آیا بیت کوین می تواند یک ارز قابل اعتماد باشد؟
بیت کوین از زمان ایجاد آن در سال 2009 یکی از موضوعات مورد علاقه مردم بوده و این ارز دیجیتال برخی از افراد را ثروتمند کرده و کیف پول برخی دیگر را کاملا خالی کرده است. در این یادداشت به بررسی این مساله می پردازیم که آیا بیت کوین ارزی قابل اعتماد است؟
بیت کوین را می توان ارزی با فراز و نشیب بسیار زیاد محسوب کرد و در این میان علیرغم دستاورد های باشکوه و کاهش چشمگیر آن ، بسیاری از افراد هستند که هنوز استدلال می کنند که این ارز، آینده دنیای پول است. در این میان حتی برخی از کشورها آن را به عنوان ارز رسمی خود پذیرفته و برخی دولت ها نیز به کلی استفاده از آن را ممنوع کرده اند.
برت اسکات، پژوهشگر این حوزه و نویسنده Cloudmoney نظرات جالبی در رابطه با پول نقد، کارت، ارزها و دنیای ارزهای دیجیتال در گفتگو با وب سایت ساینس فوکوس (sciencefocus) مطرح می کند. به باور این کارشناس، بیت کوین در موقعیت کمی عجیب نسبت به سایر ارزها قرار داشته و به عنوان یک مفهوم نسبتاً جدید در دنیای مالی، واقعاً در دنیای ارزها طبقه بندی نشده است.
بیت کوین به طور سنتی به عنوان یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز توصیف می شود، اما به نظر من این توصیف چندان آموزنده نیست. اگر به نحوه عملکرد بیت کوین نگاه کنید، اساساً سیستمی برای صدور توکن محسوب می شود.
این راهی است برای شبکه ای از غریبه ها تا دور هم جمع شوند و از مجموعه‌ای از قوانین پیروی کنند که به موجب آن نشانه ها را صادر و بین خودشان جا به جا می‌کنند. از نظر تاریخی، انجام این عمل، کار دشواری بوده است.
تا قبل از بیت کوین، انتقال پول دیجیتال از فردی به فرد دیگر نیاز به شخص سومی در قالب بانک داشت. در واقع وقتی با کارت بانکی خود خرید می کنید، از بانک خود می خواهید که مقداری از پول شما را به حساب فرد یا شرکت دیگری ارسال کند.
در حقیقت هدف بیت کوین فعال کردن این تراکنش ها بدون استفاده از واسطه میانی است. با این حال، عملی شدن این رویا به این سادگی نیست.
باید توجه داشت جنبه تکنولوژیکی بیت کوین مبتکرانه است، اما جنبه پولی واقعی آن کاملاً خام محسوب می شود.
برت اسکات در این رابطه می گوید: تصور کنید یک ورق شیشه ای بزرگ را برداشته و سپس تکه هایی از آن بیرون بیاورید و آنها را پخش کرده و ادعا کنید که این یک سیستم پولی است. بیت کوین تقریبا چنین ساختاری دارد. این داستان ممکن است توصیف عجیبی به نظر برسد، اما راهی ساده برای درک بیت کوین است. بیت کوین در ذات خود، یک توکن بسیار بی خاصیت است. این رمز ارز در روزهای اولیه کاربرد چندانی نداشت و فقط می توانست از فردی به فرد دیگر داده شود، اما بعداً ارزش پولی به آن اختصاص یافت.
اسکات می گوید: وقتی یک خبر در مورد خرید پیتزا با بیت کوین می شنوید، در واقع کسی بیت کوین را با پیتزا مبادله نمی کند. آنها از سیستمی به نام تجارت متقابل استفاده می کنند. اینجا جایی است که اشیاء غیر پولی با یک ارزش پولی مبادله می شوند.
یک راه آسان برای تصویر کردن مبادلات متقابل این است که تصور کنید یک ژاکت را از یک فروشگاه به قیمت ۱۰۰ پوند می خرید. شما به خانه رفته و نتیجه می گیرید که کت را دوست ندارید و برمی گردید تا آن را برگردانید. فروشگاه به شما می گوید که می توانند مبلغی را بازپرداخت کنند یا آن را با چیزی با ارزش مشابه تعویض کنند، بنابراین یک شلوار جین با ارزش مشابه انتخاب می کنید.
اگر قرار بود یک فرد بیگانه این تراکنش را تماشا کند، به نظر می‌رسید که ژاکت ها نوعی ارز هستند که باید خرج شوند، اما در واقع شما چندین تراکنش را برای رسیدن به آن انجام می‌دهید: یک ژاکت می خرید، آن را به ارزش کامل برمی گردانید و سپس با استفاده از آن پول برای خرید یک کالای دیگر اقدام می کنید.
در حقیقت طی این فرایند، شما دو تراکنش پولی را می گیرید و آنها را روی یکدیگر قرار می دهید تا بخش پول را لغو کنید. این در تئوری نحوه عملکرد تراکنش های بیت کوین است. وقتی کسی می گوید شلوار جینی را در ازای بیت کوین خریده است، ابتدا باید محاسبه می کرد که چقدر بیت کوین نیاز دارد تا بتواند آن شلوار جین را بخرد، در واقع از یک ارز استاندارد مانند دلار با یک مرحله اضافه استفاده می کند.
آیا بیت کوین همیشه در قیمت نوسان خواهد بود؟
اگر بازار ارزهای دیجیتال را دنبال کرده باشید، یا حتی سرفصل های آن را دیده باشید، می دانید که بیت کوین تاریخچه قیمت نامرتبی داشته است. حال این سوال مطرح می شود که آیا ذات بیت کوین با نوسان همراه است یا می توان به آن ثبات بخشید؟
به باور اسکات، این بی ثباتی در ارزهای دیجیتال، ذاتی است. در یک بازار سهام سنتی، عدم اطمینان در مورد سهام در مراحل اولیه شرکت ها وجود دارد، زیرا مردم تلاش کرده و بررسی می کنند که چه اتفاقی در بازار می افتد. اما با کسب اطلاعات بیشتر، قیمت واقعی تری تعیین می شود. شما چشم انداز آینده شرکت را محاسبه می کنید. حباب های بازار مالی زمانی اتفاق می افتند که نیاز شرکت ها بیش از حد برآورد شوند.
این یک مشکل برای بیت کوین است، زیرا هیچ داستان اساسی یا مسیر روشنی در مورد این ارز وجود ندارد. شما هرگز نمی توانید تشخیص دهید که ارزش آن چقدر است و متاسفانه هیچ روش علمی برای اندازه گیری ارزش آن مانند آنچه در بازار سهام مشاهده می کنید، وجود ندارد.
به باور متخصصین این حوزه، ارزهای دیجیتال تقریباً بازارهای سفته بازی کاملاً خودارجاعی هستند، بنابراین می توانند به‌طور غیرمنتظره ای سقوط کنند. اکنون که بیت کوین به عنوان ارز در چندین کشور پذیرفته شده است، این موضوع به طور ویژه قابل توجه است زیرا اقتصاد همه آنها تحت تأثیر این نوسانات قیمت قرار خواهند گرفت.
آیا بیت کوین ارز قابل قبولی است؟
در حال حاضر به طور قطع می توان گفت، بیت کوین در وضعیت فعلی اش واقعاً ارزی مانند دلار یا ین نیست، اما آیا بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال می توانند به عنوان ارزهایی که ما روزانه استفاده می کنیم، عمل کنند؟
باید اذعان داشت که بیت کوین دارای تعداد زیادی مشکلات ساختاری است که به طور مداوم باید تلاش کند تا این باور را ایجاد کند که نوعی کالا است. در برخی از سطوح، همه می‌دانند که موارد مشکوک متعددی در مورد بیت کوین وجود داشته و شما دقیقا نمی دانید با چه شخص یا مجموعه ای سر و کار دارید که ارزش و اعتبار این ارز را تضمین کنند.
به همین دلیل است که فعالان بازار ارزهای دیجیتال به شدت در معرض این جریان های سفته بازی قرار می گیرند، زیرا این ارزها و به طور خاص بیت کوین به تا زگی تبدیل به یک شی مورد معامله در سیستم پولی عادی شده است. در خاتمه نباید فراموش کرد که این ارز دیجیتال بدون ارزش فیزیکی است.