بحران کمبود تراشه رو به پایان است؟
کمبود تراشه چند سالی است به یک بحران برای تولیدکنندگان سراسر جهان تبدیل شده و براساس اعلام منابع رسمی، برخی کشورها به دنبال یافتن راه‌هایی برای عبور از این مسئله هستند، به طور مثال ژاپن اخیرا اعلام کرده است نقشه جدیدی برای فروش سه برابری تراشه‌ها دارد.
کمبود تراشه، زاده یک محاسبه اشتباه پس از شیوع پاندمی ویروس کرونا در سال ۲۰۲۰ بود. هنگامی که کووید ۱۹ در سراسر جهان گسترش پیدا کرد، بسیاری از شرکتها انتظار داشتند مردم با دشوار شدن شرایط اقتصادی، میزان هزینه‌هایشان را کاهش دهند. اما مردمی که در خانه حبس شده بودند، شروع به خرید کردند و رایانه‌های بهتر و نمایشگرهای بزرگتری خریدند تا بتوانند از خانه به کار ادامه دهند. برای کودکانشان لپ‌تاپ‌های جدیدی برای آموزش از راه دور خریداری کردند. تلویزیون‌های ۴k، کنسولهای بازی، دستگاه‌هایی مانند کف شیرساز، سرخ کن و مخلوط‌کن‌های قوی خریدند تا زندگی در قرنطینه را دلپذیرتر کنند.
از سوی دیگر اما خودروسازان غفلت کردند؛ این شرکتها کارخانه‌هایشان را تعطیل کردند چون تقاضا به دلیل عدم امکان مراجعه برای خرید سقوط کرده بود. آنها به تامین کنندگان قطعه اعلام کردند ارسال قطعات از جمله تراشه‌هایی که برای تولید خودروها بسیار ضروری هستند را متوقف کنند. سپس یکباره تقاضا در اواخر سال میلادی ۲۰۲۰ اوج گرفت. اما یکی از عواملی که سب تشدید این بحران شد کمبود شیشه بود، در همین زمینه تولیدکنندگان بزرگ شیشه حوادثی را در پایگاه‌های تولیدشان گزارش کرده‌اند که شامل خاموشی در کارخانه نیپون الکتریک گلس در دسامبر و انفجار در کارخانه فاین تکنو کوریای AGC در ژانویه بود.
اگرچه کمبود تراشه بعضی صنایع را با مشکل رو به رو کرد و سبب مختل شدن تولید خودرو و محدود شدن رشد درآمد برخی برندها مانند اپول شد اما این مسئله سبب رونق بازار سازندگان تجهیزات تولید تراشه شد. این شرکتها به عنوان بزرگترین برندگان کمبود جهانی تراشه ظاهر شده‌اند زیرا شرکت‌های تراشه‌سازی به افزایش ظرفیت تولیدشان برای پاسخگویی به تقاضای فزاینده اقدام کردند.
مشکل کمبود تراشه زمانی که کووید ۱۹ به سرعت شیوع یافت و باعث سقوط فعالیت اقتصادی و کاهش تولید شرکتها شد، غیرقابل تصور بود؛ اما پس از شوک اولیه، فروش بسیاری از صنایع افزایش یافت و شرکتها در تلاش برای افزایش موجودی انبارهایشان هستند. بسیاری از شرکت‌های تراشه سازی اکنون با حداکثر ظرفیت تولید می کنند و دولت‌ها کمبود کارخانه های تولید تراشه را یک ریسک امنیت ملی می‌بینند.
در نهایت اعلام شد مدیران ارشد ۲۰ شرکت بزرگ که نگران کمبود جهانی تراشه هستند، برای بحث درباره این وضعیت در کاخ سفید حضور پیدا می‌کنند و یک مقام کاخ سفید تایید کرد مدیران عامل سه شرکت خودروسازی بزرگ آمریکا شامل استلانتیس ان وی که شرکت مادر کرایسلر است و همچنین مدیران گلوبال فوندریز، PACCAR، NXP و شرکت تایوانی TSMC در این نشست حضور خواهند داشت.
در این رابطه ژاپن هم نقشه جدید برای فروش سه برابری تراشه ها دارد. دولت ژاپن با قرار دادن تراشه‌ها در قلب سیاست امنیت اقتصادی خود، استراتژی تراشه خود را با هدف سه برابر کردن فروش نیمه‌رساناهای ساخت داخلی به بیش از ۱۵ تریلیون ین (۱۰۸ میلیارد دلار) تا سال ۲۰۳۰، اصلاح کرد.
وزارت اقتصاد ژاپن هم هدف از این استراتژدی بازبینی را تحکیم تلاش‌ها برای توسعه و تولید نیمه رساناهای پیشرفته اعلام کرد که برای تدابیر امنیت اقتصادی و فناوری پیشرفته مانند هوش مصنوعی مولد، حیاتی هستند. گفته شده هدف فروش برای شرکت‌هایی که در ژاپن تراشه تولید می‌کنند، به تضمین تامین ثبات نیمه‌رساناها برای این کشور کمک خواهد کرد. این هدف که در پیش‌نویس‌های اولیه استراتژی بازبینی شده آمده بود، در مقایسه با فروش حدود پنج تریلیون ین در سال ۲۰۲۰، رشد سه برابری را نشان می‌دهد.
از سوی دیگر تلاش برای تقویت زنجیره تامین تراشه اتحادیه اروپا، پروژه‌های تحقیقاتی نیمه‌رسانا با هشت میلیارد یورو (۸.۶ میلیارد دلار) بودجه عمومی توسط کمیسیون اروپا تایید شدند. کمیسیون اروپا در این زمینه اعلام کرد این پروژه‌ها که با بودجه خصوصی بالغ بر ۱۳.۷ میلیارد یورو حمایت می‌شوند، به ۲۲ میلیارد یورو می‌رسد؛ در مجموع، ۶۸ پروژه مهم دارای منافع مشترک اروپایی از سوی ۵۶ شرکت در ۱۹ کشور از جمله نروژ، مجوز گرفته‌اند. کمیسر بازار داخلی اتحادیه اروپا در یک پست وبلاگی نوشت: اروپا سرنوشتش را در دستان خود می‌گیرد.
براساس اعلام منابع رسمی، آلمان هم از پذیرش درخواست تراشه‌ساز آمریکایی امتناع کرده است؛ به عبارتی وزیر دارایی آلمان درخواست شرکت اینتل برای یارانه بیشتر برای کارخانه تراشه‌سازی ۱۷ میلیارد یورویی این شرکت آمریکایی را نپذیرفت.
وزیر دارایی آلمان، در مصاحبه‌ای با روزنامه فایننشیال تایمز گفت پول بیشتری در بودجه موجود نیست و اکنون تلاش می‌کنیم بودجه را تجمیع کنیم، نه این که آن را گسترش دهیم. اینتل قرار بود ۶.۸ میلیارد یورو یارانه دولتی برای ساخت کارخانه ای در آلمان دریافت کند، با این حال، به دلیل هزینه بالاتر انرژی و ساخت و ساز، این شرکت اکنون حدود ۱۰ میلیارد یورو حمایت دولتی درخواست کرده است.
این تراشه‌ساز آمریکایی سال گذشته اعلام کرده بود شهر ماگدبورگ آلمان را برای مجتمع تراشه سازی خود انتخاب کرده است؛ این کارخانه بخشی از برنامه سرمایه‌گذاری ۸۸ میلیارد دلاری اینتل در اروپاست که شامل کارخانه‌ای در ایرلند، یک پایگاه مونتاژ در ایتالیا و راه اندازی یک تاسیسات طراحی و پژوهش در فرانسه است.
گفتنی است مدیرعامل شرکت اینفینئون در مصاحبه با نشریه فرانکفورتر آلگماینه سایتونگ گفته بود کمبود تراشه در حوزه‌هایی که ظرفیت توسعه آنها نسبت به تقاضای مصرف کننده آهسته است و ممکن است در سال ۲۰۲۳ هم ادامه پیدا کند.