برای چندین دهه چین به عنوان کارخانه سازنده انواع محصولات از جمله محصولات سختافزاری محسوب میشد.
نقطه آغاز چین برای تبدیل به یک هاب تولید صنعتی به اواخر دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ میلادی برمیگردد زمانی که این کشور اصلاحات اقتصادی را کلید زد. این اصلاحات درهای اقتصاد چین را روی سرمایهگذاری خارجی باز کرد و بسیاری از شرکتها شروع به برون سپاری تولید خود به چین کردند.
از نظر تاریخی دلایل مختلفی را برای این موج برونسپاری تولید شرکتها به چین میتوان برشمرد:
نیروی کار ارزان: چین نیروی کار بزرگ و نسبتا جوانی دارد و هزینه نیروی کار در چین بسیار کمتر از سایر کشورهای توسعه یافته است. این موضوع چین را به مقصدی جذاب برای شرکتهای تولیدی تبدیل کرد.
حمایت دولت: دولت چین با ارایه معافیتهای مالیاتی، ارایه یارانه و سایر مشوقها برای جذب سرمایهگذاری خارجی در این کشور حمایت کرده است. این موضوع به ایجاد یک محیط مساعد برای تولید در چین کمک کرده است.
زیرساخت: چین دارای زیرساختهای توسعه یافتهای از جادهها، بنادر و فرودگاههاست. این امر حمل و نقل کالا را به داخل و خارج از چین آسان میکند، موضوعی که برای تولید ضروری است.
تکنولوژی: چین دارای یک بخش فناوری قوی و پیشرفته است و این موضوع به این کشور کمک کرده تا در تولید پیشرو باشد. شرکتهای چینی در خط مقدم فناوریهای جدید تولید هستند که این موضوع به حفظ رقابتپذیری چین کمک کرده است.
در نتیجه این عوامل، چین به قطب اصلی تولید طیف وسیعی از محصولات از جمله الکترونیک، پوشاک، اسباب بازی و مبلمان تبدیل شده است.
ذکر این نکته ضروری است که برون سپاری به چین هرگز بدون خطر نبوده است. به عنوان مثال، شرکتها ممکن است با مسائل کنترل کیفیت، سرقت مالکیت معنوی و بیثباتی سیاسی مواجه شوند.
با این حال، برای بسیاری از کسب و کارها، مزایای بالقوه برون سپاری به چین قابل توجه بوده است و بسیاری از شرکتها دریافتند که این ریسکها ارزش پذیرش دارند.
پایان حاکمیت تولید در جهان
اما در سالهای اخیر، چالشهایی برای موقعیت چین به عنوان یک مرکز تولید به وجود آمده است.
این موضوع باعث شده تعداد فزایندهای از شرکتها به دنبال انتقال تولید خود به خارج از چین باشند. در واقع شرکتها و به خصوص شرکتهای تکنولوژی در حال بررسی کاهش تمرکز حضور خود در چین هستند. آنها اینکار را با ارزیابی مجدد ریسکها و بازنگری در استراتژیها انجام میدهند.
این روند تحت تأثیر عوامل متعددی از جمله افزایش هزینههای نیروی کار در چین، جنگ تجاری مداوم بین ایالات متحده و چین و نگرانیها در مورد ثبات سیاسی و اقتصادی چین در حال رخ دادن است.
برخی از نمونههایی از شرکتهای بزرگی که در نظر دارند برخی از تولیدات خود را از چین خارج کنند عبارتند از:
اینتل: اینتل گفته است که در حال بررسی انتقال بخشی از تولیدات خود به خارج از چین به ایالات متحده است تا از مقررات دولت ایالات متحده پیروی کند.
مایکروسافت: مایکروسافت گفته است که در حال بررسی انتقال بخشی از تولیدات خود به خارج از چین به اروپا برای کاهش خطرات زنجیره تامین است.
نایک: نایک گفته است که در حال بررسی انتقال بخشی از تولیدات خود به خارج از چین به آسیای جنوب شرقی برای بهبود کیفیت و کاهش هزینه است.
دل: دل اعلام کرده است که بخشی از تولیدات خود را به خارج از چین به ویتنام و مکزیک منتقل میکند تا هزینهها را کاهش دهد و کارایی را بهبود بخشد.
هند جایگزین چین میشود
این موضوع باعث شده کشورهای دیگر از این فرصت استفاده کنند تا سهمی از بازار تولید جهان به دست آورند. برخی از کشورهایی که در حال تبدیل شدن به مقاصد محبوب برای شرکتهایی هستند که تولید خود را به خارج از چین منتقل میکنند عبارتند از ک ویتنام، هند، مکزیک، اندونزی و بنگلادش.
این کشورها هزینههای نیروی کار کمتر، محیط سیاسی باثباتتر و نزدیکی بیشتر به بازارهای اصلی را به عنوان مزیت نشان دادهاند.
هند به طور خاص تصریح کرده است که میخواهد تولیدات اقتصادی و تولیدی خود را افزایش دهد. در سالهای اخیر، دولت هند اقداماتی را برای تحقق این امر انجام داده است، از جمله کاهش مالیات و مقررات بر کسبوکارها، سرمایه گذاری در زیرساختها مانند جاده ها، بنادر و فرودگاهها و تسهیل سرمایه گذاری برای شرکتهای خارجی در هند.
در نتیجه این تلاش ها، اقتصاد هند در سالهای اخیر با سرعتی سریع رشد کرده است. در سال ۲۰۲۲، تولید ناخالص داخلی هند ۸.۷ درصد رشد کرد، سریعترین سرعت رشد در هر اقتصاد بزرگ.
دولت هند مطمئن است که میتواند در سالهای آینده به رشد اقتصادی خود با سرعتی زیاد ادامه دهد. برای انجام این کار، دولت قصد دارد بر افزایش تولیدات تولیدی تمرکز کند.
هند نیروی کار زیاد و ماهر دارد و دولت معتقد است که میتواند سرمایه گذاری تولیدی بیشتری را از شرکتهای خارجی جذب کند.
برخی از اقدامات هند به خلاصه شامل این موارد بوده است:
در سال ۲۰۲۰، نخست وزیر نارندرا مودی گفت که هدف هند تبدیل شدن به یک اقتصاد ۵ تریلیون دلاری تا سال ۲۰۲۵ است.
در سال ۲۰۲۱، دولت هند یک سیاست صنعتی جدید را اعلام کرد که هدف آن افزایش تولید تولید بود.
در سال ۲۰۲۲، دولت هند ابتکار جدیدی به نام «ساخت در هند» را آغاز کرد که برای جذب سرمایهگذاری خارجی در بخش تولید طراحی شده بود.
شیفت اپل از چین به هند
اپل از سال ۲۰۲۲ به دنبال انتقال بخش تولید خود از چین به هند بوده است. اپل برای این منظور تولید آیفون خود را در هند سه برابر کرده و انتظار میرود که در سالهای آینده به افزایش حضور تولیدی خود در این کشور ادامه دهد.
اپل دلایل مختلفی را برای تصمیم خود مبنی بر انتقال برخی از تولیدات خود به هند ذکر کرده است. این دلایل عبارتند از:
– دولت هند مشوقهای متعددی را برای انتقال تولید خود به هند به اپل پیشنهاد داده است، از جمله معافیتهای مالیاتی و یارانه.
– هند نیروی کار بزرگ و ماهری دارد که قادر است محصولات اپل را با هزینه رقابتی تولید کند.
– هند بازاری رو به رشد برای محصولات اپل است و این شرکت معتقد است که میتواند با تولید محصولات خود در داخل، فروش خود را در هند افزایش دهد.
هنوز خیلی زود است که بگوییم چه مقدار از تولیدات اپل در نهایت به هند منتقل خواهد شد با این حال، واضح است که هند در حال تبدیل شدن به یک مرکز تولیدی مهم برای اپل است و این شرکت احتمالاً در سالهای آینده به افزایش حضور تولیدی خود در این کشور ادامه خواهد داد:
در سال ۲۰۲۱، تیم کوک، مدیر عامل اپل گفت که این شرکت «سرمایه گذاری هنگفتی» در هند انجام میدهد و «متعهد به ساختن آیندهای بلندمدت» در این کشور است.
در سال ۲۰۲۲، اپل اعلام کرد که یک کارخانه تولیدی جدید در هند افتتاح خواهد کرد. پیش بینی میشود این کارخانه ۵۰۰۰۰ شغل ایجاد کند.
در سال ۲۰۲۳، اپل اعلام کرد که آیفون ۱۴ را در هند تولید خواهد کرد. این اولین بار است که اپل آیفون را در هند تولید میکند.