کارآفرینان نقش کلیدی در توسعه ضروریترین نوآوریهایی دارند که جهان در روند مدرنیزه شدن به آنها نیاز دارد؛ جهانی که در زمان شیوع همهگیری کووید-۱۹ بیش از همیشه به سیستمهای سلامت و درمان انعطافپذیر، عادلانه و پاسخگو نیاز پیدا کرد. شیوع ویروس کرونا با وجود مشکلاتی که در ارائه خدمات بهداشت و درمان ایجاد کرد، اما الگوهای تازهای از تقاضا در این بخش به وجود آورد.
در همین راستا کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل(آنکتاد) به تازگی گزارشی از روندهای جدید اقتصاد سلامت، کارآفرینی و نوآوری در این بخش منتشر کرده است که نشان میدهد راهکارهای دیجیتال، الگوهای مبتنی بر داده و نیازهای افراد، عناصر قدیمی اقتصاد سلامت را تغییر داده و حالا با وجود فرصتهای تازهای که از سوی کارآفرینان این بخش فراهم میشوند، در قلب اکوسیستم جدید نوآوری سلامت قرار گرفتهاند. این گزارش به بررسی فشار ناشی از این همهگیری بر سیستمهای درمانی و مراقبتی، چگونگی ارائه راهکارهای نوآورانه توسط کارآفرینان برای کمک به کاهش این فشارها و همچنین اقداماتی پرداخته است که سیاستگذاران میتوانند برای حمایت از سیستمهای درمانی در چنین شرایطی انجام بدهند. جیمز ژان، مدیر بخش سرمایهگذاری و توسعه شرکتی آنکتاد در این رابطه میگوید: «سرمایهگذاریهای هوشمندانه و خلق فرهنگ نوآوری و کارآفرینی، در اقتصاد جدید سلامت جایگاه مهمی دارند. دولتها باید نقشی را که کارآفرینان میتوانند در تقویت سیستمهای سلامت و درمان ملی دارند، شناسایی کرده و سیاستهایی تدبیر کنند که سهم حمایتی آنها را به حداکثر میرسانند.»
تقویت عناصر نوآورانه
سیستمهای سلامت و درمان در سراسر جهان نیازمند بازاندیشی گسترده و بازبینی ضعفهایی هستند که در طول همهگیری کووید-۱۹ با آنها مواجه شدند. این کار تغییرات انقلابی و دگرگونکنندهای را در هر دو بخش عرضه و تقاضا در زمینه شناسایی آسیبپذیریهای اساسی و مهم مانند نابرابریها، ارتباطات ناکافی میان سیستمهای سلامت عمومی و سیستمهای ارائه خدمات بهداشت و درمان، به ارمغان میآورد. این گزارش با اشاره به تغییر سمت و سوی جمعیتشناسی و روند همهگیری، اینطور نتیجهگیری میکند که نیازهای افراد در چنین شرایطی به سرعت تغییر میکنند و به همین دلیل کارآفرینی به عنوان نیروی پیشران نوآوری، تحقیق و توسعه در بخش بهداشت و درمان، باید مورد توجه قرار بگیرد. در همین راستا، آنکتاد در گزارش خود به موفقیت آژانس ملی کارآفرینی کلمبیا (iNNpulsa) در پیشبرد روند توسعه سلامتی الکترونیک اشاره میکند و آن را به عنوان الگویی نمونه و ارزشمند برای دیگر کشورها معرفی میکند.
موانع کارآفرینی در بخش سلامت
این گزارش بر ایجاد چارچوب و ساختار اصلی ارزیابی مقیاسپذیری، پایداری و تابآوری در زمینه نوآوری در بخش بهداشت و درمان به خصوص در کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعهیافته تاکید میکند و همچنین موانعی را که احتمالا در مسیر آنها قرار دارند، برمیشمرد. به این ترتیب، آنکتاد چهار مانع اصلی که کارآفرینان را از توسعه نوآوری در این صنعت بازمیدارند، مطرح میکند. بر اساس این گزارش، عوامل انسانی، عوامل فنی و تکنیکی، مشکلات اکوسیستم بهداشت و درمان و همچنین دسترسی به زیرساختهای اساسی از قبیل سختافزار، برق و اینترنت، مهمترین موانع در مسیر نوآوری صنعت سلامت به حساب میآیند که میتواند جریان توسعه و مدرنیزه کردن این بخش را به تاخیر انداخته یا حتی متوقف کنند.
این گزارش همچنین نشان میدهد که چارچوب مقیاسپذیری چطور در وضعیت زندگی واقعی تاثیر داشته و بهکار میرود و در همین راستا مواردی از کاربرد موفق نوآوری در اقتصاد سلامت را در سراسر آفریقا، آسیا، آمریکای لاتین و کشورهای حوزه دریای کارائیب، بررسی میکند.
موازنه برجسته قانونگذاری
فضای نظارتی و قانونگذاری میتواند عمیقا توانایی کارآفرینان برای ایجاد نوآوری و بهکار بردن آن در بخشهای مختلف بهداشت و درمان را تحت تاثیر قرار بدهد. آنکتاد در این گزارش بر ایجاد تعادل میان کمبود نظارت و نظارت بیش از حد تاکید کرده است؛ موضوعی که از نظر کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل نیازمند ایجاد انگیزههای ترغیبی از قبیل گسترش استفاده از حق ثبت اختراعات اختصاصی، قیمتگذاری ارزش خرید مجوز و پرداخت هزینه تعهدات است تا به این ترتیب روند بازگشت سرمایه در زمینه تحقیق و توسعه تسریع شود. این در حالی است که کارآفرینان به صورت همزمان به انگیزههای ترغیبی به عنوان مثال کمکهزینههای مالی، اعتبارات در قالب مالیات و گسترش همکاریهای بخش دولتی و خصوص برای کمک به کاهش موانع موجود، نیاز دارند.