احداث پایگاه ملی پرتاب‌های فضایی جهت دستیابی به طیف گسترده مدارات و توسعه و شبکه‌سازی ایستگاه‌های زمینی چندمنظوره جهت کنترل ماهواره جزو محورهای مهم برنامه‌ ۱۰ ساله بخش فضایی کشور است.

آذر ۱۴۰۰ نخستین جلسه شورای عالی فضایی بعد از یک دهه وقفه در دولت سیزدهم تشکیل و اهداف دولت و گام‌هایی که برای تحقق آن‌ها باید برداشته می‌شد، مشخص شد.

پس از گذشت حدود یک سال دومین جلسه شورای عالی فضایی نیز تشکیل و برنامه ۱۰ ساله صنعت فضایی کشور تصویب و ابلاغ شد.

سازمان فضایی ایران امروز (یکشنبه) با انتشار گزارش سیاست‌ها و برنامه‌های کلان بخش فضایی کشور در بازه زمانی ۱۴۰۱ تا ۱۴۱۰ به شرح اقداماتی پرداخت که قرار است در این حوزه انجام شود.

از میان ماموریت‌های کلان این بخش می‌توان به ایفای نقش قطب منطقه‌ای در توسعه فناوری‌های فضایی و ارائه خدمات پرتاب‌های فضایی با اتکا بر توسعه توانمندی‌های بومی، طرح‌ریزی و اجرای ماموریت‌های فضایی در راستای بهره‌مندی شهروندان، کسب‌وکارها، دستگاه‌های اجرایی و حاکمیت از فناوری‌های به روز و کارآمد، تامین نیازمندی‌های کشور در حوزه زیرساخت‌ها و خدمات فضایی با هدف کاهش ریسک خدمات، تضمین مزیت‌ها و رفع گلوگاه‌ها، توسعه بسترهای لازم در ارائه و استفاده از کاربردها و خدمات فضایی به روز، کارآمد و قابل رقابت در سطح منطقه از جمله ماموریت‌های کلان در حوزه فضایی کشور است.

ماموریت‌های کلان حوزه فضایی

در بخش دیگر مأموریت‌های کلان حوزه فضایی تأمین نیازمندی‌های کشور در حوزه زیرساخت‌ها و خدمات فضایی با هدف کاهش ریسک خدمات، تضمین مزیت‌ها و رفع گلوگاه‌ها است. توسعه متوازن زنجیره ارزش صنعت فضایی با رویکرد ارتقای شاخص‌های تجاری و اقتصادی بخش فضایی کشور، ایجاد و توسعه ابزارهای قانونی، مقرراتی و ساختاری در راستای جذب و به‌کارگیری منابع مالی و فنی در جهت ارتقای بخش فضایی کشور با تأکید بر بهره‌مندی از قابلیت‌های بخش خصوصی دانش‌بنیان و گسترش متوازن دانش، علوم و اکتشافات فضایی در کشور بخش دیگری از مأموریت‌های کلان حوزه فضایی ایران است.

اهدافی که در صنعت فضایی دنبال می‌شود

در بخش دیگر این گزارش به اهدافی که در صنعت فضایی کشور دنبال می‌شود، اشاره شده است. بومی‌سازی و تثبیت فناوری‌های فضایی مورد نیاز جهت طراحی، ساخت، پرتاب و بهره‌برداری عملیاتی ماهواره سنجش‌ از دور اپتیکی با وضوح تصویر بهتر از ۵ متر چند طیفی و ۲۰۵ متر تک طیفی در کلاس و استانداردهای جهانی، بومی‌سازی و تثبیت فناوری‌های فضایی موردنیاز جهت طراحی، ساخت، پرتاب و بهره‌برداری عملیاتی ماهواره سنجش‌ از دور راداری با وضوح تصویر بهتر از ۱۰ متر در کلاس و استاندارد جهانی از جمله اهداف مهم صنعت فضایی است.

علاوه بر این، حضور عملیاتی در مدار زمین آهنگ و بومی‌سازی فناوری‌های موردنیاز جهت طراحی، ساخت، پرتاب و بهره‌برداری ماهواره مخابراتی در این مدار با هدف پوشش نیازهای ارتباطی کشور، احداث پایگاه ملی پرتاب‌های فضایی جهت دستیابی به طیف گسترده‌ای از مدارات اعم از خورشید آهنگ و زمین آهنگ، توسعه و شبکه‌سازی ایستگاه‌های زمینی چندمنظوره جهت کنترل ماهواره و بهره‌برداری از داده‌های فضایی، توسعه علوم، اکتشافات و زیست فضایی بر اساس طراحی، ساخت و پرتاب محموله‌های اکتشافی و حامل موجود زنده جهت اشراف و تسلط بیشتر بر قلمرو فضا و تکمیل زنجیره علوم، فناوری‌ها و خدمات فضایی و توسعه خدمات فضاپایه در حوزه‌های کشاورزی، معدن، هواشناسی، مدیریت بحران و بالای طبیعی، نفت و گاز و انرژی مدیریت شهری، محیط‌زیست، اینترنت اشیا، ارتباط مناطق دورافتاده و صعب‌العبور از دیگر هدف‌هایی است که در برنامه ۱۰ سال فضایی کشور دنبال می‌شود.

اقدامات صورت گرفته در حوزه فضایی کشوردر راستای دستیابی به اهداف ۱۰ ساله صنعت فضایی، سیاست‌های کلانی نیز اتخاذ شده است که از میان آن می‌توان به برنامه‌ریزی متمرکز و راهبری یکپارچه و اولویت محور اجرای برنامه‌های فضایی، توسعه و تکمیل زیست‌بوم نوآوری فضایی کشور، ارتقای توانمندی در فناوری‌های فضایی با اولویت فناوری‌های کلیدی و مولدسازی و عملیاتی‌سازی حداکثری فناوری‌های بومی توسعه‌یافته با تأکید بر مشارکت حداکثری بخش خصوصی دانش‌بنیان اشاره کرد.

اقداماتی که تا کنون در این راستا انجام شده، پایش مستمر و شناسایی دقیق و واقع‌بینانه وضعیت موجود صنعت فضایی، تعیین و احتمال بازتعریف نقش و ارتباط هر یک از بازیگران فضایی، تدوین نقشه راه و برنامه عملیاتی برای رسیدن به هر یک از اولویت‌ها، تأمین، تکمیل، به‌روزرسانی و اشتراک‌گذاری زیرساخت‌ها، اولویت‌دهی به نقش‌آفرینی بخش خصوصی دانش‌بنیان همراه با ایجاد فضای رقابتی و توسعه بازار هستند.