فارغ از حسابوکتاب مالی زیان اختلال در اینترنت، بحران نیروی انسانی و اجتماعی ضررهای مهمتر اختلال اینترنت هستند.
اعضای کمیسیون تحول دیجیتال اتاق بازرگانی با اعلام اینکه فشار مصرحی برای توقف اعلام ضرروزیان اقتصادی ناشی از اختلال اینترنت بر فعالیت کسبوکارها وجود نداشت، گفتند نهادهای دولتی و حاکمیتی که با آنها درباره این ضررها صحبت میشد، اساساً این آمارها را قبول نداشتند.
در نشست خبری گزارش عملکرد اتاق بازرگانی در حوزه اقتصاد دیجیتال اعلام شد عدم فهم مشترک از نوع ضرروزیان اختلال در اینترنت بین دولت و بخش خصوصی و ادامه چالشهای کسبوکارها با اختلال اینترنت یکی از دلایلی است که به گفته فعالان اتاق بازرگانی منجر به توقف اعلام ضرروزیان اقتصادی ناشی از اختلالها از سوی اتاق بازرگانی و البته تغییر رویه بررسی این ضرروزیان شده است.
بحران نیروی انسانی و اجتماعی، ضررهای مهمتر اختلال اینترنت هستند
«شهاب جوانمردی»، نایبرئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران، در پاسخ به این پرسش دیجیاتو که آیا فشاری بر اعلامنشدن ضررهای کسبوکارها برای اختلالات اینترنتی وجود داشته است یا خیر، با تأکید بر اینکه آنها درگیر فشار مصرحی برای عدم اعلام این اعداد نبودند، اعلام کرد نهادهای مربوطه که با آنها صحبت میکردند، بهوضوح گفتند این اعداد را قبول ندارند. او دراینباره گفت: «ما از منظر اقتصاد کلان این موضوع را بررسی کرده بودیم و (آنها) بهدنبال مبناهایی از ما بودند که نه مرکز آمار و نه هیچ نهاد قانونی دیگری هم آن اطلاعات را به جزئیات ندارد که بخواهیم ضرب کنیم و به عدد نهایی برسیم.»
به گفته جوانمردی، عمده زیانها از سوی دولت، زیانهای کوتاهمدت دیده شده بود. در این روند تصور بر این بود که افراد در مرحله بعد بهدنبال کسبوکار خود رفتهاند و مشکلات به پایان رسیده است. این درحالی است که نگاه ما این بود که زیانها ریشهای و ماندگار است و منجر به حذف کسبوکارها میشود.
او با تأکید بر اینکه در مبنای گفتوگوها با نهادهای مربوطه مشکلات زیادی وجود داشته است، گفت: «ازهمینرو این گفتوگوها به مفاهمه نمیرسید و اگر به نقطهای هم میرسید، طرف مقابل اعلام میکرد موضوع در اختیار ما نیست.»
«فرزین فردیس»، رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران، در پاسخ به همین پرسش دیجیاتو، مبنی بر اینکه در روزهای ابتدایی اختلال اینترنت اتاق بازرگانی ارقام ضرروزیان را اعلام کرد، اما بعد از مدتی هیچ عدد و رقمی اعلام نشد و دلیل این موضوع چه بوده است، گفت: «اولینباری که تجربه برآورد ضرروزیان و اعلام خسارت را داشتیم، به دو سال قبل برمیگردد. این اولین تجربه ما بود و توانستیم محاسبات را براساس اقتصاد کلان اعلام کنیم.»
فردیس اشاره کرد که در آن دوران، پیرامون این موضوع جلسات مشترکی با نصر برگزار شد. وی افزود: «در این دوران متوجه شدیم ابعاد دیگری از ماجرا روی ابعاد اقتصادی سایه میاندازد و از این مرحله بهبعد تصمیم گرفتیم ابعادی را که در آن لحظه امکان سنجش و اندازهگیری آن وجود نداشت، مورد بررسی قرار داده و روی آنها مانور دهیم.»
او در ادامه توضیحات خود با اشاره به ابعاد دیگر اثرات اختلال در اینترنت، گفت: «یکی از این ابعاد مهم ازدستدادن سرمایههای اجتماعی و انسانی است. ازهمینرو تمرکز را متوجه پوشش بر ابعاد دیگر این خسارات مثل منابع انسانی کردیم.»
همکاری نصر و اتاق بازرگانی
فردیس کارکرد اتاق بازرگانی در کشور را نتورکینگ و شبکهسازی بین اعضا و همچنین رساندن صدای آنها به گوش حاکمیت دانست. او با اشاره به وظایف و نقش مهم اتاق بازرگانی در ایران گفت: «اولین کارکرد اتاق بازرگانی در دنیا وکیلمدافع اعضای اتاق بودن است؛ به این معنی که کسی که عضو اتاق بازرگانی میشود، لزوما بهتنهایی امکان دفاع از منافع مشترک خود را ندارد. همچنین توانمندسازی و شبکهسازی اعضا از دیگر وظایف اتاق بازرگانی است.»
او با اشاره به کارکرد بعدی اتاق بازرگانی، یعنی نتورکینگ و شبکهسازی اعلام کرد: «بحث توانمندسازی اعضای اتاق بازرگانی بهعنوان سومین وظیفه ما در اتاق بازرگانی اهمیتی جدی دارد. با توجه به توسعه اقتصاد دیجیتال در دنیا، شاید یک عضو بهتنهایی توانایی رصد همه این ترند و اثرات آنها را نداشته باشد. این درحالی است که اتاق بازرگانی بهعنوان یک تشکل مادر امکان رصد و بررسی این فناوریها را دارد.» او از همکاری اتاق بازرگانی و نصر طی ماههای اخیر نیز استقبال کرد و ادامه این همکاری را به نفع اکوسیستم فناوری کشور دانست.
بازگشت اینترنت به شرایط قبل از مهرماه
«مازیار نوربخش»، عضو هیئتمدیره سازمان نظام صنفی رایانهای نیز در این نشست تأکید کرد آنها در نصر پیگیری مطالبات تشکیل کمیته حل بحران اینترنت هستند: «کف انتظارات ما برگشت اینترنت به وضعیت شهریورماه است.»
نوربخش تأکید کرد فیلتربودن پلتفرمی مثل تلگرام در زمانی که تمامی دانشجویان و اساتید با آن با یکدیگر در ارتباط هستند، هیچ معنایی ندارد:
«کمیته پیگیری حل بحران اینترنت از بهمنماه با همکاری تمام تشکلها و صنفهای اقتصاد نوآوری تشکیل شده است و در یک فرایند زمانبندیشده درحال پیگیری رفع محدودیتها در این زمینه هستیم. درحالحاضر مذاکرات بهصورت غیرعلنی پیش میرود و پس از ایام عید، اگر به نتیجهگیری نرسند، پیگیریها بهصورت علنی ادامه خواهد داشت.»
او تأکید کرد که تمام تمرکز آنها روی حل این معضل است تا به نتیجه درست برسند.
قدمت 140ساله تلاشهای اتاق بازرگانی
شهاب جوانمردی نیز در پایان این نشست به لزوم ایجاد تحول در اتاقهای بازرگانی اشاره کرد و گفت:
«این تغییر اتاق بازرگانی دو فاز تحولی جدی را نیاز دارد که بخش اول آن شناخت و نهادسازی است. درحالحاضر باید هم نسل جدید و هم نسل قدیم را با اتاق بازرگانی گره بزنیم و نگاههای تاریخ مصرف گذشته را که امکان ارتباط تعاملی با نسل جدید ندارند، تغییر دهیم.»
جوانمردی همچنین تصریح کرد: «تحولی ویژه مانند بازطراحی ویژه اساسنامه اتاق میتواند در دورههای آینده رخ دهد و لازم است که به آن بیشتر توجه کنیم. در دوره گذشته توانستیم ارتباطات خوبی برقرار کرده و شبکهسازی خوبی ایجاد کنیم و اعتمادی را بین اعضا پدید بیاوریم، اما حالا باید به سمتی برویم که در مسائل اصلی و کلان کشور درگیر شویم و به ارائه راهکارها به نهادهای مربوطه بپردازیم.»
فرزین فردیس با اشاره به چهارچوب کلی عملکرد اتاقهای بازرگانی به شروع کار اولین اتاق بازرگانی در مارسل فرانسه در سال 1599 اشاره کرد و گفت در تمام دنیا اتاقهای بازرگانی برای حمایت از بخش خصوصی شروع بهکار کردهاند. به گفته فردیس، اتاق بازرگانی ایران هم قدمتی حدود 140ساله دارد که مرحوم امینالضرب نقش مهمی در توسعه آن در جریان مشروطه داشته است. او تأکید کرد برای تحقق اقتصاد دیجیتال و رشد سریعتر آن باید وزن فعالین این حوزه در اتاق بازرگانی بیشتر شود: «در این حالت میتوان تصمیمات بهتری گرفت و ما باید در لایههای اعضا و کمیسیون و هیئترئیسه، یک نماینده از بخش فناوری داشته باشیم.»