جنجالی تازه در شبکه‌های اجتماعی
در یک طرف مارک زاکربرگ است: ۳۹ ساله با قد پنج فوت و هفت اینچی و استاد جوجیتسو. در طرف دیگر ایلان ماسک است: ۱۳سال بزرگ‌تر، شش اینچ بلندتر و کاملا سنگین‌تر با یک رویکرد خاص که به «گراز دریایی» معروف است؛ رویکردی که می‌گوید من بالای سر حریفم دراز می‌کشم و کاری نمی‌کنم. این دو میلیاردر برای مبارزه در قفس به توافق رسیده‌اند و حتی زاکربرگ در اواخر ماه ژوئن گفت که احتمالا این مبارزه در بزرگ‌ترین تماشاخانه امپراتوری روم، یعنی کولوسیوم، برگزار خواهد شد. مبارزه در روم احتمالا اتفاق نخواهد افتاد. ظاهرا نه دولت ایتالیا و نه مادر ماسک اشتیاقی به برگزاری این مبارزه ندارند. با این حال غول‌های رسانه‌ای جدید خودشان را برای مبارزه مهم‌تری گرم میکنند. روز پنج‌شنبه شرکت متا، اپلیکیشن جدیدی را به امپراتوری شبکه‌های اجتماعی خود اضافه کرد. تردز، یک شبکه اجتماعی مبتنی بر متن، شباهت زیاد با توییتر دارد که ماسک در ماه اکتبر گذشته آن را با قیمت ۴۴ میلیارد دلار خرید. با این اوصاف به نظر می‌رسد جنگ رقابتی جدی در میدان شبکه‌های اجتماعی در شرف وقوع باشد.
تصرف توییتر توسط ایلان ماسک، انتقاد و نارضایتی گروه‌های زیادی را به همراه داشته است. حدود 80 درصد از هشت هزار کارمند توییتر بعد از نهایی شدن خرید این شرکت، تعدیل و اخراج شده‌اند تا در هزینه‌های جاری آن صرفه‌جویی شود. شرکت تحقیقاتی eMarketer معتقد است که به دنبال این اتفاقات و تغییرات متعاقب آنها، تعداد کاربران توییتر در ماه‌های اخیر ریزش داشته. اعمال محدودیت بر تعداد توییت‌های قابل مشاهده برای کاربران و ایجاد دسترسی‌های ویژه برای حساب‌های کاربری تایید شده که حق اشتراک سرویس توییتر بلو را پرداخت میکنند، احتمالا به ریزش بیشتر کاربران توییتر منجر خواهد شد. در این مدت تبلیغ‌دهندگان هم از توییتر گریخته‌اند و به این ترتیب eMarketer پیش‌بینی کرده است که فروش تبلیغات این شبکه اجتماعی در سال جاری کاهش سالانه 28 درصدی داشته باشد. شرکت ارائه‌دهنده خدمات مالی Fidelity در ماه مه تخمین زد که توییتر از زمان توافق ماسک برای خرید آن، حدود دو سوم ارزش خود را از دست داده باشد.
بزرگ‌ترین برنده این آشفته‌بازار، مارک زاکربرگ است. کسب‌وکار او تا سال 2021 مترادف اطلاعات نادرست و معضلات مختلفی شده بود. بعد از آن هم زاکربرگ با سوءاستفاده از قدرت و جایگاهش، میلیارد‌ها دلار از بودجه متا را صرف متاورس کرد و با این کار باعث نارضایتی سرمایه‌گذاران این شرکت شد. آنها معتقدند متاورس پروژه بلندپروازانه و متزلزلی است که به نظر می‌رسد تا سال‌های زیادی تنها هزینه‌بر بوده و به سودآوری چندانی نرسد. در چهارم جولای دو سال پیش که زاکربرگ ویدئویی از خود منتشر کرد و در آن با ژستی متکبرانه در حال راندن قایقی با پرچم آمریکا بود، هیچ‌کس از اهالی سیلیکون‌ولی به اندازه او مغرور و غیردوستانه به نظر نمی‌رسید.
سرگردانی امروز ایلان ماسک در مدیریت توییتر، باعث شده است که نظارت زاکربرگ بر متا به شکل الگویی مناسب از مدیریت شرکتی به نظر برسد. و اگرچه رویکرد جدید و آشفته توییتر در تعدیل محتوا، رضایت محافظه‌کاران را به دنبال داشته است، اما آزادی‌خواهان هضم و کنار آمدن با آن را مشکل می‌دانند. در نهایت نظرسنجی‌های انجام شده توسط YouGov نشان می‌دهد که در میان شهروندان آمریکایی، ایلان ماسک نسبت به مارک زاکربرگ همچنان شخصیت محبوب‌تری به حساب می‌آید. با این همه، همان‌طور که توییتر نزد محافظه‌کاران محبوب است و سیاستمداران همچنان به شبکه اجتماعی چینی تیک‌تاک می‌تازند، میزان محبوبیت زاکربرگ حالا به بالاترین میزان خود در طول سه سال گذشته رسیده است.
متا به یک پیروزی تجاری دیگر چشم امید دوخته است. استارت‌آپ‌های مختلفی تلاش کرده‌اند تا با موفقیت‌های کوچک خود، از شکست‌های توییتر سود ببرند. شبکه اجتماعی غیرمتمرکز ماستادون با تنها یک کارمند، اعلام کرد که تا ماه نوامبر – و نهایی شدن معامله خرید توییتر توسط ایلان ماسک- بیش از 2 میلیون عضو دیگر گرفته است. اما اغلب افراد اقبال چندانی به آن نشان نداده‌اند؛ طبق بررسیهای انجام شده توسط شرکت تحلیل داده Sensor Tower، تعداد کاربران این شبکه اجتماعی تا ماه ژوئن نسبت به تعداد کاربران آن در ماه نوامبر، 61 درصد کاهش داشته است. تروث سوشال، شبکه اجتماعی محافظه‌کار متعلق به دونالد ترامپ که موفقیتی در جذب کاربران به دست نیاورده است؛ به خصوص از زمانی که ایلان ماسک سکان توییتر را به دست گرفت. آخرین مدعی در این میدان رقابتی، بلو اسکای است که با مشکلات مشابهی در جذب کاربران مواجه است.
در نهایت به نظر می‌رسد که تلاش متا در این زمینه که به راه‌اندازی شبکه اجتماعی تردز منجر شده، بهترین نتیجه را در پی داشته است. اگرچه بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه شبکه‌های اجتماعی، تردز را یک الگوبرداری به سبک متا می‌دانند، اما شروع توفانی و خیره‌کننده این شبکه اجتماعی نشان می‌دهد که احتمالا آینده روشنی پیش‌روی آن باشد. از آنجا که بررسیهای انجام شده توسط شرکت تحقیقاتی DataReportal نشان می‌دهد که 87 درصد از کاربران توییتر در حال حاضر کاربر اینستاگرام هستند، بسیاری پیش‌بینی میکنند که دست‌کم مهاجرت این کاربران به تردز، محتمل‌تر باشد.