مدیر محصول دیجیکالا در همایش «فرصتهای ایران در عصر دیجیتال» از تاریخچه کتابهای دیجیتال میگوید.
مدیرمحصول دیجیکالا در دومین روز از همایش «فرصتهای ایران در عصر دیجیتال» درباره تأثیرات تکنولوژی بر تحول بازار کتاب و محتوای دیجیتال گفت. او عقیده دارد تکنولوژی همواره در تلاش بوده است تا دسترسی مخاطبان به محتوا را سادهتر کند.
«ندا برادران»، مدیرمحصول دیجیکالا، درباره کتابهای دیجیتال گفت: «تعریف ما از کتاب نوعی محتواست که ابتدا و انتهایش از لحظه انتشار مشخص است. ردپای کتاب دیجیتال هم زمانی مشخص شد که آمازون و امثالهم تصمیم گرفتند کتاب را در همان فرمت اما بهصورت الکترونیکی سفارش گرفته و به مشتری تحویل دهند؛ یعنی تنها روش دسترسی به کتاب چاپی را تغییر دادند. در ایران نیز دیجیکالا و سایتهای مشابه همین کار را انجام میدهند.»
او همچنین ادامه داد: «قدم بعدی این بود که محتوای کاغذی سادهتر به دست خاطب برسد. در اینجا فرمت تغییر کرد و تبدیل به ابزار دیجیتال شد. درنتیجه بهصورت الکترونیکی در دسترس مخاطب قرار گرفت. در ابتدا فرمتها بهصورت PDF بود. با مطرحشدن بحث حق مالکیت، پلتفرمهای میزبان محتوای دیجیتال جهت انتشار بدون وقفه با رعایت حقوق مؤلف و ناشر پدیدار شدند. آمازون، کیندل را ارائه کرد و در ایران هم پلتفرمهایی مانند طاقچه و فیدیبو روی کار آمدند.»
مدیرمحصول دیجیکالا با اشاره به اینکه کتابخوانها نیز برای تکرار تجربه و حس خوب آدمها نسبت به کتاب ایجاد شدهاند، گفت: «کمکم نسخههای جدیدتری پدیدار شد که نسخههای صوتی بخشی از آنها بودند. قبلاً کتابها در فرمت الکترونیکی و یا چاپی حس بینایی مخاطب را درگیر میکرد. در آن دوره چون اغلب انرژی بینایی صرف کارهای روزانه میشد، کتاب جایگاه خود را از دست میداد؛ اما آمدن فرمت کتاب صوتی این مشکل را حل کرد. ضمن اینکه در این نوع از محتوا به مرحلهای رسیدیم که ماشینها کار خوانش کتابها را انجام دادند.»
«جهان دیجیتال به امکان استفاده از محتوای دیجیتال سرعت میبخشد»
به باور ندا برادران، قابلیتهای جهان دیجیتال درحال ضریبدادن به امکان استفاده از کتابهای دیجیتال است.
موضوع دیگری که مدیرمحصول دیجیکالا روی آن تأکید داشت، بحث تفاوت قیمت تمامشده بین کتاب چاپی و نسخه دیجیتال بود. او دراینباره توضیح داد: «در اقتصاد دنیا و کشور ما همواره چالش کاغذ وجود دارد. در اینجا تکنولوژی بهخاطر تکنولوژی بودنش، درحال تسهیل دسترسی به محتواست. در این زمینه نیز بهدلیل قیمت کمتر و صرفه اقتصادی، امکان دسترسی انسان به محتوا سادهتر شده.»
به گفته برادران، در عصر کنونی بیزینسمدلی که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد برمبنای تبلیغات است؛ چرا که با توجه به مطرحشدن مفهوم اقتصاد توجه، کسی باید این توجه خرجشده را تأمین کند. برای همین بیزینسمدلها بهسمت تبلیغات رفتهاند.
او همچنین به نوع دیگری از اقتصاد کاربردی در عصر کنونی اشاره کرد و گفت: «در این مدل اقتصادی که در دنیا هم مطرح است، سعی میشود دست خالق محتوا در دست مخاطب قرار بگیرد. برای مثال، خیلی از یوتوبرها در ویدیوهای یوتوب خود مخاطب را به محتوای تولیدشده در سایر شبکههای اجتماعی ارجاع میدهند؛ چرا که اگر یوتوبر بخواهد تنها به درآمد حاصل از این پلتفرم اکتفا کند، بهدلیل مدل درآمدی یوتوب ممکن است به میزان درآمد موردنظر خود نرسد.»
به گفته برادران، بهنظر میرسد دنیای کتاب هم به این سمت برود؛ یعنی ناشر مؤلف را به کاربر نزدیکتر کند؛ چرا که اینگونه میتواند از طریق بازخورد مخاطبان ادامه مسیر خود را متناسب با پیشنهادهای آنها پیش ببرد.