بررسی مقایسه‌ای سرعت اینترنت موبایل و ثابت
بررسی وضعیت آماری سرعت اینترنت ثابت و موبایل در کشور و مقایسه جایگاه جهانی آن حاکی از آن است که اینترنت ثابت در کشور به توسعه و تقویت بیشتری نیازمند است.
اینترنت این روزها به بخش جدایی ناپذیر زندگی عموم جامعه بدل و برای برخی از نان شب هم واجب تر شده است.
این شبکه جهانی اکنون به تمامی ارکان زندگی مدرن گره خورده است. از امور روزانه مانند برقراری ارتباط، سفارش غذا و تاکسی تا فعالیت‌های پیچیده اقتصادی و علمی بر پایه اینترنت شکل گرفته‌اند و به لطف حضور این شبکه جهانی در کمتر از چند دقیقه می‌توانیم به مهمترین اخبار سراسر جهان دست پیدا و با دورترین نقاط دنیا ارتباط برقرار کنیم.
نفوذ این شبکه جهانی به خانه‌ها، محل کار، مسیر رفت و آمد و … تا حدی است که نبودش یا بروز اختلال در آن باعث بروز احساس خلاء و عدم امنیت درونی میشود.
در کشور ما که هنوز تا رتبه‌های برتر جهانی در رابطه با کیفیت اینترنت فاصله داریم، همواره وقتی اسم اینترنت را می‌شنویم به یاد سرعت آن می‌افتیم. انتظار کاربران از کیفیت و سرعت اینترنت اکنون به یکی از دغدغه‌های همیشگی بدل شده و از آنجا که در سالهای اخیر بسیاری از کسب و کارهای خرد و کلان در کشور بر بستر اینترنت فعالیت می‌کنند، انتظار عموم از بهبود وضعیت ارتباطات بیشتر شده است.
تازه‌ترین آمار رگولاتوری از اینترنت ثابت و سیار در ایران
بر اساس آماری که سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی درباره شاخص‌های آماری بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات ارائه داده است، تعداد اشتراک‌های باند پهن اینترنت ثابت به تفکیک تجاری و خانگی و ضریب نفوذ پهن باند ثابت نشان می‌دهد اشتراک‌های باند پهن اینترنت ثابت خانگی به بیش از ۱۳ میلیون رسیده است. تعداد اشتراک‌های باند پهن اینترنت ثابت تجاری و اداری نیز کمی بیش از ۱۰ میلیون و ضریب نفوذ پهن باند ثابت حدود ۱۳ میلیون مورد را نشان می‌دهد.
تعداد مشترکین تلفن همراه تا پایان ۱۴۰۱، به ۱۴۸ میلیون و ۲۴۲ هزار و ۳۰۸ مشترک می‌رسد. همچنین تعداد مشترکین پهن باند سیار با افزایشی تقریباً ده میلیونی نسبت به سال گذشته، به بیش از ۱۰۵ میلیون مشترک رسیده است.
همچنین بر اساس اعلام رگولاتوری، ضریب نفوذ اینترنت سیار در ایران تا پایان ۱۴۰۱ به عدد بیش از ۱۲۴ درصد رسیده، درحالی‌که ضریب نفوذ اینترنت ثابت با رشد منفی همراه بوده است.
مردم از کیفیت اینترنت چه می‌گویند…
از آنجا که در ماههای اخیر کاربران از وضعیت اینترنت ثابت و همراه گلایه داشتند و بارها در فضای مجازی شاهد ابراز نارضایتی آنها از وضعیت اینترنت بودیم برآن شدیم برآن شدیم در گزارشی کیفیت و سرعت اینترنت را از منظر کاربران و رتبه بندی جهانی مورد ارزیابی قرار دهیم.
در گزارش میدانی که از اقشار مختلف در سطح شهر تهران نظرسنجی شده، کاربران از سرعت اینترنت و اختلال در اینترنت موبایل و ثابت اظهار نارضایتی کرده و برخی به ضعیف‌تر شدن کیفیت اینترنت ثابت تاکید داشتند.
یکی از کارمندان شرکت حمل و نقل بازرگانی در همین باره به مهر گفت: بیشتر کار ما استفاده از اینترنت برای ارتباطات با شرکت‌های داخلی و شرکت‌های خارجی است و ما قطعاً در شرکت از اینترنت ثابت استفاده می‌کنیم اما دائم با قطع و وصل شدن اینترنت روبرو هستیم.
در ادامه یک فروشنده مواد غذایی گفت: ما در فروشگاه خود به اینترنت تلفن ثابت متصل هستیم و با کندی سرعت مواجهیم. به عنوان مثال زمانی که عبارتی را در وب جست و جو می‌کنیم تا باز شدن صفحه مورد نظر زمان زیادی را باید منتظر بمانیم. این در حالی است که برای این منظور از هیچ وی پی انی نیز استفاده نمی‌کنیم.
همچنین یکی از کارمندان مستقر در سازمان هلال احمر می‌گوید: من بیشتر اوقات از اینترنت ثابت استفاده می‌کنم چون از لحاظ هزینه ارزان و برایم به صرفه تر است. اما انگار اینترنت ثابت نسبت به قبل کندتر شده است. تصاویر و فایل‌ها حتی در پیام رسان های ایرانی به سختی باز می‌شوند و دسترسی به کارهای بانکی به کندی و با اختلال مواجه است.
در ادامه دو دانشجو درباره اینترنت ثابت و موبایل گفتند: سرعت اینترنت موبایل و اینترنت تلفن ثابت هر دو ضعیف است ما این را زمانی که کارها و فعالیت‌هایمان را انجام می‌دهیم و برای تحقیق مجبوریم از اینترنت استفاده کنیم به شدت احساس می‌کنیم و در کل کیفیت و سرعت عملکرد اینترنت نتوانسته ما را راضی نگه دارد.
یک شهروند میانسال نیز به مهر گفت: من اطلاعات عمومی خود را با اینترنت تلفن همراه سریع به دست می آورم اما فرزندانم با توجه به اینکه بیشتر کارشان با اینترنت است همیشه از اینترنت گلایه دارند.
از سوی دیگر یک فروشنده پوشاک گفت: دستگاه‌ها و سیستم‌های ما به اینترنت متصل است اما چون سرعت اینترنت ضعیف است گاهی با مشکل در کارت خوان مواجه می‌شویم و پرداخت مشتری‌هایمان زمان بر میشود.
یکی از کارکنان کافی نت نیز به مهر گفت: همانطور که می‌دانید بیشتر کار ما با اینترنت است و اکثر افراد با تصور اینکه سرعت اینترنت در کافی نت‌ها خوب است کارشان را به ما می‌سپارند یا می آیند اینجا کارشان را انجام می‌دهند اما متأسفانه سرعت چندان بالا نیست و گاهی با قطع و وصلی اینترنت نیز مواجه می‌شویم. کاری هم نمی‌توانیم انجام دهیم بنابراین مجبور می‌شویم چند دقیقه منتظر بمانیم تا ارتباطات و صفحه مورد نظر پیدا شود.
شهروند دیگری در این رابطه می‌گوید: من اصلاً اینترنت ندارم. ضعیف است. از اینترنت ثابت استفاده می‌کنم. اینترنت ثابت در برخی مناطق اصلاً سرعت ندارد.
شهروندی دیگر در ادامه این چنین گفت: وضعیت اینترنت زیاد خوب نیست. اینترنت موبایل، ضعیف است و وقتی از وی پی ان استفاده می‌کنم پیامرسان های ایرانی اصلاً باز نمی‌شود و انگار در کل اینترنت و پیامرسان ها قطع است.
فراز و نشیب‌های اینترنت ایران در یک مرجع جهانی
وب سایت جهانی «اسپید تست» اینترنت هر ماه رتبه اینترنت ثابت و موبایل کشورها را در شاخص سرعت اعلام و برترین کشورها را در این زمینه معرفی می‌کند.
بررسی وضعیت اینترنت ایران در این سایت نشان می‌دهد که کشور ما در مقایسه با بسیاری از کشور از وضعیت قابل قبولی برخوردار نیست و جایگاه خوبی در جدول این رتبه بندی ندارد.
در سالی که گذشت متوسط اینترنت ثابت جهان براساس آمار اسپید تست از ۶۲ تا ۷۶ و متوسط اینترنت موبایل جهان بین ۲۹ تا ۳۷ مگابیت برثانیه متغیر بود.
همچنین در آخرین گزارش این سایت، قطر با میانه سرعت اینترنت موبایل ۱۸۹.۹۸ مگابیت برثانیه در رده نخست قرار داشت و امارات متحده عربی، کویت، نروژ، دانمارک و بحرین در رتبه‌های بعدی پرسرعت ترین اینترنت موبایل قرار داشتند.
در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت جهان مانند ماه گذشته سنگاپور با ۲۴۲.۰۱ مگابیت برثانیه قرار دارد. در جایگاه دوم نیز شیلی با میانه سرعت ۲۲۲.۴۹ مگابیت برثانیه قرار دارد. امارات متحده عربی، هنگ کنگ، تایلند و آمریکا در رتبه بعدی قرار دارند.
جایگاه جهانی اینترنت موبایل و ثابت ایران
*در آوریل ۲۰۲۳ میلادی، میانه سرعت اینترنت موبایل ایران ۳۵.۹۸ مگابیت برثانیه و جایگاه آن در رده ۶۲ اعلام شد. این جایگاه در فهرست کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل جهان در مقایسه با ماه قبل یک پله سقوط کرد.
از سوی دیگر در رده بندی میانه سرعت اینترنت ثابت جهان، ایران با ۱۱.۹۷ مگابیت برثانیه در رده ۱۴۵ قرار داشته که جایگاه آن یک پله نسبت به ماه قبل صعود کرد.
*در ژانویه ۲۰۲۳ میلادی نیز میانه سرعت اینترنت موبایل ایران ۳۵.۸۷ مگابیت بر ثانیه و میانه سرعت اینترنت ثابت آن ۱۱.۴۴ مگابیت بر ثانیه بوده است.
*همچنین در دومین ماه ۲۰۲۳ میلادی میانه سرعت اینترنت موبایل ایران ۳۵.۰۳ مگابیت بر ثانیه و بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت نیز ایران با سرعت ۱۱.۲۷ مگابیت بر ثانیه است.
*طبق گزارش اسپیدتست، میانگین سرعت اینترنت موبایل ایران در مارس ۲۰۲۲ میلادی ۲۴.۹۰ مگابیت برثانیه بوده است. جایگاه ایران در رده بندی کشورهایی با بیشترین سرعت اینترنت نیز رده ۷۴ بوده که نسبت به ماه قبل از آن ۶ پله رشد کرده بود.
میانگین سرعت اینترنت ثابت ایران نیز ۹.۹۵ مگابیت برثانیه ثبت شده و کشور بدون هیچ تغییری نسبت به ماه قبل از آن (فوریه ۲۰۲۲ میلادی) در رده ۱۴۵ قرار داشت.
*میانه سرعت اینترنت موبایل ایران در دومین ماه شمسی ۲۴.۹۵ مگابیت بر ثانیه قرار گرفت و کشور در رده ۷۳ کشورهایی با بیشترین سرعت اینترنت موبایل جهان قرار داشت. این رقم نشان دهنده رشد یک پله‌ای جایگاه ایران در بخش اینترنت موبایل بود.
در بخش اینترنت ثابت ایران میانه سرعت اینترنت ثابت ۱۰.۲۳ مگابیت برثانیه تخمین زده شد و کشور در رده ۱۴۴ قرار گرفت که نشان دهنده یک پله رشد نسبت به ماه فروردین است.
*در گزارش اسپیدتست برای ماه می ۲۰۲۲، میانه سرعت اینترنت موبایل ایران ۲۶.۱۰ مگابیت بر ثانیه به ثبت رسید. با این سرعت ایران با ۲ پله صعود نسبت به ماه قبل‌تر در رتبه ۷۱ در میان ۱۴۱ کشور جهان قرار گرفت.
در بخش اینترنت ثابت میانه سرعت اینترنت ایران ۱۰.۳۴ مگابیت بر ثانیه ثبت شد و با این وضعیت ایران جایگاه ۱۴۱ را در میان ۱۸۲ کشور به خود اختصاص داد.
*طبق این گزارش و در ماه بعد، میانه سرعت اینترنت موبایل ایران ۲۷.۱۷ مگابیت برثانیه مگابیت برثانیه بود و با توجه به آمار در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل، ایران با یک پله سقوط نسبت به ماه قبل در رده ۷۲ قرار گرفت.
از سوی دیگر میانه سرعت اینترنت ثابت ایران در ژوئن ۲۰۲۲ میلادی ۱۰.۲۳ مگابیت برثانیه بود و جایگاه ایران با ۴ پله سقوط در رده ۱۴۵ فهرست کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت قرار داشت.
*گزارش اسپید تست در هفتمین ماه میلادی ۲۰۲۲ نشان داد هرچند جایگاه ایران در فهرست کشورهایی با بیشترین سرعت اینترنت موبایل ۲ پله رشد کرد اما در رده بندی اینترنت ثابت یک پله سقوط کرد. میانه سرعت اینترنت موبایل و ثابت جهان در ماه جولای ۲۰۲۲ به ترتیب ۳۰.۷۸ و ۶۷.۲۵ مگابیت برثانیه بود.
*همچنین براساس گزارش مذکور میانه سرعت اینترنت موبایل ایران در جولای ۲۰۲۲ میلادی ۲۷.۷۴ مگابیت برثانیه بوده و جایگاه آن در رده بندی کشورهایی با بالاترین سرعت اینترنت موبایل با ۲ پله صعود، رده ۷۰ بوده است.
از سوی دیگر میانه سرعت اینترنت ثابت ایران ۱۰.۲۱ مگابیت برثانیه و جایگاه آن در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت یک پله سقوط کرد. به این ترتیب ایران در رده ۱۴۶ این فهرست قرار دارد.
*میانه سرعت اینترنت موبایل ایران در هشتمین ماه میلادی ۲۸.۴۰ مگابیت بوده و جایگاه آن در رده بندی کشورهایی با بیشترین سرعت اینترنت موبایل در جهان نسبت به ماه قبل یک پله رشد کرد و در رده ۶۹ قرار داشت.
میانه سرعت اینترنت ثابت ایران در این ماه نیز ۱۰.۰۲ مگابیت برثانیه اعلام شده و جایگاه آن در رده بندی جهانی با ۲ پله سقوط رده ۱۴۷ است.
*میانه سرعت اینترنت موبایل ایران در سپتامبر ۳۵.۳۶ مگابیت برثانیه بوده و جایگاه ایران نیز در رده بندی کشورهایی با بیشترین سرعت اینترنت موبایل جهان با ۱۵ پله رشد، رده ۵۴ اعلام شد.
از سوی دیگر میانه سرعت اینترنت ثابت ایران در نهمین ماه ۲۰۲۲ میلادی ۱۰.۴۴ مگابیت برثانیه و جایگاه آن در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت ۱۴۷ بود.
*براساس تحقیق ماهانه این وب سایت در اکتبر ۲۰۲۲ جایگاه ایران در کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل ۴۶ بوده. همچنین ایران در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت در رده ۱۴۱ قرار دارد که نسبت به ماه گذشته ۶ پله رشد کرد.
*همچنین طبق این رده بندی میانه سرعت اینترنت موبایل ایران در نوامبر ۲۰۲۲ میلادی ۴۰.۹۷ مگابیت برثانیه بوده است. در فهرست کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در جهان جایگاه ایران ۲پ له سقوط کرد و در رده ۴۸ قرار گرفت.
همچنین میانه سرعت اینترنت ثابت ایران در یازدهمین ماه میلادی ۱۱.۶۲ مگابیت برثانیه بود و جایگاه آن در رده بندی جهانی با ۳ پله سقوط ۱۴۴ اعلام شد.
*در آخرین ماه ۲۰۲۲ جایگاه ایران در رده بندی کشورهایی با بیشترین سرعت اینترنت موبایل ۷ پله کاهش اما در بخش اینترنت ثابت یک پله رشد کرد.
طبق رده بندی این وب سایت میانه سرعت اینترنت موبایل ایران در دسامبر ۲۰۲۲ میلادی ۳۹.۳۲ و میانه سرعت اینترنت ثابت ۱۱.۶۶ مگابیت برثانیه بوده است.
مرور وضعیت رتبه‌های ایران در این رتبه بندی حاکی از آن است که:
۱- رتبه اینترنت موبایل ایران طی این ماه‌ها در بازه‌های از ۵۰ تا ۷۰ متغیر و با رشد همراه بوده است.
۲- رتبه اینترنت ثابت ایران تغییر محسوس و رشد چندانی نداشته و بعضاً در مقایسه با برخی ماههای سالهای گذشته با افت نیز همراه بوده است.
مروری بر وضعیت رتبه‌های اینترنت ثابت و موبایل در ماههای گذشته
| ردیف | تقویم میلادی | رتبه اینترنت ثابت | رتبه اینترنت همراه |
| ۱ | ۲۰۲۱ | ۱۳۴ | ۸۰ |
| ۲ | ۲۰۲۲ | ۱۳۴ | ۷۹ |
| ۳ | ۲۰۲۲ | ۱۳۳ | ۷۸ |
| ۴ | ۲۰۲۲ | ۱۴۵ | ۷۴ |
| ۵ | ۲۰۲۲ | ۱۴۴ | ۷۳ |
| ۶ | ۲۰۲۲ | ۱۴۱ | ۷۱ |
| ۷ | ۲۰۲۲ | ۱۴۵ | ۷۲ |
| ۸ | ۲۰۲۲ | ۱۴۶ | ۷۰ |
| ۹ | ۲۰۲۲ | ۱۴۷ | ۶۹ |
| ۱۰ | ۲۰۲۲ | ۱۴۷ | ۵۴ |
| ۱۱ | ۲۰۲۲ | ۱۴۱ | ۴۶ |
| ۱۲ | ۲۰۲۲ | ۱۴۴ | ۴۸ |
| ۱۳ | ۲۰۲۲ | ۱۴۴ | ۵۵ |
| ۱۴ | ۲۰۲۳ | ۱۴۶ | ۵۶ |
| ۱۵ | ۲۰۲۳ | ۱۴۷ | ۶۱ |
| ۱۶ | ۲۰۲۳ | ۱۴۶ | ۶۱ |
| ۱۷ | ۲۰۲۳ | ۱۴۵ | ۶۲ |
پاسخ وزیر ارتباطات به گلایه‌های مردم
این گزارشها در حالی است که عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص وضعیت اینترنت ثابت و همراه با استناد به پایگاه «اسپید تست» گفت: متأسفانه برای زیرساخت‌های ارتباطات ثابت در سالهای گذشته کاری انجام نشده و طبق آمار اسپید تست ما جز یکی از کشورهای آخر لیست در این سایت اسپید تست هستیم۔
وی با اشاره به رونمایی از ۳ میلیون پوشش فیبرنوری در کشور، افزود: یک پروژه بزرگ شروع کردیم به نام پروژه فیبر نوری منازل و کسب و کارها که انشاالله تا ۳ سال آینده ۲۰ میلیون خانوار را تحت پوشش فیبر نوری قرار می‌دهد. با این پروژه عملاً سرعت نامحدود و بیش از ۷۰۰ یا ۸۰۰ مگابیت بر ثانیه خواهیم داشت که حداقل ۶۰ یا ۷۰ درصد سرعت فعلی است.
وزیر ارتباطات همچنین گفت: برنامه زیرساختی و اساسی ما این است که مشکل سرعت اینترنت را به شکل اساسی حل کنیم و بار از روی شبکه موبایل برداشته شود. چون در حال حاضر بخش زیادی از نیاز مردم از طریق موبایل برآورده میشود. در حالی که خیلی از این نیازها با افزایش سرعت اینترنت ثابت بر این بستر برطرف میشود.
وی همچنین با اشاره به وضعیت اینترنت همراه در کشور گفت: ابتدای این دولت پهنای باند و ظرفیت شبکه داخلی و بین الملل کشور افزایش چشمگیری داشته است و از نظر سرعت اینترنت همراه نیز از رتبه ۸۰ در ابتدای این دولت به رتبه ۶۱ در بین کشورهای جهان رسیده‌ایم.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پایان گفت: در مورد اختلال در شبکه اگر مردم هر مشکلی داشتند با همکارانم در سازمان تنظیم مقررات از طریق شماره تلفن رایگان ۱۹۵ که شبانه روزی است تماس بگیرند، مشکل بررسی میشود کد رهگیری داده میشود و تیم‌ها برای رسیدگی مراجعه خواهند کرد۔
اگرچه وزارت ارتباطات بیشترین تمرکز خود را بر افزایش سرعت اینترنت ثابت قرار داده و تنها راه حل این مشکل پهن باند ثابت را در توسعه پروژه فیبر نوری اعلام می‌کند اما بررسی آمارها حاکی از آن است که سرعت پیشرفت این پروژه برای رسیدن به هدف ۲۰ میلیون خانوار در سال ۱۴۰۴ چندان زیاد نیست و موقعیت کنونی تا رسیدن به هدف فاصله زیادی دارد از همین رو برای افزایش سطح رضایت عمومی از کیفیت اینترنت یا باید سرعت توسعه را افزایش داد یا از ابزارهای جایگزین تا رسیدن به هدف غایی بهره برد.