طی روزهای گذشته و همزمان با کاهش مجدد ارزش ارزهای دیجیتال، بیل گیتس بنیانگذار شکرت مایکروسافت، حمله سختی به ارزهای دیجیتال کرده و توکن غیرقابل معاوضه (NFT) را همراستا با نظریه احمق تر از من دانست. در این یادداشت به بررسی این نظریه می پردازیم.
چند روز پیش، بیل گیتس در کنفرانس اقلیمی در برکلی کالیفرنیا با تمسخر دنیای ارزهای دیجیتال و توکن های غیرقابل معاوضه، گفت: واضح است که تصاویر دیجیتالی میمون ها، شرایط دنیا را بهبود خواهند داد. وی در ادامه تاکید کرد که نه خریدار و نه فروشنده این نوع دارایی است.
گیتس پیش از این هم از ارزهای دیجیتالی انتقاد کرده بود و سال میلادی گذشته با ایلان ماسک بر سر این که بیت کوین برای سرمایه گذاران خُرد، بیش از حد پرریسک است و آسیب زیست محیطی استخراج های ارزهای دیجیتالی، جر و بحث کرده بود.
این موضع گیری همزمان با سقوط مجدد قیمت بیت کوین و ریزش ارزهای دیجیتال دیگر و همچنین کاهش قابل توجه ارزش NFT اعلام شد.
نظریه احمق تر از من چیست؟
«احمقتر از من» یا «احمق بزرگتر» (Greater fool theory) یک تئوری اقتصادی مبنی بر این است که یک نفر کالا، سهام، ارز یا هر چیز دیگری را گرانتر از ارزش واقعی آن خریداری کرده و آن را به قیمتی بالاتر به شخص دیگری بفروشد. به گزارش سیناپرس، به عبارتی دیگر یک احمق ممکن است برای یک کالا پولی بیش از ارزش آن پرداخت کند به این امید که به زودی آن را به یک احمق تر به قیمتی بالاتر فروخته و سود کند.
این سیستم تا زمانی که احمق تر های جدید حاضر به خرید آن شیء یا کالا با قیمت بالاتر و بالاتر هستند ادامه خواهد یافت،اما سرانجام قیمت کاذب آن کالا آنقدر بالا میرود که ناگهان خرید متوقف شده و حباب ایجاد شده، می ترکد. در این شرایط قیمت کالا سقوط کرده و به چیزی نزدیک به ارزش واقعی خود باز میگردد.
نظریه احمق بزرگ تر، یک نظریه اقتصادی است که طبق آن قیمت اجناس، نه بر اساس ارزش ذاتی آن ها، بلکه بر اساس باورها و انتظارات غیرمنطقی بازار تعیین می شود. در این موضوع گیری سخت بیل گیتس، در وهله نخست NFTها و سپس ارزهای دیجیتال مورد حمله قرار گرفته اند.
NFT ها توکن هایی هستند که نمی توان آن ها را با یکدیگر مبادله کرد. آن ها اغلب به عنوان راهی برای اثبات مالکیت داراییهای دیجیتال مانند مجموعه های هنری یا ورزشی معرفی می شوند. اما منتقدان با توجه به این که ایجاد رمز ارز ها به شدت انرژی مصرف می کند، آن ها را بیش از حد تبلیغاتی و به شدت مضر برای محیط زیست می دانند. بسیاری از NFT ها بر روی شبکه اتریوم، دومین توکن برتر جهان، ساخته شده اند.
NFT به معنای «توکن غیر قابل معاوضه» (non-Fungible Token) است و در حقیقت، توکنی دیجیتال و نوعی رمز ارز مانند بیت کوین و اتریوم محسوب می شود اما برخلاف یک سکه استاندارد در بلاک چین بیت کوین، NFT منحصر به فرد است و نمی توان آن را معاوضه کرد.
ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که «غیر قابل معاوضه» به چه معناست. در حقیقت، NFT را نمی توان مانند اسکناس به طور مستقیم مبادله کرد چرا که هیچ دو NFT با یکدیگر مشابه نیستند و اطلاعات مشخصی را شامل می شوند، این اطلاعات سبب میشوند تا نتوان NFTها را با یکدیگر معاوضه کرد.
حالا که با دو عبارت بالا آشنا شدید بیایید به نظر بیل گیتس درباره NFTها بپردازیم که در چند روز اخیر توجه بازار را به خود جلب کرده است.
*در وهله نخست باید تاکید کنیم که به هیچ وجه نباید بیل گیتس را جزو طرفداران ارزهای دیجیتال و NFTها تلقی کرد، زیرا او دنیای بازار کریپتو را چیزی جز یک دغل بازی نمی داند.
بیل گیتس، بنیانگذاران میلیاردر مایکروسافت در این رابطه می گوید: قیمت رمزارزها و NFTها 100٪ بر اساس تئوری احمق بزرگتر رو به افزایش است.
گیتس با اشاره به NFTهای کلکسیونی بسیار پرطرفدار میمونهای کسل (Bored Ape) به تمسخر گفت: تصاویر دیجیتالی گران قیمت از میمونها، حتماً شرایط جهان را بهبود میبخشد.
این چهره پیشرو در دنیای تکنولوژی گفت که هرگز خود را درگیر بازار کریپتو نکرده و مایل به خرید و فروش ارزهای دیجیتال نیست.
وی با صراحت در این رابطه گفت: از رمز ارزها یا توکن های غیرقابل معاوضه خوشش نمی آید.
بیل گیتس که روز سه شنبه طی یک سخنرانی در TechCrunch در مورد تغییرات آب و هوایی صحبت می کرد، گفت: دارایی های دیجیتال بیش از حد ارزش گذاری شده است و تا زمانی که سرمایه گذاران به خرید آن با قیمت بیشتر تمایل داشته باشند، این روند احمقانه ادامه خواهند داشت.
وی همچنین اذعان داشت: سرمایه گذاری سنتی را ترجیح می دهد.
او در این رابطه گفت: من سرمایه خود را صرف دارایی های واقعی می کنم مانند مزرعه ای که خروجی دارد، یا شرکتی که در آن محصولاتی تولید می شود.
پس از صحبتهای بیل گیتس درباره NFT و رمزارزها، قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال مجددا سقوط کرد. قیمت بیت کوین در روز سه شنبه به زیر ۲۳ هزار دلار سقوط کرد و روز چهارشنبه با ۷ درصد کاهش به ۲۱ هزار و ۱۰۷ دلار رسید.
ارزش برترین ارز دیجیتال جهان که در نوامبر ۲۰۲۱ به بالاترین رقم تاریخ یعنی ۶۹ هزار دلار رسیده بود، از ابتدای سال ۲۰۲۲ دو سوم ارزش خود را از دست داده است.
تنها در پنج روز گذشته قیمت بیت کوین 20.48 کاهش یافت و البته دیروز، جمعه، ۱۷ ژوئن، حدود چهار درصد افزایش یافت.به گزارش سیناپرس، قیمت بیت کوین امروز شنبه ۲۸ خرداد، ۲۰ هزار ۴۳۹ دلار است.
در این شرایط، صرافی کریپتو کوین بیس اعلام کرد: با ادامه فروپاشی بازار ارزهای دیجیتال، ۱۸ درصد از کارمندان خود را اخراج می کند.
گیتس در سال ۲۰۲۱ در مصاحبه ای با بلومبرگ گفت: سرمایه گذاری ایلان ماسک و تسلا در بیت کوین بدان معنا نیست که همه سرمایه گذاران باید از این راه پیروی کنند. من فکر می کنم مردم از روی هیجان پول خود را صرف خریداری ارزهای دیجیتال می کنند، با اینکه شاید حتی پول کافی برای پس انداز نداشته باشند. بنابراین من نسبت به بیت کوین خوشبین نیستم.
در تحلیل این موضع گیری بیل گیتس و شرایط فعلی بازار ارزهای دیجیتال، به نظر من نیز NFTها و رمزارز ها در وضعیت مناسبی برای چشم اندازهای بلند مدت قرار ندارند، چون کنترل توکن ها توسط عده ای محدود در جامعه انجام می شود و من تا حدی با نظرات آقای بیل گیتس موافق هستم، چرا که یک سرمایه گذار میتواند پولش را در جایی سرمایه گذاری کند که خروجی واقعی از آن بگیرد، نه یک خروجی مجازی.
اگر در آینده استقبال از موضوع NFTها و توکنها ادامه پیدا کند، کل جامعه ر به سمت مجازی بودن رفته و شاید در دنیای واقعی دیگر ارتباطی برای افراد وجود نداشته باشد، برای مثال دیگر هیچ کس به صورت حضوری دورهمی یا مهمانی برگزار نمی کند، بلکه تمام مهمانیها به صورت مجازی می شود و هر کس از خانه خودش تنها با یک دوربین و اتصال به اینترنت می تواند در مهمانی های مجازی شرکت کند، این موضوع شامل کنفرانسها ، جراحیهای پزشکی و …. نیز خواهد شد.
این مساله می تواند جامعه را به سمت یک وضعیت مبهم و یا حتی خطرناک سوق دهد، بنابراین ممکن است دولت ها خیلی زود به فکر بیافتند که به صورت رسمی مقابله خود را با این موضوع شروع کرده و بخواهند که از فعالیت سیستم ارزهای دیجیتال و NFTها جلوگیری کنند.