مخالفت فروشگاه‌های بومی اندروید با فیلترینگ گوگل پلی
طی هفته گذشته، هشدار امنیتی گوگل برای کاربران اپلیکیشن ایرانی روبیکا باعث شد تا در فاصله بسیار کمی و پس از بیانیه وزارت ارتباطات، سرویس‌های مهم گوگل ازجمله فروشگاه اپلیکیشن گوگل پلی در کنار گوگل مپ و گوگل چت فیلتر شوند.
اکنون براساس بیانیه‌ای که روبیکا منتشر کرده به‌نظر می‌رسد مشکل این اپلیکیشن با یک بروزرسانی به‌صورت کامل حل شده و دیگر کاربران هشدار امنیتی گوگل را دریافت نکرده‌اند. روبیکا اعلام کرده که یک روز پس از اخطار سپر امنیتی گوگل، این مشکل با ایجاد تغییراتی جزئی و نامرتبط به حوزه دسترسی‌ها و امنیتِ اپلیکیشن حل شده و در آپدیت جدیدِ منتشر شده، این خطا تاکنون دیگر اعلام نگردیده است. پس از حل این مسئله، روبیکا نسخه جدید اپلیکیشن را منتشر و در استورهای کافه بازار و مایکت، در دسترس عموم قرار داد. قابلیت‌های جدید آخرین به روزرسانی اپلیکیشن روبیکا شامل «افزودن قابلیت حذف اکانت» و قابلیت «افزودن پست به استوری(add post to story)» است».
اکنون این مشکل برطرف شده و به‌نظر می‌رسد که پای اقدامی سیاسی یا«ترور دیجیتال» در میان نبوده است. کاربران انتظار دارند که سرویس‌های گوگل بار دیگر برای استفاده در کسب‌وکار و زندگی‌شان در دسترس قرار بگیرند.
واکنش عجولانه ؟
گوگل پلی، مهم‌ترین منبع جهانی نصب اپلیکیشن برای کاربران سیستم‌عامل اندروید به‌حساب می‌آید. این ماجرا فقط مختص به گوشی‌های موبایل نیست و دستگاه‌ها و گجت‌های دیگری مانند تی‌وی‌باکس‌ها، تلویزیون‌های هوشمند و حتی ساعت ها هم با این فیلترینگ به مشکل برخورد کرده‌اند.
همزمان این که وزارت ارتباطات در بیانیه‌ای، اقدام گوگل را بدون نام بردن از روبیکا محکوم کرد و فیلترینگ سرویس‌های گوگل کلید خورد.
وزارت ارتباطات در بیانیه خود گفته بود: پلتفرم گوگل پلی متعلق به شرکت گوگل، با استفاده از موقعیت انحصاری خود در گوشی‌های اندروید و بدون اطلاع قبلی در اقدامی خارج از عرف، فرایند محدودسازی برخی از برنامه‌ها و پلتفرم‌های پرکاربرد ایرانی را به بهانه حمایت از حریم خصوصی کاربران آغاز کرده است. این اقدام غیرمسئولانه در مورد برنامه‌های پرمخاطب ایرانی که عمدتاً حاصل تلاش جوانان نخبه این مرز و بومند و مورد استقبال میلیونی کاربران قرار گرفته‌اند، در حالی صورت پذیرفته است که طبق بررسی‌های این وزارتخانه، برنامه‌های فوق هیچ هشدار پیشینی از سوی گوگل دریافت نکرده بودند. همچنین ابوالحسن فیروزآبادی، رئیس مرکز ملی فضای مجازی، رفتار گوگل در مورد روبیکا را تکرار سیاست‌های گذشته این شرکت دانست و اعلام کرد که گوگل با مداخله در مورد برنامه‌هایی که می‌توانند تأثیر فرهنگی و سیاسی داشته باشند، فضای مجازی کشور را تهدید می‌کند.
رفع مشکل با آپدیت
این فیلترینگ در حالی صورت گرفته که روبیکا یک‌بار دیگر، یعنی سال گذشته از گوگل پلی حذف شده بود. اگرچه در آن زمان هم روبیکا علت این موضوع را سیاسی(تحریم‌های آمریکا) و نه فنی اعلام کرد اما در همان زمان، کاربران این امکان را داشتند که بسیاری دیگر از اپلیکیشن‌های ایرانی را در گوگل‌پلی مشاهده، دانلود و نصب کنند. گوگل‌پلی مانند بسیاری از پلتفرم‌های دیگر، طی بازه‌های زمانی، سیاست‌ها و پروتکل‌های امنیتی و حریم خصوصی خود را به روزرسانی و به‌عبارتی بهبود می‌بخشد. در این به روزرسانی‌ها، همچنین قوانین انتشار اپلیکیشن از سوی توسعه‌دهندگان هم دستخوش تغییر میشود. نکته قابل توجه این است که این تغییرات با روش‌های مختلف اطلاع‌رسانی و زمانی هم برای اعمال آنها از سوی توسعه‌دهندگان تعیین میشود. بنابراین یکی از احتمال‌ها درباره هشدار امنیتی اخیر گوگل پلی درباره روبیکا می‌تواند به این موضوع مرتبط باشد که اکنون با آپدیت جدید حل شده است. اکنون عملا به‌نظر می‌رسد دلیل اصلی فیلترینگ گوگل پلی برطرف شده است.
درخواست رفع فیلترینگ سرویس‌های بومی
در نبود گوگل پلی، کاربران ایرانی به‌صورت عمومی مجبور به استفاده از فروشگاه‌های داخلی اندروید یعنی کافه‌بازار و مایکت هستند. هر چند فیلترینگ گوگل پلی به ظاهر می‌تواند باعث افزایش کاربران این پلتفرم‌ها شود اما کافه‌بازار در بیانیه‌ای، مخالفت صریح خود را با این فیلترینگ اعلام کرده است.
در بیانیه کافه‌بازار با اشاره به تلاش این پلتفرم در جبران خلأ حاصل از محدودیت‌های بین‌المللی برای مردم ایران اعلام شده است، فیلترینگ گوگل‌پلی آسیبی انکارناپذیر به امنیت دستگاه‌های کاربران ایرانی وارد می‌کند.
در این بیانیه آمده است: کافه‌بازار یا هیچ اپ‌استور دیگر ایرانی، توانایی و دسترسی‌های فنی لازم به سیستم‌عامل اندروید، جهت حذف برنامه‌های مخرب از گوشی کاربران را ندارد؛ درحالی‌که با وجود Play Protect گوگل، بسیاری از برنامه‌های اندرویدی مخرب در گوشی به‌صورت خودکار حذف میشود و نبودِ این ابزار، آسیبی انکارناپذیر به امنیت دستگاه‌های کاربران ایرانی وارد می‌کند. همچنین کافه‌بازار یا هیچ اپ‌استور دیگر ایرانی، توانایی تامین همه نیازهای کاربران را ندارد و تعداد ۴۰۰هزار برنامه و بازی ارائه‌شده در بازار، به هیچ عنوان قابل مقایسه با حدود ۳ میلیون بازی و برنامه موجود در گوگل‌پلی نیست؛ کافه‌بازار هم هیچ‌گاه ادعا و تلاشی برای رقابت در این سطح از جامعیت نداشته است.