تاوان یک انتقاد برای خالق امپراطوری علی‌بابا
موسس میلیاردر علی‌بابا پس از این که سال ۲۰۲۰ با دولت چین درافتاد، سرانجام قبول کرد کنترل غول فناوری مالی خود را تسلیم کند.
"جک ما"، میلیاردر چینی موسس گروه علی‌بابا و گروه آنت پس از این که از انظار عمومی ناپدید شد و درست ساعاتی پیش از این که کنترل شرکت خود را تسلیم کند، در تایلند مشاهده شد. او آخرین بار در نوامبر سال ۲۰۲۲ در ژاپن مشاهده شده بود و گویا پس از چپ افتادن دولت چین با شرکتش و ناپدید شدن از انظار عمومی، به مدت شش ماه در این کشور زندگی کرده بود.
"جک ما"، به واسطه شرکت‌های بسیار موفقش، به ثروتمندترین مرد چین تبدیل شد و خودش را به عنوان یک چهره سرشناس در سراسر چین و دنیا معرفی کرد. اما پس از این که از رگولاتورهای چین انتقاد کرد، مقامات چینی با آغاز تحقیقات درباره غول تجارت الکترونیکی علی‌بابا و متوقف کردن عرضه اولیه عمومی سهام گروه آنت، سرکوبی امپراطوری او را آغاز کردند. "جک ما"، از آن زمان به ندرت در انظار عمومی ظاهر شد و پیش از این که چند باری آفتابی شود، شایعات متعددی درباره ناپدید شدنش به راه افتاده بود.
بر اساس گزارش وب سایت بیزنس اینسایدر، این گاه‌شمار از ظهور تا سقوط جک ما است:
"جک ما" که نام اصلی‌اش "ما یون" بود، ۱۰ سپتامبر سال ۱۹۶۴ در هانگژو در جنوب شرقی چین متولد شد.
او پیش از این که کار به عنوان یک معلم انگلیسی را آغاز کند، در بیش از ده‌ها شغل شکست خورده بود و در سال ۲۰۱۶ اظهار کرد ۱۰ بار از سوی هاروارد رد شده است.
جک ما در سال ۱۹۹۹، علی‌بابا را تاسیس کرد که به بزرگترین فروشگاه اینترنتی B۲B (تجارت به تجارت) جهان تبدیل شد و مبتکر ایجاد بزرگترین رویداد فروش جهان یعنی روز مجردها شد.
عرضه اولیه عمومی سهام علی‌بابا در سال ۲۰۱۴ در زمان خود بزرگترین عرضه اولیه عمومی سهام یک شرکت در تاریخ بود و این عرضه اولیه عمومی، "جک ما" را با ثروت خالص حدود ۲۵ میلیارد دلار در آن زمان، به بزرگترین ثروتمند چین تبدیل کرد.
ثروت "ما" از آن زمان افزایش یافت اما او توسط افرادی که بیشتر از ثروت ۵۰ میلیارد دلاری او داشتند کنار زده شد و به جایگاه چهارمین فرد ثروتمند چین سقوط کرد.
وی در سال ۲۰۱۴ گروه آنت را تاسیس کرد که در ابتدا "آنت فایننشیال" نام داشت. این شرکت زیرمجموعه علی‌بابا بوده و مالک پلتفرم پرداخت دیجیتالی "علی‌پی" است.
اما در ۲۴ اکتبر سال ۲۰۲۰ هنگامی که گروه آنت برای عرضه اولیه عمومی سهام آماده می‌شد، جک ما از سیستم رگولاتوری مالی انتقاد و اظهار کرد چین مقررات جهانی را دنبال می‌کند که بخش از کلوب افراد قدیمی است. او گفته بود این مقررات که بانکداری جهانی را پوشش می‌دهند، برای نوآوری فناوری چینی مناسب نیستند. ما نمی‌توانیم از متودهای دیروز، برای ساماندهی آینده استفاده کنیم.
چند روز بعد "جک ما" در یک پخش زنده برای افتتاح یک رویداد خرید ظاهر شد و پس از آن به مدت چند ماه دیده نشد. چین دوم نوامبر سال ۲۰۲۰ مقررات جدیدی را معرفی کرد که عرضه اولیه عمومی سهام گروه آنت را متوقف کرد. انتظار می‌رفت در عرضه اولیه عمومی آنت ۳۷ میلیارد دلار سهام فروخته شود و به بزرگترین عرضه اولیه عمومی در تاریخ تبدیل شود.
اما یک هفته بعد از انتقاد جک ما از سیستم رگولاتوری، چین مقررات جدید برای وام‌دهی آنلاین معرفی کرد که بر اساس آن گروه آنت برای عرضه اولیه عمومی واجد شرایط نبود. تحلیلگران در آن زمان این اقدام چین را به عنوان هشداری به "ما" تفسیر کردند. بیل بیشاپ، نویسند روزنامه چین محور "سینوسیزم" در آن زمان نوشت: حزب کمونیست چین یک بار دیگر به همه کارآفرینان خصوصی یادآوری کرد که هر چقدر هم که پولدار و موفق باشید، می‌تواند زیرآب شما را بزند.
روزنامه وال استریت ژورنال گزارش کرد جک ما در دیداری که دوم نوامبر سال ۲۰۲۰ داشت، پیشنهاد کرد بخشهایی از گروه آنت را به دولت چین واگذار کند اما چین همچنان مقررات را تغییر داد. منابع آگاه به وال استریت ژورنال گفتند: "جک ما" به رگولاتورهای چین گفته بود می‌توانید هر کدام از پلتفرم‌های آنت که کشور نیاز دارد را بگیرید.
سپس در نوامبر، "جک ما" از فهرست داوران قسمت نهایی برنامه استعدادیابی "قهرمانان کسب و کار آفریقا" که خود او پایه گذاری کرده بود، حذف شد. روزنامه فایننشیال تایمز گزارش کرد عکس "ما" از صفحه وب این برنامه برداشته شده و جک ما دیگر در ویدئوی تبلیغی آن نیست. سخنگوی گروه علی‌بابا علت این تغییر را مشغله و گرفتاری "جک ما" در جای دیگر عنوان کرده بود.
رگولاتورهای چینی ۲۳ دسامبر تحقیقات ضد انحصارطلبی را درباره علی‌بابا آغاز کردند و "ما" همچنان ۸.۹ درصد سهم در این شرکت را در اختیار داشت. رگولاتورهای چینی اعلام کردند درباره گروه علی‌بابا به ظن استفاده از شیوه‌های ضد انحصارطلبی دست به تحقیق زدند و در ۲۸ دسامبر چین به گروه آنت اعلام کردند از بلندپروازی‌های خود دست برداشته و به جای بیمه و مدیریت سرمایه، به خدمات پرداخت متمرکز شود. گروه آنت در بیانیه‌ای اعلام کرد یک گروه اصلاحات برای انجام آنچه رگولاتور خواسته است، تشکیل می‌دهد.
شبکه سی‌ان‌بی‌سی در ژانویه سال ۲۰۲۱ به نقل از منابع آگاه نوشت" "جک ما" ناپدید نشده است و فقط آفتابی نمی‌شود. یک منبع آگاه گفته بود: "جک ما" به طور خودخواسته خود را از چشم همه دور نگه داشته است.
جک ما در ماه مه ۲۰۲۱ در یک حضور عمومی کم‌سابقه، به دفتر مرکزی گروه آنت رفت. ما از دفتر مرکزی این شرکت در شهر هانگژو برای تعطیلات سالانه این شرکت بازدید کرد و در ماه‌های بعد چند بار دیگر مشاهده شد.
رسانه‌ها در اکتبر گزارش کردند "ما" در نخستین سفر خارجی خود در بیش از یک سال گذشته به اسپانیا رفته است. ساوت چاینا مورنینگ پست و ایست ویک هنگ کنگ، سفر اسپانیایی جک ما را گزارش کرده بودند.
رسانه‌های دولتی چین در ماه مه گزارش کردند فردی به نام "ما" تحت تحقیق قرار دارد. این گزارشها باعث به راه افتادن شایعات شد که فرد مذکور جک ما بوده و میلیاردها دلار از ارزش بازار علی‌بابا کاست اما معلوم شد که جک ما نبوده و قیمت سهام علی‌بابا بهبود یافت. اتفاقات مذکور نشان داد سرمایه‌گذاران تا چه حد از این که دولت چین می‌تواند سرکوب کند، همچنان به وحشت می‌افتند.
شرکت‌های جک ما در دوران پاندمی کووید آسیب دیدند اما او همچنان میلیاردر ماند. سیاست‌های کرونایی سخت‌گیرانه دولت چین، به ارزش شرکت جک ما لطمه زد و باعث سقوط ثروت او شد اما جک ما موفق شد موقعیت خود به عنوان یک میلیاردر را حفظ کند.
طبق شاخص میلیاردرهای بلومبرگ، ثروت خالص جک ما تا ششم ژانویه سال ۲۰۲۳ به بیش از ۳۱.۴ میلیارد دلار رسید. فایننشیال تایمز در نوامبر ۲۰۲۲ به نقل از منابع مطلع، گزارش کرد که "ما" به مدت شش ماه در توکیو زندگی کرده است.
"ما" ششم ژانویه سال ۲۰۲۳ در تایلند و در رستورانی در بانگوک مشاهده شد. رستوران جی فای عکسی از او را پست کرد و نوشت: بی‌نهایت فروتن، ما از این که پذیرای شما و خانواده‌تان در جی فای هستیم، مفتخریم.
دیده شدن "جک ما" در چند مکان عمومی در تایلند درست چند ساعت پیش از آن روی داد که او پس از تحمل بیش از یک سال فشار دولت چین، کنترل گروه آنت را رسما واگذار کرد.