همه چیز درباره یاندکس!
یاندکس یکی از بزرگترین شرکتهای فناوری در روسیه و ارائهدهنده موتور جستجویی با همین نام است که سهم قابل توجهی از بازار روسیه را در اختیار دارد. موتور جستجوی یاندکس به عنوان اولین محصول این شرکت در سال ۱۹۹۳ فعالیت خود را در روسیه آغاز کرد و براساس آخرین گزارش Statcounter در سپتامبر ۲۰۲۲ با در اختیار داشتن سهم ۴۸.۸۴ درصدی از جستوجوهای روسیه، بیشترین سهم را در بازار داخلی این کشور دارد. اما این موتور جستوجو در ابعاد جهانی پس از گوگل، بینگ و یاهو تنها ۰.۷۹ درصد از بازار را به خود اختصاص داده است.
تفاوت گوگل با یاندکس
گوگل به مترادفی برای موتور جستجو در ذهن کاربران اینترنت تبدیل شده و با اینکهیاندکس این تعریف کلی را تغییر نمیدهد اما تفاوتهای مهمی با تصور ما از یک موتور جستجو دارد. تفاوتهای ظاهری مانند لوگوی کوچکی که در کنار تمام نتایج جستوجو دیده میشود در همان ابتدا توجه شما را جلب میکند ضمن اینکهیاندکس به دلیل طرفداران کمتر، به آدرسها و محتوای کمتری نیز دسترسی دارد.
برای مثال اگر کلمه Iran را دریاندکس جستجو کنید، این موتور جستوجو تنها ۵ میلیون نتیجه برای این کلمه در اختیار شما میگذارد در حالی که جستجوی همین کلمه در گوگل بیش از یک میلیارد و چهارصد میلیون نتیجه به همراه دارد. مبحث مهم دیگر، تمرکز این موتور جستجو بر موقعیت جغرافیایی است. یاندکس به دلیل فعالیت محدود، اهمیت بیشتری برای موقعیت جغرافیایی قائل است و مکان و جامعه هدف وبسایت در ردهبندی نتایج نقش پررنگتری دارند.
نمایش نتایج به لحاظ منطقه جغرافیایی از نگاه سئو یا بهینهسازی موتور جستجو نیز اهمیت بیشتری براییاندکس دارد. یاندکس امتیاز بیشتری هم برای قدمت و تاریخ آغاز به کار یک آدرس اینترنتی قائل است و این فاکتور نقش مهمی در ردهبندی نتایجیاندکس ایفا میکند.
اما از تفاوتهای مثبت یاندکس با گوگل میتوان به تفکیک بخش تبلیغات از جستوجوی اصلی اشاره کرد. در نواری که نتایج جستوجو را همچون گوگل به بخشهای مختلف از جمله تصاویر و ویدیو دستهبندی میکند، دسته خاصی هم به تبلیغات اختصاص داده شده و در نتیجه خبری از تبلیغات در صفحه اصلی نیست.
فایننشیالتایمز در ماه مارس ۲۰۲۲ گزارشی را منتشر کرد که نشان میدهد یاندکس با قراردادن کدی در اپلیکیشنهای موبایل به جمعآوری اطلاعاتی از کاربران موبایل مشغول است. فایننشیالتایمز این گزارش را توجه به بررسیهای زک ادواردز، محقق امنیتی و بررسیهای داخلی منتشر کرد. یاندکس پس از انتشار گزارش به جمعآواری اطلاعات دستگاه، شبکه و آدرس IP کاربران اعتراف کرد اما گفت این دادهها برای استفادههای محدود و بدون هدف شخصیسازی جمعآوری میشوند. یاندکس مدعی است امکان ردیابی و شناسایی افراد با چنین اطلاعاتی عملا برای آنها امکان پذیر نیست. با این حال محققان نگران دسترسی دولت روسیه به اطلاعات این شرکت هستند.
یاندکس تاکسی و همکاری با اوبر
اوبر از شرکتهای بزرگ همسفری جهان نیز در سال ۲۰۱۷ فعالیتهای خود در روسیه را با Yandex.Taxi تلفیق کرد که البته در سال ۲۰۲۱ و به دنبال تحریم کشورهای غربی، این شرکت روند فروش سهام خود در یاندکس را آغاز کرده و فرایند جدایی ادامه دارد.
اوبر در فوریه ۲۰۲۲ به نیویورکتایمز گفت سه تن از مدیران این شرکت که در هیات مدیره یاندکس حضور داشتند به فعالیت خود پایان دادهاند و تنها نمایندهای برای نظارت بر فرایند فروش سهام اوبر جایگزین آنها میشود. با وجود اهمیت بخشهای مختلف یاندکس، موتور جستجو همچنان محور اصلی این شرکت است و یکی از مهرههای مهم استراتژی روسیه برای رهایی از شرکتهای فناوری آمریکا محسوب میشود.
آمار خدمات یاندکس
یاندکس که در ابتدا بازار جستوجو را هدف گرفته بود، فعالیت خود را به حوزههای مختلفی گسترش داده است که در جدول زیر برخی از خدمات پرتال یاندکس را مشاهده میکنید. البته فعالیتهای این شرکت محدود به این موارد نیست و خدماتی مانند تاکسی، ذخیرهسازی دادهها، دلیوری، آموزش، استودیو، آلیس، مرورگر و غیره در این لیست ذکر نشدهاند.
نام سرویس |
نشانی | بازدید ماهانه |
بازدید روزانه |
یاندکس |
https://yandex.com |
۸۸۵۴۱۳۴۸ |
۵۲۳۴۳۳۵۸ |
پرتال |
https://yandex.ru |
۷۳۶۶۶۵۲۱ |
۳۴۹۷۲۴۷۸ |
یاندکس زِن |
https://zen.yandex.ru |
۵۲۶۸۹۱۰۵ |
۱۷۹۹۹۵۲۳ |
نقشه |
https://yandex.ru/maps |
۳۸۹۵۲۷۱۷ |
۸۱۲۲۷۳۲ |
آبوهوا |
https://yandex.ru/pogoda |
۳۷۵۵۱۱۵۸ |
۱۱۵۵۷۸۲۷ |
اخبار |
https://yandex.ru/news |
۲۸۱۵۳۵۹۰ |
۱۰۰۷۵۹۶۱ |
KinoPoisk |
https://www.kinopoisk.ru |
۲۰۴۰۶۷۶۸ |
۲۵۵۹۰۴۹ |
ایمیل |
https://mail.yandex.ru |
۱۵۸۷۴۰۱۷ |
۵۷۴۵۷۵۷ |
موزیک |
https://music.yandex.ru |
۱۴۶۰۹۵۶۳ |
۴۱۸۹۰۶۱ |
خودرو |
https://auto.ru |
۱۳۰۸۰۴۶۶ |
۱۴۸۷۰۵۵ |
Timetables |
https://rasp.yandex.ru |
۱۲۶۴۰۹۸۶ |
۱۱۹۵۳۹۵ |
سفر |
https://travel.yandex.ru |
۱۰۲۳۲۷۱۴ |
۵۸۸۵۶۸ |
بازی |
https://yandex.ru/games |
۷۷۲۳۵۱۰ |
۹۸۰۴۶۲ |
ورزش |
https://yandex.ru/sport |
۷۴۷۹۶۷۴ |
۸۵۶۰۰۹ |
Yandex.Q |
https://yandex.ru/q |
۶۹۹۴۱۱۶ |
۳۰۲۵۱۳ |
تلویزیون |
https://tv.yandex.ru |
۵۱۲۳۹۳۵ |
۸۱۲۰۸۸ |
Uslugi |
https://yandex.ru/uslugi |
۵۰۸۴۳۵۴ |
۲۵۵۱۸۱ |
مترو |
https://yandex.ru/metro |
۴۹۰۰۰۴۲ |
۷۴۰۹۳۷ |
Realty |
https://realty.yandex.ru |
۴۶۷۲۳۶۳ |
۳۰۰۲۱۲ |
Favorites |
https://yandex.ru/collections |
۲۶۰۴۸۴۱ |
۱۶۶۹۹۳ |
شرکت یاندکس در سال ۲۰۱۹ فعالیت خود را در زمینه ربات و تاکسیهای خودران نیز آغاز کرد. از جمله محصولات مهم یاندکس در این حوزه میتوان به رباتهای تحویل دلیوری و تحویل بسته اشاره کرد. یاندکس روور (Rover) که از سال ۲۰۲۱ وارد فاز آزمایشی شد و سپس در کشورهای مختلف جهان از جمله آمریکا فعالیت خود را آغاز کرد، عمدتا برای تحویل غذا استفاده میشود و در دوران همهگیری کووید طرفداران زیادی پیدا کرد.
این شرکت همچنین در زمینه خودروهای خودران نیز فعالیت داشته و خودروی تمام خودکار یاندکس در نمایشگاه محصولات الکترونیکی CES در سال ۲۰۱۹ لاسوگاس به نمایش گذاشته شدند. در همان سال یاندکس آزمایش این خودروها را در مسکو و جادههای برفی این شهر نیز آغاز کرد و در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ آزمایش این خودرو به شهرهای مختلف روسیه و آمریکا گسترش یافت.
با این حال در پی حمله روسیه به اوکراین و تنش بین غرب و روسیه، فعالیت یاندکس نیز در کشورهای اروپایی و آمریکا متوقف شد و رباتها و خودروهای متعلق به این شرکت روسی به کار خود در این کشورها پایان دادند.
اپلیکیشن یاندکس
اپلیکیشن یاندکس (Yandex Start) سرویسهای کاربردی و متنوع یاندکس را در خود جای داده است. در این اپلیکیشن میتوان از خدماتی مانند جستجو، مرور اینترنت، آب و هوا، ترافیک، اخبار، تبلیغات، رویدادها، مترجم و جستجو استفاده کرد. البته اپلیکیشن یاندکس سیستم تشخیص گفتار و جستجوی تصاویر را دارد.
اپلیکیشن یاندکس میتواند کدهای QR را بخواند، به سوالات متداول پاسخ دهد و دسترسی سریع به تمام سرویسهای یاندکس را فراهم کند. بخش خبری این اپلیکیشن علاوه بر اخبار شامل نرخ ارز، آب و هوا و دیگر اطلاعات مهم است و قابلیت شخصی سازی دارد. اخیر بخشی برای مدیریت دستگاهها و خانه هوشمند نیز به این برنامه اضافه شده است.