آیفون برای دومین سال، واردات و رجیسترش در ایران ممنوع شد. عضو هیات مدیره انجمن واردکنندگان موبایل دلیل این موضوع را ممنوعیت واردات خشکبار ایران به آمریکا، کمبود ارز برای واردات آیفون و در نهایت آمریکایی بودن این کالا میداند.
موضوع کمبود ارز که همیشه برای موبایلهای بالای ۶۰۰ دلار در میان بوده است، با منبع جدید ارز، یعنی ارز حاصل از صادرات دیگران، جبرانپذیر است. هرچند مصوبه ارز حاصل از صادرات غیر، مصوب شده اما به نظر میرسد نحوه استفاده از آن هنوز به شرکتها ابلاغ نشده است.
به گفته عضو هیات مدیره انجمن واردکنندگان موبایل، اگر این موضوع عملی شود، بازرگانان با ارز حاصل از صادرات غیر میتوانند ارز واردات آیفون ۱۴ و ۱۵ را تامین کنند. اما این اتفاق نمیافتد زیرا تصمیم ممنوعیت واردات آیفون یک موضوع حاکمیتی است و حتی اگر این چالش نیز حل شود، نهتنها تضمینی برای آزادسازی آیفون نیست بلکه امکان ورود قانونی این کالا بسیار کم یا فعلاً نشدنی است.
حدود ۱۰ روز از رونمایی آیفون ۱۵ میگذرد اما در ایران دومین سال است که خرید این کالای پرطرفدار بین مردم، با دور زدن موانع قانونی اتفاق میافتد. سرنوشت آیفون ۱۵ نیز مانند مدلهای قبلی آیفون چالشهای فراوانی پیدا کرده و واردات و رجیستر آن همچنان ممنوع است.
اما با تمام این موانع به نظر نمیرسد مردم دنبال خرید آیفون ۱۵ نباشند، به گفته فعالان این حوزه استقبال مردم از این نوبرانه اپل بالاست و گوشیهای فعال و غیرفعال آیفون ۱۵ را تهیه میکنند حتی اگر هیچ وقت رجیستر آن قانونی نشود.
بیشتر فروشندگان با وجود خطرات فروش کالای قاچاق، برای عقب نماندن از بازار و همچنین پاسخ به نیاز طرفداران گوشیهای اپل، خطر خریدوفروش این کالای قاچاق را میپذیرند و از استقبال بالای مردم از این کالا میگویند.
آیفون ۱۵ از تاریخ ۳۱ شهریورماه با قیمت پایه ۷۹۹ دلار برای نسخه ۱۲۸ گیگابایتی روانه بازار شد. نسخه ۱۲۸ گیگابایتی مدل پلاس نیز از همان روز با قیمت ۸۹۹ دلار در دسترس خریداران در سایر کشورها قرار گرفت.
واردات آیفون ۱۵ یا منع آن، در اختیار دولت است
حسین روزبه، عضو هیات مدیره انجمن واردکنندگان موبایل، درباره خارج از اختیار بودن واردات آیفون ۱۵ از اختیار انجمن واردکنندگان موبایل گفت: تا زمانی که نظرات افرادی که در دولت هستند با هم مشترک و یکسو نباشد، امیدی به آزادسازی آیفون ۱۵ نیست.
روزبه با اشاره به رأی قطعی فعلی نسبت به ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ و ۱۵ گفت: واردات آیفون از سمت دولت بسته شده است، اما در همان فضا مخالفان و موافقان زیادی دارد.
گفته میشود ممنوع بودن آیفون ۱۵ چند دلیل دارد؛ یک دلیل آن، ممنوع بودن واردات خشکبار ایران به آمریکاست؛ به دلیل اینکه خشکبار ایران به آمریکا وارد نمیشود، پس کالای آمریکایی هم نباید وارد ایران شود.
عضو هیات مدیره انجمن واردکنندگان موبایل در مورد دلیل دیگر این ممنوعیت گفت: عدهای در دولت معتقد هستند از آنجا که قیمت آیفون ۱۵ بالای ۶۰۰ دلار است مشکل تامین ارز وجود دارد، اما به نظر میرسد این موضوع قابل حل است زیرا با توافقها و پیگیریهایی که برای گوشیهای بالای ۶۰۰ دلار انجام شده است، با تصویب ارز حاصل از صادرات دیگران، این موضوع بهبود مییابد. عدهای هم صریحاً میگویند به دلیل اینکه این کالا برند آمریکایی است، واردات آن باید ممنوع شود.
روزبه با اشاره به تلاشهای انجمن واردکنندگان موبایل مبنی بر آزادسازی واردات آیفون اشاره کرد که انجمن پارسال برای واردات آیفون ۱۴ و امسال برای آیفون ۱۵ تلاشها و مذاکرات بسیاری کرد، اما نتیجهبخش نبود.
ارز حاصل از صادرات غیر، تامین ارز آیفون را ساده میکند
تاکنون ارز واردات موبایلهای بالای ۶۰۰ دلار از منبع ارز حاصل از صادرات خود بوده است، ارز حاصل از صادرات غیر که چند هفته گذشته خبرش منتشر شده بود، هنوز مصوب و به بانک منتقل نشده است. گویا در حال حاضر این موضوع در حد توافقی بوده که انجام شده اما دستورالعمل اجرایی آن به شرکتها ابلاغ نشده است. به گفته روزبه، اگر این مصوبه تایید شود، بازرگانان با ارز حاصل از صادرا ت غیر میتوانند ارز واردات آیفون ۱۴ و ۱۵ را تامین کنند.
یکی از نتایج ممنوع شدن هر کالا در کشور، افزایش قاچاق و واردات کالاهای دست دوم است. در همین خصوص عضو هیات مدیره انجمن واردکنندگان موبایل گفت: قاچاق کالا در موبایل همیشه وجود داشته مخصوصاً در آیفون که ممنوع است؛ اما اگر واردات آیفون آزاد شود، اولین سود به نفع خود دولت است که میتواند از طریق سود گمرک هزینه حداقل یک وزارتخانه را جبران کند.
پرچمدار اپل از ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان
قیمت آیفون ۱۵ دربازار موبایل از ۷۵ میلیون تومان شروع میشود. اوایل فروش در بازار تا ۱۰۰ میلیون و خردهای به فروش رفت؛ اما اپل هم مانند تمامی کالاها و برندها دیگر، بعد از گذشت مدتی از تب قیمتی میافتد و طبیعتاً در آن زمان مشتریهای بیشتری برای خرید خواهد داشت. الان بعد از چند هفته از ۱۰۰ میلیون به ۷۵ تا ۸۵ میلیون تومان کاهش یافته که این نشان میدهد قیمت آیفون به یک قیمت تعادلی نسبت به سایر کشورها رسیده است.
وضعیت بازار نشان میدهد آیفون هر قیمتی که داشته باشد، طرفداران همیشه بیدار خود را دارد و همین موضوع سبب میشود نه تنها قشر سرمایهدار بلکه قشر متوسط جامعه هم با هر شرایطی مثل وام و قسط آیفون را تهیه کنند.
داور امانپور، فعال حوزه موبایل، درباره تفاوت قیمت آیفون ۱۵ گفت: هر موبایلی که تازه وارد میشود قیمت بالایی دارد، به همین دلیل معمولاً مردم بعد از یک ماه به سمت خرید موبایل جدید میروند. آیفون ۱۵ بر اساس فعال و غیرفعال بودن، از ۸۵ تا ۹۶ میلیون تومان در بازار به فروش میرود. بعضی از گوشیها از کارخانه مستقیم وارد میشوند یعنی اصلاً باز نشدهاند، این مدلها غیرفعال هستند، اما بعضیها فعالشده هستند یعنی در کشور دیگری موبایل را باز میکنند و به بهانه اینکه در کشور دیگری مصرف میشود، به شکل دست دوم وارد ایران میکنند؛ دلیل اصلی این موضوع نیز تحریم بودن ایران است.
به گفته امانپور، رنگبندی هم در قیمت موثر است، به نظر میرسد رنگ آبی ارزانتر و رنگ تیتانیوم پرطرفدارتر و گرانتر است. اختلاف قیمت آنها نیز حدود پنج میلیون است که برای خریدار آیفون چندان اهیمتی ندارد.
آیفون ۱۵ ارزانتر میشود
فعالان حوزه موبایل میگویند اگر دلار ثابت باشد، قطعاً با کاهش قیمت و افزایش تقاضای مردم برای خرید آیفون مواجه خواهیم بود. گفته میشود حتی اگر قفل شبکه آیفون هیچ وقت شکسته نشود، عدهای از طرفداران آیفون تحت هر شرایطی از همین برند استفاده میکنند.
معین طزری، مدیرعامل فروشگاه اورنج، نیز از استقبال بالای مردم برای خرید آیفون گفت: در شرایط سخت اقتصادی جامعه که مردم توانایی توسعه مدل ماشین و افزایش متراژ خانهشان را ندارند، حداقل کاری که میتوانند انجام دهند خرید موبایل مورد علاقهشان است که البته آن هم غیرقانونی است.
به گفته او، عدهای از مشتریها آیفون ۱۵ را برای انجام کارهای روزانه میخرند و با یک مدل قدیمیتر آیفون تماس میگیرند. با وجود وضعیت اقتصادی مردم، قشری از افراد هستند که برایشان مهم نیست قیمت موبایل چقدر است. در سه ماه گذشته از ۵۰ گوشی، ۳۵ گوشی با چک و شرایط قسط فروخته شده است. بعضیها حاضرند وام بگیرند تا گوشی دستشان بهروز باشد.
با این اوصاف، به نظر میرسد در شرایطی که امیدی به رجیستر شدن آیفون وجود ندارد احتمال ثابت ماندن قیمت این گوشی نیز افزایش خواهد یافت.