلیقه‌هایشان به سمت خرید بسته‌های بزرگتر رفته است و بیزنس ما هم به این سمت می‌رود ولی این درحالی است که زیرساخت ما همان زیرساخت قدیمی است.
براساس اظهارات لیائی زیرساخت فعلی پست به آن‌ها اجازه نمی‌دهد که طبق تغییر دائقه خرید مردم به آن‌ها سرویس‌های نوین ارائه کنند.
او با اشاره با اینکه هوشمندسازی در شرکت پست باید اتفاق بیفتد اعلام کرد: هوشمندسازی پست قرار است بهره‌وری را افزایش دهد یا هزینه تمام شده مرسولات را کاهش دهد. تا الان اگر روش ارسال مرسولات پستی به صورت سنتی بوده و هوشمندسازی اتفاق نیفتاده است، باید با کمک تغییر تعرفه‌ها دست به هوشمندسازی ارایه خدمات بزنیم. مثلا می‌توانیم ازطریق هوش مصنوعی به کارمندانمان اعلام مسیر کنیم که از چه مسیری بهتر است که مرسوله را به دست مشتری برسانند که هم سریع‌تر باشد و هم کاهش مسافت را طی کنند.
طبق اظهارات او هوشمندسازی در همه بخش‌های پست یعنی قبول مرسلات، تجزیه مبادلات، رهسپاری مبادلات و توزیع مبادلات اجرا خواهد شد. به باور او در قسمت قبول، تجزیه، رهسپاری و توزیع مرسلات هوشمندسازی باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری میشود.
ضربه به کسب‌وکارهای فروش اینترنتی در راه است؟
بعد از مطرح شدن تغییر تعرفه‌های پستی در سال جاری، برخی کارشناسان و فعالان بازار خرید و فروش اینترنتی این نگرانی را مطرح می‌کنند که بالا رفتن تعرفه خدمات پستی باعث کاهش خرید اینترنتی و ضربه زدن به کسب‌وکارهای فعال در این بازار میشود.
درمقابل این نظر اما مدیرعامل شرکت پست معتقد است که تغییر تعرفه‌های پستی که به‌دنبال خود بهبود خدمات را دارد، باعث رونق و افزایش خرید اینترنتی خواهد شد.
لیائی در این مورد به زومیت توضیح داد: اتفاقاً این کاهش تعرفه‌ها در خدمات پستی به ما ضربه می‌زند و ما نمی‌توانیم به این گروه کسب‌وکاری خدمات نوین ارائه کنیم. هرچه ما بیشتر بتوانیم به کمک تغییر تعرفه‌ها امکان سرمایه‌گذاری در زیرساخت را داشته باشیم، می‌توانیم خدمت بیشتری به کاربرانمان ارائه کنیم و درمقابل هزینه تمام‌شده هم کاهش پیدا می‌کند.
به باور لیائی شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات آنلاین همین الان هم از سوبسیدی که دولت به آن‌ها می‌دهد استفاده می‌کنند. او در این زمینه گفت: «بخش خصوصی نمی‌تواند به تنهایی یک بسته را به‌طور مثال از یک سر کشور به سر دیگر کشور ببرد و ۲ هزار و ۳۰۰ تومان هزینه دریافت کند. اگر قیمت واقعی شود هم کسب‌وکارهای آنلاین، هم کسب‌وکارهای خانگی رونق پیدا خواهند کرد.»
لیائی تأکید می‌کند که درحال‌حاضر با این تعرفه‌های پستی آن‌ها از پس انجام کارهای کسب‌وکارهای اینترنتی بر نمی‌آیند، چون قیمت‌های ارائه سرویسشان بسیار پایین است و زیرساخت‌هایشان امکان توسعه و ارائه خدمات بهتر به کسب‌وکارهای اینترنتی را ندارد. آن‌طور که مدیرعامل پست می‌گوید اگر درحال‌حاضر آن‌ها می‌توانند هزار مرسوله را برای جابه‌جایی دریافت کنند، زمانی که تعرفه‌ها واقعی‌سازی شود پست می‌تواند این هزارتا را به یک میلیون مرسوله برای جابه‌جایی تبدیل کند و در این شرایط است که توسعه در شرکت پست اتفاق می‌افتد.