روزی که قیمت بیت کوین از آستانه هزار دلار عبور کرد
بیست و هفتم نوامبر سال ۲۰۱۳، قیمت بیت کوین، رمزارز طلایه‌دار بازار در صرافی مت گاکس (Mt. Gox)، سد هزار دلار را در هم شکست.
درست ۹ سال پیش در چنین روزی، قیمت بیت کوین برای نخستین‌بار از آستانه روانی ۱۰۰۰ دلار عبور کرد و رکورد تاریخی تازه‌ای بر جای گذاشت.
بیست‌و‌هفتم نوامبر سال ۲۰۱۳، قیمت بیت کوین، رمزارز طلایه‌دار بازار در صرافی مت گاکس (Mt. Gox)، سد هزار دلار را در هم شکست و توانست برای اولین‌بار، چهار رقمی شود. در آن زمان قیمت دلار نیز در ایران در محدوده 2 هزار و 950 تومان بود و به این ترتیب هر بیت کوین در آن دوره به محدوده 2 میلیون و 950 هزار تومان رسید.
با وقوع این رخداد تاریخی، بیت کوین به صدر اخبار رسانه‌ها راه پیدا کرد و در کانون توجه فعالان بازارهای مالی قرار گرفت. چه عواملی دست به دست هم دادند تا قیمت بیت کوین در پنجمین سال عرضه‌اش از حوالی صفر به بیش از هزار دلار صعود کند.
افزایش تقاضا و کاهش عرضه بیت کوین
قیمت بیت کوین همانند دیگر کالاهای تجاری در سازوکار عرضه و تقاضای بازار تعیین میشود. در سال ۲۰۱۳ نیز تقاضا برای بیت کوین به‌گواه آمار کیف‌پول‌ها و همچنین پذیرندگان این رمزارز روز‌به‌روز در حال افزایش بود. از سویی دیگر، وقوع سلسله‌رخدادهایی باعث کاهش ذخایر بیت کوینی صرافی‌ها و پیشی گرفتن تقاضا از عرضه شده بود.
کوین بیس، صرافی معتبر ارز دیجیتال که آن روزها در قامت یک شرکت نوپا در حال فعالیت بود، به‌شدت دچار کاهش ذخایر بیت کوینی شد. در مجموع، فعل و انفعالات رخ‌داده در بازار عرضه و تقاضای بیت کوین، به رشد انفجارگونه بهای این ارز دیجیتال دامن زد.
رویکرد مثبت نهادهای نظارتی
از دیگر عوامل مؤثر در افزایش قیمت بیت کوین، چراغ سبز نهادهای نظارتی در برابر پذیرش ارزهای دیجیتال بود. پیش از صعود بیت کوین به قله هزار دلاری، در ماه مارس سال ۲۰۱۳، شبکه اقدام علیه جرایم مالی وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا موسوم به FinCEN، دست به انتشار مجموعه مستنداتی زده بود که برآیند تفسیر فعالان بازار از آن‌ها سازگاری نهادهای ناظر، با پذیرش و گسترش رمزارزها بود.
یک هفته پیش از هزار دلاری شدن بیت کوین، سنای آمریکا میزبان شماری از فعالان بازارهای مالی برای کندوکاو زوایای مختلف بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال بود. این جلسه در آن زمان، با نتیجه‌گیری مثبت و سازنده در قبال ارزهای دیجیتال پایان یافت و باعث شد تا قیمت بیت کوین بتواند با رشدی غیرمنتظره از محدوده ۴۷۸ دلار به ۷۴۴ دلار برسد.
در مجموع، رویکرد مثبت وزارت خزانه‌داری ایالات متحده و همچنین تمجید سکان‌دار بانک مرکزی این کشور از بیت کوین، دست به دست هم دادند و باعث شدند تا قیمت این رمزارز بتواند به‌طور پیایی، رکوردهای تاریخی تازه‌ای را به ثبت برساند.
گمانه‌زنی مثبت از رویکرد چین در قبال ارزهای دیجیتال
عامل دیگری که به رشد قیمت بیت کوین در آن سال‌ها دامن زد، به گمانه‌زنی‌های مثبت فعالان بازار از رویکرد چین نسبت به بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال بازمی‌گشت. در آن هنگام، مقامات قانون‌گذار چینی هنوز دست به اتخاذ سیاست‌های سرکوبگرانه علیه رمزارزها نزده بودند و بسیاری بر این باور بودند که احتمال دارد سرزمین اژدهای سرخ به بزرگ‌ترین پذیرنده بیت کوین در جهان بدل شود؛ همین گمانه‌زنی‌ها تأثیر بسزایی در رشد قیمت بیت کوین داشت.
ناگفته نماند که در سال‌های بعد، مقامات چینی، ساز مخالفت با ارزهای دیجیتال را کوک کردند و با تصویب و اجرای قانون ممنوعیت مبادلات رمزارزها در این کشور، خط بطلانی بر گمانه‌زنی‌های مثبت جامعه کاربری رمزارزها کشیدند. گرچه که برخی معتقدند دولت چین همچنان مقدار زیادی بیت کوین و ارز دیجیتال در اختیار دارد و دست از این بازار بزرگ نکشیده است.
انتشار اخبار امیدوارکننده از افزایش پذیرندگان بیت کوین
در سال ۲۰۱۳، ریچارد برانسون، مدیرعامل ویرجین گلکتیک (Virgin Galactic)، شرکت پیشتاز فعال در حوزه گردشگری فضایی از پذیرش بیت کوین به‌عنوان یک ابزار پرداخت برای خدمات‌رسانی به مشتریان خود خبر داد. انتشار این خبر، موجی از شور و شوق را در میان جامعه کاربری رمزارزها به راه انداخت و باعث شد تا سیر صعودی قیمت بیت کوین، جان تازه‌ای بگیرد.
در همان سال، شایعه‌هایی از گوشه و کنار به گوش می‌رسید که از روی‌آوردن سکان‌دار «ای‌بی» (eBay) و «پی‌پال» (PayPal) به بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال خبر می‌داد.
مجموعه این اخبار سازنده و رخدادهای امیدوارکننده باعث شد تا قیمت بیت کوین برای نخستین‌بار از مرز هزار دلار عبور کند.
قابلیت ضد تورمی بیت کوین
تغییرات و نوسانات قیمتی بیت کوین، بازتاب‌دهنده این واقعیت است که فعالان بازار با وجود امیدواری به پذیرش فراگیر این ارز دیجیتال در آینده، از تحقق نیافتن همه وعده‌های آن چندان راضی نیستند. بیت کوین در ابتدا با وعده ظهور در قامت یک «ابزار پرداخت فراگیر» در کانون توجه رسانه‌ها قرار گرفت، اما رفته‌رفته نشان داد که برای رسیدن به این هدف، زمان بیشتری نیاز است. پس از آن طرفداران بیت کوین بر قابلیت‌های ضدتورمی آن و کارکردش به‌عنوان یک «ابزار ذخیره ارزش» تأکید کردند. برآیند این کش‌و‌قوس‌ها باعث شد تا بهای بیت کوین، افت‌وخیزهای بسیاری را تجربه کند و از مدار پیش‌بینی‌پذیر کوتاه‌مدت بیرون باشد.
در یک دسته‌بندی کلی، می‌توان روند تاریخی تغییرات قیمت بیت کوین را به سه بازه زمانی مختلف تقسیم کرد که از این قرارند:
سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۵
در سال ۲۰۰۹، بیت کوین عرضه شد. در این سال، بهای این رمزارز، چیزی در حدود صفر بود. در ادامه در ژوئیه ۲۰۱۷، قیمت این رمزارز نوپا به محدوده ۰.۰۹ دلار رسید. چندی بعد در ۱۳ آوریل ۲۰۱۳، قیمت بیت کوین با رشدی تقریباً ۳۰ برابری از محدوده یک دلار به ۲۹.۶ دلار رسید.
در ادامه، بیت کوین به ورطه سقوط افتاد و بازار این ارز دیجیتال دچار رکود سراسری شد. در سال ۲۰۱۳ اما روحی تازه به کالبد بیت کوین دمیده شد و این رمزارز در حالی که در روزهای نخست سال در محدوده ۱۳.۲۸ دلار دادوستد می‌شد، در روزهای پایانی سال از آستانه روانی هزار دلار عبود کرد و حتی تا حوالی ۱۲۳۷ دلار نیز پیش رفت.
سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰
در سال ۲۰۱۶ جوی آرام بر بازار بیت کوین حکم‌فرما بود و در حوالی ۹۰۰ دلار میان معامله‌گران دادوستد می‌شد. در ادامه در سال ۲۰۱۷، قیمت بیت کوین، حرکت صعودی انفجاری خود را از محدوده هزار دلار شروع کرد و در ۱۵ دسامبر به بیش از ۱۹ هزار دلار رسید.
در همین ایام بود که بیت کوین بار دیگر به صدر اخبار رسانه‌ها بازگشت و این رمزارز شاهد موجی از استقبال فعالان بازارهای مالی بود.
در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ بار دیگر بیت کوین دچار سقوط نابه‌هنگام شد و تا اواسط دسامبر ۲۰۱۹ بهای آن حتی تا محدوده ۶۶۳۵ دلار هم پایین رفت.
در سال ۲۰۲۰ و هم‌زمان با آغاز همه‌گیری کرونا بار دیگر بیت کوین با داعیه ایفای نقش به‌عنوان یک ابزار ذخیره ارزش توانست روی مدار رشد قرار بگیرد. در حالی که در روزهای نخست همه‌گیری، بیت کوین با شدیدترین افت تاریخ خود روبه‌رو شد، اما توانست تا پایان سال ۲۰۲۰ با رشدی دست‌کم ۴۰۰ درصدی خود را به حوالی ۲۹ هزار دلار برساند.
۲۰۲۱ تا زمان حال
بیت کوین سال ۲۰۲۱ را با قدرت آغاز کرد و توانست ظرف مدت یک‌ماه، رکورد قیمتی خود در سال ۲۰۲۰ را بشکند و از مرز ۴۰ هزار دلار عبور کند. در اواسط آوریل ۲۰۲۱ هم با راه‌یابی صرافی کوین‌بیس به تالار بورس آمریکا، بهای بیت کوین توانست سقف قیمتی تازه‌ای را بر جای بگذارد و از مرز ۶۰ هزار دلار عبور کند.
در تابستان سال ۲۰۲۱ اما قیمت بیت کوین با افتی ۵۰ درصدی به محدوده ۳۰ هزار دلار بازگشت. بار دیگر در ماه نوامبر، بیت کوین توانست مجدداً سقف قیمتی خود را تکرار کند و به محدوده ۶۸ هزار دلار برسد.
در ادامه اما با کاهش موج همه‌گیری ویروس کرونا، افزایش تورم و رشد پیاپی نرخ بهره، بهای بیت کوین دچار کاهش‌های متوالی شد و اکنون این ارز دیجیتال در محدوده ۱۶ هزار دلار میان معامله‌گران دادوستد میشود و برخی با نام‌گذاری زمستان بر این فصل نزولی بیت کوین، در انتظار بهاری پررونق هستند.