ترور «شینزو آبه» نخستوزیر پیشین ژاپن با سلاح گرم و انتشار گزارشهایی مبنی بر استفاده ضارب از فناوری چاپگر سهبعدی و اینترنت برای کسب دانش ساخت اسلحه، بار دیگر تردیدها در مورد نقش دوسویه فناوری را به مثابه چاقویی دولبه در زندگی بشر پررنگ کرد.
شینزو آبه که از دسامبر ۲۰۱۲ تا سپتامبر ۲۰۲۰ میلادی نخستوزیر ژاپن و سیاستمداری شناختهشده در سطح جهانی بود، جمعه گذشته (۱۷ تیر) در حال سخنرانی در یک تجمع انتخاباتی پیش از برگزاری انتخابات مجلس سنا (یکشنبه ۱۹ تیر) در شهر نارا با شلیک گلوله فردی به نام تتسویا یاماگامی زخمی شد و اندکی بعد درگذشت.
بر اساس گزارش ها یاماگامی که اکنون ۴۱ ساله است از سال ۲۰۰۲ تا سال ۲۰۰۵ میلادی در نیروی دریایی ژاپن خدمت کرده است.
حادثه ترور آبه از جهات مختلفی قابل بررسی است. حمله با سلاح گرم به وی در حالی که ژاپن قوانین سختی در مورد مالکیت اسلحه دارد، نکته ای مهم برای تحلیلگران بود. ژاپن با ۱۲۵ میلیون نفر جمعیت به دلیل همین قوانین سختگیرانه در مورد مالکیت سلاح در سال گذشته شاهد ۱۰ مورد تیراندازی داخل منزل و هشت مورد به دست جنایتکاران بود که یک نفر در این حوادث کشته و چهار نفر زخمی شدهاند.
بر اساس این قوانین تنها سلاحی که برای فروش عرضه میشود، تفنگهای ساچمهای یا تفنگهای بادی و تفنگهای هفتتیر غیرقانونی است و مالکیت آن مستلزم طی کردن روندی طولانی و پیچیده است و خریداران احتمالی ضمن گذراندن دورههای مختلف و آزمون کتبی باید از نظر سلامت روان نیز سنجیده شوند، آزمایشهای مصرف مواد بدهند و سوءسابقه آنها نیز کنترل می شود.
مالکان سلاح باید مشخصات آن را نزد پلیس ثبت کنند و جزییات سلاح و گلوله های خود را به اطلاع پلیس برسانند. این روند بازبینی و نظارت بعد از کسب مالکیت نیز برای مالک ادامه دارد.
سلاحی ساده و ابتدایی؛ اما کارآمد
به دلیل وجود قوانین سرسختانه در این کشور، ضارب آبه که از مدتها قبل تصمیم به ترور وی گرفته بود، خود دست به کار شده و سلاحی را ساخت که در عین سادگی در هر دو شلیک درست کار کرد. سلاحی که یاماگامی با آن به سمت آبه تیراندازی کرد، حدود ۴۰ سانتیمتر طول داشت و بر اساس تصاویر مبهم منتشر شده از آن، بسیار ابتدایی و متشکل از یک تپانچه و دو لوله تفنگ فلزی بود که با چسب برق سیاه به هم چسبیده و درون آن از مواد انفجاری پر شده بود. از آنجا که ضارب همدستی نداشته به نظر میرسد به تنهایی اسلحه را با استفاده از قطعات ساختهشده با کمک فناوری چاپگر سهبعدی و آموزشهای برگرفته از اینترنت ساخته است.
میتسورو فوکودا استاد دانشگاه نیهون ژاپن و کارشناس مدیریت بحران و تروریسم در این مورد گفت: ساختن تفنگ با استفاده از فناوری چاپگر سهبعدی و حتی ساختن بمب این روزها قابل یادگیری از اینترنت در همه کشورها است.
وی که تصاویر اسلحه مورد استفاده در ترور آبه را تحلیل کرده است، افزود: سرهم کردن اسلحه بعد از اینکه قطعات به دست فرد رسید، در یک یا دو روز قابل انجام است.
تتسویا تسودا متخصص حوزه اسلحه گرم نیز در این مورد اظهار داشت: هر کس با دانشی ابتدایی از شیوه کارکرد اسلحه می تواند آن را بسازد، ساختن آن حتی یک نیم روز هم طول نمیکشد.
بر اساس گزارش رسانههای ژاپنی ضارب آبه ابتدا شیوه ساخت اسلحه را به صورت برخط جستوجو کرده و بعد قطعات و مواد انفجاری را از اینترنت سفارش داده است.
جنزن جونز کارشناس مواد منفجره و امور امنیتی در موسسه خدماتی تحقیقات تسلیحات گفت: اسلحه ابتدایی و دستساز، اما کشنده مانند این مورد به سادگی ساخته میشود. همچنین وجود چسب برق در قسمت پایین هر کدام از لوله ها نشاندهنده استفاده سازنده اسلحه از سازوکار جرقه برقی در این سلاح دست ساز است.
وی ادامه داد: از آنجا که خرید فشنگهای معمول در ژاپن از مناطق دیگر سخت تر است، سازنده اسلحه از روش آغازی الکتریکی استفاده کرده است.
استفاده از فناوری پرینتر سهبعدی برای تولید سلاح گرم
بر اساس گزارش ها موارد دیگری نیز در سال های اخیر روی داده است که افراد برای ساخت غیرقانونی اسلحه دستگیر شدهاند، پلیس در سال ۲۰۱۸ فردی ۲۳ ساله را در شهر هیمیجی برای ساخت بیش از ۱۳۰ قطعه گلوله در خانه بازداشت کرد.
همچنین دانشجوی ۱۹ ساله ای در شهر ناگویا برای ساخت مواد منفجره و اسلحه با کمک چاپگر سهبعدی دستگیر شد. مردی ۲۷ ساله نیز در سال ۲۰۱۴ توسط پلیس توکیو به دلیل ساخت غیرقانونی اسلحه با کمک چاپگر سهبعدی بازداشت شد.
ساخت اسلحه غیرقانونی به ژاپن محدود نمی شود و مقامات اسپانیا نیز سال گذشته در خانه فردی تفنگهای کوچک ساخته شده با چاپگر سه بعدی یافتند.
با وجود گزارش رسانههای مختلف از این ترور، پلیس ژاپن هنوز اطلاعات دقیقتر و موثقتری از ضارب و سلاحی که وی با آن به آبه حمله کرده، ارایه نداده است و برای جزییات بیشتر باید منتظر گزارشهای پلیس بود که از محل زندگی ضارب سلاحهای دستساز دیگری یافته است.