مهم‌ترین مزیت‌های اقتصاد دیجیتالی برای کشور و چند نکته مهم
تحول دیجیتالی به‌عنوان یک مرحله فراگیر و اصلی در سراسر جهان شناخته میشود و البته چالش‌ها و فرصت‌های اساسی دارد که بسیاری از مشاغل فعال در این حوزه با آن روبه‌رو هستند.
روند دیجیتالی شدن زندگی روزمره مردم سراسر جهان، با شیوع بیماری همه‌گیر کرونا از چند سال گذشته سرعت فزاینده‌ای پیدا کرد؛ مثلا بسیاری از شرکت‌های کوچک و متوسط آلمانی که پیش از این در زمینه دیجیتالی شدن کند و ناکارآمد عمل می‌کردند، مجبور به انطباق و پذیرش این فرایند شدند؛ از سوی دیگر شرکت‌هایی نیز که قبلا در زمینه دیجیتال‌سازی زیرساخت‌هایشان سرمایه‌گذاری کرده بودند نسبت به همتاینشان توانستند جایگاه خوبی را در عرصه رقابت به دست آورند. قطعا این نوآوری‌های دیجیتالی تا ابد باقی و زنده نخواهند ماند و در گذر زمان تغییر بسیاری پیدا می‌کنند؛ رهبران حوزه اقتصاد دیجیتال و مدیران مشاغل، باید امنیت، نوآوری و انطباق سرمایه گذاری‌های تجاری خود با این فضای بحرانی را از طریق دروس و تجربیات لازم حاصل از شرایط شناسایی و ترسیم کنند.
به طور کلی فناوری‌های دیجیتال دارای مزایای زیادی هستند؛ این فناوری‌ها ما را قادر می‌سازند تا به‌طور کارآمد و موثر در دفاتر خانگی خود کار کنیم و گویی این تغییرات نوعی ظرف آزمایشگاهی در اختیار رهبران اقتصادی و مدیران مشاغل، قرار می‌دهد که با استفاده از آن می‌توانند سبک‌ها و شیوه‌های مختلف مدیریت را به واسطه آن امتحان کنند. آنها باید تاثیرات خوب و بد ناشی از تحولات تکنولوژیک اعمال‌شده به واسطه ظهور این بیماری همه‌گیر را مشاهده کنند تا بفهمند کدام سبک مدیریت در شرایط این چنینی، موثر، کارآمد و پیشرفته‌تر عمل می‌کند (یا عمل نمی‌کند) و اینکه چگونه می‌توانند از این امر برای دستیابی به راندمان بالاتر برای برخی خطوط در سازمان خود استفاده کنند.
در ایران هم چند سالی است که توجه ویژه‌ای به اقتصاد دیجیتال میشود و در دولت سیزدهم هم تمهیدات مهمی برای این حوزه در نظر گرفته شده است. اقتصاد دیجیتال فضای بکری است که می تواند مشاغل زیادی را برای کشور ایجاد کند و فقط بحث هزینه‌ها نیست. در حال حاضر یکی از حوزه‌های جدیدی که می‌تواند شرایط جدید را برای افزایش اشتغال فراهم کند، فضای مجازی و استفاده از اقتصاد دیجیتال است که متاسفانه هنوز مورد اقبال نیست و دولت هم بعضا در این بخش با مشکلاتی روبه‌روست و برخی مسایل هم باعث شده این فضا محدود شود.
یکی از اقداماتی که می‌توان در حوزه اقتصاد دیجیتال دنبال کرد، این است که اجازه دهیم پلتفرم‌های متعدد بتوانند در این بخش فعالیت کنند زیرا بر اساس این سکوها و پلتفرم‌هاست که خرید و فروش و داد و ستد و کسب و کار می‌تواند شکل بگیرد.
کارشناسان معتقدند بی‌تردید برای توسعه اقتصاد دیجیتال نیاز به پلتفرم‌های قوی است و باید اجازه رشد و رقابت پلتفرم‌های داخلی و خارجی را داد. خوشبختانه پلتفرم‌های داخلی شکل گرفته و به تدریج در حال توسعه است البته برخی پلتفرم‌هایی که روی آنها تبلیغ میشود، هنوز قابلیت فعالیت کسب و کار را به طور کامل به دست نیاورده‌اند و باید زمان بیشتری بگذرد تا به توسعه لازم دست پیدا کنند بنابراین باید در عین تقویت پلتفرم‌های داخلی و تا زمانی که به شکل قوی ظاهر نشده‌اند، اجازه داد از فضای پلتفرم خارجی استفاده تا به راه اندازی و توسعه کسب و کار افراد کمک شود.
مزایای اقتصاد دیجیتال در کشور
این فضا می‌تواند سه مزیت بزرگ برای کشور ایجاد کند که یکی از آن فرصت‌های شغلی و مشاغل جدیدی است که در دنیا در این زمینه مطرح است. اقتصاد دیجیتال در عمده کشورها سهم بالایی دارد و ارزش افزوده بسیاری ایجاد کرده است، بنابراین در کشور ما که بیشتر مشاغل سنتی بوده می تواند یک فرصت مناسب باشد تا در این بخش مشاغل جدید را شناسایی کنیم و نرخ بیکاری را کاهش دهیم.
کسب و کارهای مجازی بر بستر فضای مجازی و اینترنت شکل می‌گیرند به این منظور باید زیرساخت‌ها را برای ورود مشاغل جدید آماده شود زیرا چه بخواهیم چه نخواهیم به سمت مشاغل جدید خواهیم رفت. مزیت دوم کاهش هزینه‌هاست؛ در حال حاضر یکی از بحث‌های مطرح در کشور قیمت بنزین است و چون مصرف آن بالا رفته، هزینه‌های آن هم بیشتر شده است در حالی که اگر استفاده از فضای مجازی و پلتفرم‌های اینترنتی را در کشور توسعه دهیم، حمل و نقل گسترده‌ای که برای انجام کارها و مراجعه به ادارات و سازمان‌های متعدد صورت می‌گیرد، به شدت کاهش پیدا می کند و این مسأله در بسیاری از هزینه‌ها از جمله انرژی به شدت موثر است.
بهره وری دومین مزیت اقتصاد دیجیتال است و استفاده از فناوری و تکنولوژی جدید بهره‌وری را در کشور بالا می برد. متاسفانه بهره‌وری کشور هم در حوزه نیروی انسانی و هم در سرمایه پایین است و باعث هدر رفت سرمایه‌های انسانی در کشور شده است. مزیت سوم کاهش هزینه‌هاست؛ در حال حاضر یکی از بحث‌های مطرح در کشور قیمت بنزین است و چون مصرف آن بالا رفته، هزینه‌های آن هم بیشتر شده است در حالی که اگر استفاده از فضای مجازی در بخش دیجیتال رشد یابد، حمل و نقل گسترده‌ای که برای انجام کارها و مراجعه به ادارات و سازمان‌های متعدد صورت می‌گیرد، به شدت کاهش پیدا می کند و این مسأله در بسیاری از هزینه‌ها از جمله انرژی به شدت موثر است.
در همین رابطه، سید ابراهیم رئیسی هفته گذشته در نشستی با جمعی از فعالان اقتصاد دیجیتال، این حوزه را بخش قابل توجهی از اقتصاد کشورهای توسعه یافته و درحال پیشرفت دانست و با اشاره به رشد فزاینده این اقتصاد در برخی کشورهای همسایه گفت: عقب‌ماندگی در این حوزه خسارت‌بار و غیرقابل جبران است.
وی همچنین تأکید کرد نقش دولت در عرصه کسب و کارهای دیجیتال، حمایت، هدایت و نظارت و تنظیم‌گری است و دستگاه‌های تنظیم‌گر باید به نحوی فعالیت‌شان را تنظیم کنند که موجب اخلال در کسب و کار نشود. همچنین تسهیل و تضمین اصل و سود سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی در کسب و کارهای دیجیتال، تضمین خرید خدمات صاحبان کسب و کارهای مجازی، تخصیص ارز مناسب برای توسعه اقتصاد دیجیتال، حمایت از صادرات فناوری و خدمات دیجیتال و فعال شدن ستاد ویژه اقتصاد رمز ارز از دیگر تأکیدات رئیسی در این نشست بود.
بنابراین، با توجه به توسعه اقتصاد دیجیتال در بسیاری از کشورهای جهان و حرکت به سمت آینده کار و ظهور مشاغل جدید، باید زیرساخت‌ها برای توسعه اقتصاد دیجیتال و استفاده مطلوب‌تر از فضای مجازی فراهم شود. خوشبختانه اقداماتی در راستای توسعه فناوری‌های نوین و اقتصاد دیجیتال صورت گرفته است ولی هنوز با شرایط آرمانی فاصله زیاد وجود دارد.