گزارش ماهانه شاپرک نشان داد بهدلیل تورم ارزش حقیقی تراکنشهای اردیبهشت ۱۴۰۲ درمقایسهبا اردیبهشت سال گذشته با ۶.۲۹ درصد کاهش همراه بوده است.
براساس گزارش ماهانه شاپرک، در اردیبهشت امسال ۴ میلیون و ۱۶۴ هزار تراکنش با ارزش ۹ هزار و ۶۷۲ میلیارد ریال در شبکه الکترونیک پرداخت کارت پردازش شده که درمقایسهبا فروردین رشد ۱۲.۷۲ درصدی در تعداد و ۱۷.۷۹ درصدی در ارزش ریالی را تجربه کرده است.
رشد تراکنشهای اردیبهشت ۱۴۰۲ درمقایسهبا اردیبهشت ۱۴۰۱ ازنظر تعدادی ۱۷.۳۵ و ازنظر ریالی ۴۴.۸۶ درصد بوده است. این گزارش برای تحلیل قابلاتکا رشد حقیقی تراکنشهای شاپرک را با تورمزدایی از ارزش اسمی تراکنشها برآورد کرده است. بر این اساس ارزش حقیقی تراکنشها، یعنی ارزش تراکنشها که باتوجهبه تورم خالصسازی شده است، در اردیبهشت ۱۴۰۲ درمقایسهبا فروردین رشد ۱۴.۶۳ درصدی کرده است.
همچنین، مقایسهی رشد حقیقی و اسمی نقطهبهنقطهی ارزش تراکنشها نشان میدهد درحالیکه رشد ارزش اسمی تراکنشها در اردیبهشت ۱۴۰۲ درمقایسهبا اردیبهشت ۱۴۰۱ درحدود ۴۴.۸۶ بوده، رشد حقیقی ارزش تراکنشها ۶.۲۹- درصد است. این داده اثرهای نرخ تورم را بر مبلغ تراکنشهای شاپرک نشان میدهد.
تراکنشها براساس ابزارهای تراکنش
دادههای ابزارهای تراکنش نشان میدهد افزایش ۰.۳۱ درصدی تعداد ابزار کارتخوان فروشگاهی باعث رشد ۰.۵۸ درصدی در تعداد ابزارهای شاپرکی اردیبهشت درمقایسهبا فروردین شده است. ابزارهای پذیرش اینترنتی نیز درمقایسهبا فروردین ۴.۱۷ درصد رشد یافته؛ درحالیکه تعداد ابزار پذیرش موبایلی کاهش ۱.۱۴- درصدی تجربه کرده است.
بیشترین تعداد تراکنشها ازطریق کارتخوان فروشگاهی انجام شده که ۹۲.۳۵ درصد سهم را بین ابزارهای پذیرش ازآنِ خود کرده است. بقیهی تراکنشها در پذیرش اینترنتی با ۵.۱۹ درصد و پذیرش موبایلی با ۲.۴۶ درصد سهم انجام شده است.
در این گزارش آمده است:
وجود محدودیت انجام تراکنش بر ابزار پذیرش موبایلی، تعداد زیاد ابزار کارتخوان فروشگاهی، فراگیربودن این ابزار، نیازنداشتن این ابزار به تجهیزات مکمل دیگر مثل کامپیوتر یا گوشی موبایل و عواملی ازایندست را میتوان ازجمله عوامل تأثیرگذار بر تعداد تراکنشهای ابزار پذیرش کارتخوان فروشگاهی دانست. این در حالی است که بهمنظور استفاده از ابزار پذیرش اینترنتی به بستر اینترنتی امن و در استفاده از ابزار پذیرش موبایل به وجود دستگاه گوشی تلفنهمراه نیاز است که ممکن است هنگام خرید دردسترس همگان قرار نداشته باشد.
–
براساس دادهها، متوسط مبلغ هر تراکنش در هریک از ابزارهای پذیرش و تراکنشهای ابزار پذیرش موبایلی کمترین ارزش ریالی را داشته است و ابزار کارتخوان فروشگاهی از این منظر رتبهی نخست را دارد.
اگرچه تعداد تراکنشها در اردیبهشت ۱۴۰۲ درمقایسهبا فروردین در ابزارهای فروشگاهی و اینترنتی افزایش یافته، مبلغ تراکنشها در این ابزارها کمتر شده است. در ابزارهای پذیرش موبایلی هم تعداد تراکنش و هم مبلغ آن کاهش پیدا کرده است.
دامنهی مبلغی تراکنشها
در اردیبهشت ۱۴۰۲، حدود ۹۰ درصد خدمات شاپرک از نوع خرید کالا و خدمات بوده که درمقایسهبا فروردین ۰.۵۱ درصد افزایش یافتته است. علاوهبراین، خدمات پرداخت قبض و خرید شارژ تلفن همراه ۵.۷۳ درصد و ماندهگیری ۴.۱۲ درصد از کل خدمات شاپرک بوده است. با اینکه سهم تعدادی تراکنشهای خرید کالا و خدمات در این ماه افزایش پیدا کرده، سهم مبلغی آن کاهش یافته است.
بیشترین افزایش در تعداد کارتخوان فروشگاهی فعال در اردیبهشت ۱۴۰۲ متعلق به استان تهران بوده و در کل هم تعداد این ابزار در استان تهران با اختلاف زیادی بیش از استانهای دیگر است.
اطلاعات تعداد و مبلغ تراکنشها در استانهای مختلف نشان میدهد که ازنظر تعداد، استانهای بوشهر و هرمزگان با کاهش روبهرو بودهاند. ازنظر مبلغ هم، استانهای بوشهر و سیستانوبلوچستان و هرمزگان کاهش مبلغ تراکنش را در اردیبهشت ماه تجربه کردند.
دامنهی مبلغی تراکنشها نشان میدهد که بیشترین تعداد تراکنشهای ابزار کارتخوان فروشگاهی بین ۲۵۰ هزار تا ۵۰۰ هزار ریال و نزدیک به ۹۰ درصد تراکنشهای این ابزار مبلغی کمتر از ۵ میلیون ریال داشتند. این مبلغ همان میزانی است که مشمول طرح اصلاح نظام کارمزد میشود و پذیرنده و دارنده کارتخوان بهازای هر تراکنش باید ۱۲۰ تومان بپردازند.
در ابزار تراکنش اینترنتی هم، بیشترین تعداد تراکنشها در بازه ۲۵۰ هزار تا ۵۰۰ هزار ریال بوده است و حدود ۳۷ درصد کل تراکنشها مبلغی کمتر از ۲۵۰ هزار ریال داشتند.
درمقابل اقبال به تهیهی کارت شارژ اپراتورها با موبایل باعث شده است که بیشترین دامنهی مبلغی تراکنشهای موبایلی بین ۲۰ هزار تا ۱۵۰ هزار ریال باشد.
بهطورکلی، حدود ۹۳ درصد تراکنشها موفق و حدود ۷ درصد ناموفق بودند و بیشترین خطاها از نوع کاربری و ناشی از عملکرد دارندهی کارت مثل کمبود بودجه یا فراموشی رمز بوده است.
شرکتهای ارائهدهندهی خدمات پرداخت هرکدام سهمی از کل تراکنشهای بازار دارند که در اردیبهشت ۱۴۰۲ بیشترین سهم را بهپرداخت ملت، پرداخت الکترونیک سامان، پرداخت الکترونیک پاسارگاد و پرداخت الکترونیک سداد داشتند.