پرداخت‌های شاپرکی رو به افزایش است
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی گفت: هر ایرانی روزانه به طور متوسط ۵ تراکنش بانکی انجام می‌دهد و در روز تقریبا ۴۰۰میلیون تراکنش بانکی داریم.
مهران محرمیان، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی اظهار کرد: هر ایرانی روزانه به طور متوسط ۵ تراکنش بانکی انجام می‌دهد و در روز تقریبا ۴۰۰ میلیون تراکنش بانکی داریم، مبالغ خرد و کلان با ابزار‌های مختلف و خدماتی که ارایه میشود بین حساب‌ها جا‌به‌جا میشود. در سال حدود ۵۰ هزار همت در سامانه‌های بین بانکی جا‌به‌جا میشود و اگر سامانه‌های درون بانکی را نیز اضافه کنیم این عدد افزایش پیدا می‌کند. از این مقدار ۱۲ الی ۱۳ هزار همت مربوط به شبکه شتاب میشود و عمده آن که حدود ۱۶ هزار همت است، در شبکه ساتنا جا‌به‌جا میشود.
محرمیان در ادامه صحبت‌های خود گفت: این تراکنش‌ها هم از نظر تعداد و هم از نظر مبلغی در حال افزایش است. مطالبی تحت عنوان کاهش تراکنش‌ها در شاپرک مطرح میشود که اگر به آمار و ارقام نگاهی بیندازیم به لحاظ مبلغی ۶ ماهه اول ۱۴۰۰ حدود ۳ هزار و ۱۰۰ همت تراکنش داشتیم و در ۶ ماهه اول ۱۴۰۱ همین مبلغ به ۴ هزار همت رسیده است. طبیعتا میزان تراکنش در سال‌های مختلف تفاوت دارد، اما همین عدد حدود ۲۶ درصد افزایش را نشان می‌دهد. از نظر تعداد نیز از ۳۹ میلیارد تراکنش در ۶ ماهه اول ۱۴۰۰ به ۴۵ میلیارد تراکنش در ۶ ماهه اول ۱۴۰۱ رسیده‌ایم.
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی با بیان اینکه این حرکت از دهه هفتاد آغاز شده است، اظهار کرد: مشتریان به تدریج از مشتری شعبه بودن به مشتری بانک تبدیل شدند و فضای الکترونیک در بانک‌ها به وجود آمد. در دهه هشتاد شمسی به سمت اتصال بانک‌ها با یکدیگر رفتیم که این مساله با شبکه شتاب آغاز شد و پس از آن ساتنا و پایا اضافه شدند. در دهه ۹۰ تقریبا منظومه ارتباطات بانکی کشور شکل گرفت. دهه ۹۰ هجری شمسی با تکمیل سامانه‌ها ارتباطات فیزیکی به مرور زمان کم شد و پول از جیب‌ها حذف شد و ابزار‌های پرداخت اینترنتی و پوز‌ها گسترش پیدا کردند. در دهه ۹۰ یا همان دهه تجارت الکترونیکی به بلوغ خوبی در این زمینه رسیدیم که بنده نام آن را دهه تراکنش می‌گذارم.
وی در ادامه صحبت‌های خود، افزود: دهه ۱۴۰۰ الی ۱۴۱۰ که در حال حاضر در آن قرار داریم، دهه نظارت است. به نحو مناسبی در حال حرکت به سمت الکترونیکی شدن تراکنش‌ها هستیم، در بسیاری از حوزه حضور فیزیکی بسیار کاهش یافته است در حوزه خدمات بانکی در حدود ۹۵ درصد خدمات به صورت غیر حضوری ارایه می‌شد و با برداشته شدن موانع در یکسال گذشته این عدد به ۹۸ درصد رسیده است.
توصیه‌هایی برای فعالان فناوری‌های مالی
وی در ادامه صحبت‌های خود تاکید کرد: افرادی که در حوزه فینتک فعالیت می‌کنند باید محدودیت‌ها را نیز در نظر بگیرند. چند نکته وجود دارد که باید به کسانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند توصیه کنیم. فعالان فینتک باید از هر گونه خلق پول جلوگیری کنند و به سمت آن نروند. بسیاری از کار‌هایی که صورت می‌گیرد مبتنی بر خلق پول است. همانطور که می‌دانیم خلق پول موجب افزایش نقدینگی و تورم میشود؛ بنابراین هر فناوری که موجب خلق پول شود به هیچ وجه پذیرفته شده نیست. فعالان این حوزه این مساله را به عنوان یک خط قرمز در نظر بگیرند.
محرمیان با تاکید بر اینکه رد پول در فعالیت‌های فینتک نباید گم شود، گفت: این بحثی است که در مبارزه با پولشویی مطرح میشود. پول‌هایی که وارد آن کسب‌کار و از آن خارج میشود باید به راحتی رد گیری شود. عدم امکان رد گیری پول در برخی فناوری‌های فینتک بعضا مورد سوءاستفاده افراد برای پولشویی کلان قرار می‌گیرد.
وی افزود: مورد دیگری که در این باره مطرح میشود، سپرده‌گیری است. سپرده‌گیری برخی فعالیت‌ها در فینتک وقفه‌ای چند ساله را در فعالیت‌های آنان به وجود آورد. برخی افراد که در حوزه فینتک فعالیت می‌کردند شروع به سپرده‌گیری کردند و این سپرده‌گیری ریسک‌هایی را به وجود آورد که این ریسک‌ها خودشان را نشان دادند و باید مدیریت شود.