خرید یک پردازنده (CPU) جدید برای کامپیوتر اصلا کار راحتی نیست زیرا باید به چندین مشخصه توجه نشان دهید. اما در کنار مشخصههای مهمی مانند تعداد هسته و سرعت کلاک، ظرفیت حافظه کش CPU هم اهمیت زیادی دارد. اما اگر به دنبال خرید پردازنده جدید هستید، پردازندهی موردنظر باید از نظر حافظه کش چه ظرفیتی داشته باشد؟ در ادامه به این موضوع میپردازیم.
حافظه کش CPU چیست؟
به زبان ساده، حافظهی کش پردازنده یک نوع حافظهی بسیار سریع محسوب میشود. سالها قبل، سرعت پردازنده و کش آن بسیار کم بود. با این حال، در دههی ۸۰ میلادی سرعت پردازندهها به طور قابل توجهی افزایش پیدا کرد. در آن دوران حافظهی رم نمیتوانست با افزایش سرعت پردازنده هماهنگ شود و بنابراین یک نوع حافظهی جدید به نام حافظهی کش پردازنده متولد شد.
کش پردازنده از سه سطح موسوم به L1، L2 و L3 تشکیل شده است. در این بخش، سلسلهمراتب مبتنی بر سرعت این سطوح و ظرفیت آنها است. کوچکترین و سریعترین سطح کش، L1 نام دارد و در ادامه با کش L2 و L3 روبرو میشویم. کش L1 معمولا درون خود پردازنده تعبیه شده ولی کش L2 و L3 معمولا در مکانی دیگر در نزدیکی پردازنده قرار دارند.
چرا حافظه کش پردازنده اهمیت زیادی دارد؟
اهمیت زیاد حافظه کش به تاثیر زیاد بر عملکرد CPU برمیگردد. هرچقدر ظرفیت حافظه کش بیشتر باشد، پردازنده زمان کمتری را برای دسترسی به انواع داده صرف میکند و در نتیجه عملکرد آن بهبود پیدا میکند. اما در نهایت حافظه کش محدودیت مشخصی دارد و از سوی دیگر افزایش ظرفیت آن در کنار افزایش هزینههای ساخت، مصرف انرژی را هم افزایش میدهد. بنابراین شرکتهای سازنده همواره در این زمینه باید تعادل را رعایت کنند.
پردازشهای مختلف به مقادیر متفاوتی از حافظه کش نیاز دارند
مقدار حافظه کش موردنیاز برای پردازشهای مختلف میتواند متفاوت باشد و در این زمینه نمیتوانیم عدد خاصی را مطرح کنیم. این موضوع بهخصوص هنگام مهاجرت از پردازندهی قدیمی به پردازندهی جدید صدق دارد زیرا پردازندههای تازهنفس معمولا به حافظه کش سریعتری دسترسی دارند و میتوانند کارهای بیشتری را ظرفیت کمتری انجام دهند. اما به طور کلی، کارهای که به حجم زیادی از داده نیاز دارند-مانند بازیها، ویرایش ویدیو و شبیهسازیهای علمی-میتوانند از داشتن حافظه کش بیشتر بهره ببرند.
اما از سوی دیگر، کارهایی مانند وبگردی و دیگر موارد اینچنینی، نیاز چندانی به حجم عظیمی از دادهها ندارند و به همین خاطر حتی اگر به ظرفیت بالایی از حافظه کش دسترسی داشته باشند، در عملکرد آنها تاثیر زیادی نخواهد داشت. بنابراین قبل از خرید پردازندهی جدید برای کامپیوتر، ابتدا باید ببینید چه استفادههایی دارید تا یک پردازندهی قویتر از حد نیاز خود را خریداری نکنید.
چگونه ظرفیت مناسب برای حافظه کش پردازنده را انتخاب کنیم؟
بعد از مشخص شدن نحوهی استفاده از کامپیوتر، حالا وقت آن است که برای خرید پردازنده بین تعداد هسته، سرعت پردازنده و ظرفیت حافظه کش تعادل ایجاد کنید. راحتترین کار برای مقایسه کردن پردازندهها، استفاده از نتایچ بنچمارکهای انجام شده است. در این زمینه سایتهای زیادی وجود دارد و مثلا میتوانیم به سایت CPUBenchmark.net اشاره کنیم. بعد از مشخص کردن بودجهای که برای خرید پردازنده کنار گذاشتهاید، حالا کافیست مدلهای موردنظر را با هم مقایسه کنید تا ببینید کدامیک برای کاربردهای مدنظر شما حرف بیشتری برای گفتن دارد.
به عنوان مثال، پردازنده AMD 5800X3D در زمینهی گیمینگ عملکرد فوقالعادهای دارد اما در زمینهی تدوین ویدیو نسبت به پردازندههای همقیمت ولی دارای تعداد هستههای بیشتر، ضعیفتر است. از سوی دیگر ممکن است کاربردهای موردنظر شما وابستگی بیشتری به ظرفیت و سرعت رم داشته باشد. بنابراین در چنین شرایطی بهتر است از رم سریعتر با ظرفیت بیشتر بهره ببرید.
بنابراین در نهایت توصیه میکنیم چندان درگیر اعداد ارائه شده برای ظرفیت حافظه کش نباشید و برای خرید پردازنده، جنبههای مختلف را با توجه به نیازهای خود در نظر بگیرید تا بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید.