چین در سال ۲۰۲۱ معاملات رمزارز و کریپتو را غیرقانونی کرد. با این حال صرافی بایننس تنها در یک ماه میزبان بیش از ۹۰ میلیارد دلار معامله از این کشور بوده و بزرگترین بازار خود را مدیون کشوری است که براساس قانون نباید هیچ معامله رمزارزی در آن انجام شود.
بررسیهای والاستریت ژورنال و آمار کارکنان فعلی و سابق بایننس نشان میدهد که حدود دو سال پس از قانون ممنوعیت معامله کریپتو در چین، کاربران این کشور تنها در یک ماه بیش از ۹۰ میلیارد دلار رمزارز را در بایننس معامله کردهاند.
این آمار و ارقام باعث شده تا چین با اختلاف زیاد در صدر بازارهای بایننس قرار گیرد و کاربران این کشور بیش از ۲۰ درصد تمام حجم معاملات را به خود اختصاص دهند. گفتنی است که معاملات انجام گرفته توسط مجموعهای از معاملهگران بسیار بزرگ از این نمونه حذف شدهاند.
به گفته کارکنان فعلی و سابق بایننس، در داخل این شرکت همواره بر اهمیت چین به عنوان یک بازار مهم تاکید میشود و با وجود ممنوعیت قانونی، تیم تفحس بایننس برای شناسایی فعالیت مجرمانه از نزدیک با نیروهای امنیتی چین همکاری میکند. چین در حال حاضر به بیش از ۹۰۰ هزار کاربر فعال در بایننس دارد.
بزرگترین صرافی رمزارزی جهان در حال حاضر به دلیل فعالیت پشت پرده خود در سراسر جهان تحت فشار رگولاتوریها است. کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده در ماه ژوئن از بایننس و همبنیانگذارش، چنگپنگ ژائو، به دلیل فعالیت غیرقانونی و استفاده نادرست از دارایی کاربران شکایت کرد. وزارت دادگستری آمریکا نیز در حال بررسی و تفحص این صرافی است. در نتیجه سهم این صرافی از کاربران آمریکایی از بین رفته و بایننس هزار نفر از ۸ هزار کارمندش را در پی همین تحولات اخراج کرده است.
ردپای پررنگ این صرافی در چین که پیشتر اطلاعاتی از آن در دسته نبود نشان میدهد که غول کریپتو جهان چطور در بازارهایی که حداقل روی کاغذ فعالیتش در آنجا غیرقانونی است حضور پررنگی دارد.
بایننس برای دور زدن ممنوعیتها، پیش از ارجاع به صرافی بینالمللی کاربران چینی را به وبسایتهای مختلفی با دامنه چینی منتقل میکند. مستنداتی که به بررسی والاستریت ژورنال رسیده نشان میدهد که این فعالیتها نه در سال ۲۰۲۱ و پس از ممنوعیت معامله کریپتو در چین، بلکه در سال ۲۰۱۷ و پس از مسدود شدن وبسایت این صرافی در چین آغاز شدهاند.
بانک مرکزی چین، نهادی که ممنوعیت کریپتو را اعمال کرده، به درخواست اظهارنظر در این باره پاسخی نداده است.
سخنگوی بایننس بدون اظهارنظر گسترده در این رابطه گفت: «وبسایت Binance.com در چین مسدود است و برای کاربران مستقر در چین قابل دسترسی نیست.»
حجم معاملات بایننس به حدی زیاد است که این صرافی بیشتر از مجموع تمام رقبایش در سراسر جهان، تراکنش رمزارزی را پردازش میکند. حضور پررنگ این صرافی در چین به ویژه برای بقایش در نتیجه تهدیدهای رگولاتوری در آمریکا اهمیت دارد.
رابطه چین با به شدت پیچیده است. ژائو، متولد چین اما بزرگ شده کانادا، در سال ۲۰۱۷ صرافی بایننس را در شانگهای بنیانگذاری کرد. چند ماه بعد، دولت چین اولین حملاتش به صرافیها را آغاز کرد. مقامات نگران استفاده غیرقانونی برای انتقال پول بودند و ژائو درنتیجه همین تحولات به اجبار شرکتش را به ژاپن برد.
با این حال بایننس به همکاری با بسیاری از کارکنان چینی خود ادامه میداد. چنین سازوکاری به ویژه برای مدیران بازوی آمریکایی این صرافی نگران کننده بود و آنها نگران بودند که دادههای کاربران ایالات متحده تحت کنترل چین باشد.
ژائو در گذشته اعلام کرده است که «ریشه چینی» او و دیگر کارکنانش تصویر تنگاتنگی از این صرافی با چین را به تصویر کشیده است.
او سال گذشته در یک پست وبلاگی نوشت: «بزرگترین چالشی که بایننس امروزه با آن روبرو است این است که ما (و تمام دیگر صرافیهای خارجی) یک نهاد مجرمانه در چین قلمداد میشویم. در عین حال، مخالفان ما در غرب هم نمایی از یک شرکت چینی را از ما به تصویر میکشند.»
در سال ۲۰۲۱، چین فشار بر صنعت کریپتو را بیشتر کرد و تمامی تراکنشهای مرتبط با رمزارز را غیرقانونی اعلام کرد. به گفته پکن، هدف از این اقدام محافظت از امنیت ملی و ثبات اجتماعی است.
بایننس در آن زمان اعلام کرد که کاربران پلتفرم را تحت بررسی قرار داده و حساب کاربری مشترکان چینی را به حالت «تنها برداشت» تغییر میدهد. اقدامی که به معنی ممنوعیت معامله برای آنها بود.
این صرافی در اکتبر ۲۰۲۱ طی بیانیهای گفت: «بایننس تعهدات خود را جدی گرفته و همواره از دستورات آژانسهای رگولاتوری بومی پیروی کرده است.»
اما به نظر میرسد که مقامات چینی آنچنان هم نگران اجرای واقعی این ممنوعیتها نیستند.
کیم گرائر، مدیر بخش تحقیقات چینالیسیز، یکی از بزرگترین شرکتهای تحقیقات کریپتو، میگوید: «بازار رمزارزی چین همچنان قدرتمند است و حجم قابل توجهی را در خدمات متمرکز و [غیرتمرکز] دارد.» به گفته چینالیسیز، با وجود موقت معاملات در نتیجه ممنوعیت سال ۲۰۲۱، چین در حال حاضر چهارمین بازار بزرگ معاملات کریپتو در جهان است.
صرافی هوبی (Huobi)، یکی از رقبای بایننس، از کاربران چینی خود خواسته تا برای ادامه معامله در این پلتفرم برای تبدیل شدن به شهروند دیجیتال دومینیکن درخواست دهند.
ژائو نیز یکی از اولین تبلیغکنندگان طرحی در کشور پالائو بود که کارت شهروندی به خارجیهای میفروخت و البته بایننس در ادامه فعالیتهایش از این طرح کنار کشید. به گفته فردی مطلع، اهمیت این طرح در راهکاری بود که برای حفظ کاربران چینی ارائه میکرد.
معاملهگران کریپتو در چین و دیگر نقاط جهان برای مخفی کردن مکان خود از VPN نیز برای ثبت نام در صرافیها استفاده میکنند.
در پی ممنوعیت فعالیت در چین، سهم کاربران چینی بایننس از تمام معاملات در اواخر سال ۲۰۲۱ به ۱۷ درصد سقوط کرد. این در حالی است که سهم کاربران چینی در میانه سال ۲۴ درصد بود.
اما سال بعد حضور کاربران چینی دوباره پررنگ شد. براساس اطلاعات پلتفرم «Misson Control» بایننس، مشترکان چینی این صرافی در ماه مه ۲۰۲۳ بیش از ۹۰ میلیارد دلار معامله را به انجام رساندهاند.
اطلاعات این پلتفرم نشان میدهد که بایننس بیش از ۵.۶ میلیون کاربر چینی دارد و از این بین ۹۱۱ هزار و ۶۵۰ نفر آنها فعال هستند.
دومین بازار بزرگ بایننس نیز کره جنوبی است و سهم ۱۳ درصدی از بازار این صرافی دارد و پس از آن هم ترکیه ۱۰ درصد از معاملات را به خود اختصاص داده است. سهم دیگر کشورهای جهان از ۵ درصد بیشتر نمیشود.
براساس مستندات داخلی بایننس، حدود ۱۰۰ هزار کاربر چینی این صرافی به عنوان «افرادی با ارتباط سیاسی» دستهبندی شدهاند. این دسته بندی از سوی بانکها و رگولاتورها برای مقامات دولتی، یا اقوام و همکاران آنها در نظر گرفته میشود، که به دلیل خطر رشوه، فساد یا پولشویی باید بیشتر تحت نظر باشند.
بایننس همچنین در گذشته از سختگیری خود برای احراز هویت کاربران چینی کاسته و چند ماه پس از پایان سال ۲۰۲۱، کمتر از نیمی از کاربران چینی بررسیهای KYC (مشتری خود را بشناس) را پشت سر گذاشتند.