شوک ستاد کل نیروهای مسلح به فعالین دانش‌بنیان: امریه مقطع کارشناسی در هاله‌ای از ابهام
پیگیری‌های دیجیاتو حاکی از آن است که معاونت علمی در تعامل با ستاد کل نیروهای مسلح، امیدوار به حل این مشکل است.
پیرو ابلاغیه ستاد کل نیروهای مسلح، سهمیه امریه تمامی سازمان‌ها برای مقطع تحصیلی کارشناسی بسته شده است. این بدان معناست که فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی دیگر امکان استفاده از امریه شرکت‌های دانش‌بنیان را ندارند. این شوک خبری در آستانه اعزام به سربازی، برخی فعالین دانش‌بنیان را در بهت فرو برده است. اما ماجرا از چه قرار است؟
کانال تلگرامی امریه دانش‌بنیان، منتسب به معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، خبر این ابلاغیه ستاد کل نیروهای مسلح را منتشر کرده است. همچنین براساس پیگیری‌های دیجیاتو، معاونت علمی طی تماس با متقاضیان این امریه که زمان اعزامشان آذرماه بوده، آن‌ها را از لغو امریه باخبر کرده است.
در این کانال تلگرامی آمده: «پیرو ابلاغیه ستاد کل نیروهای مسلح، از اعزام آذر ۱۴۰۲ سهمیه بهره‌مندی از تسهیلات نظام وظیفه امریه و تمامی سازمان‌ها و ارگان‌های دارای سهمیه امریه برای مقطع تحصیلی کارشناسی بسته شده است. طی تماس کارشناسان مرکز مشاوره با مقاطع تحصیلی کارشناسی اعزام آذر 1402، مراتب و راهنمایی‌های مربوطه اعلام خواهد شد.»
پیگیری‌های دیجیاتو از معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری حکایت از این دارد که این سازمان درحال تعامل با ستاد کل نیروهای مسلح است تا امریه دانش‌بنیان‌ها برای مقطع کارشناسی لغو نشود. «روح‌الله دهقانی فیروزآبادی»، معاونت علمی رئیس‌جمهور، در یک پلتفرم داخلی اظهار داشت: «تصمیمات ستاد کل دلایل خودش را دارد. تلاش معاونت همیشه حمایت و تسهیل‌گری است. برای همین موضوع طی چند ماه گذشته چندین جلسه پیگیری انجام شده است.»
اینکه از چند ماه گذشته بحث حذف لغو امریه سربازی مقطع کارشناسی مطرح بوده، اما به‌صورت عمومی اعلام نشده است، جای گلایه دارد؛ چرا که افراد در صورت اطلاع از این موضوع می‌توانستند با استفاده از معافیت تحصیلی خود، برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد آماده شوند و بتوانند از این امریه استفاده کنند.
«رضا اسدی‌فرد»، معاون توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری نیز در یک پلتفرم بومی توضیحاتی درباره این ماجرا داد:
«این تصمیم جدید ستاد کل ن. م. (نیروهای مسلح) برای همه نیروهای امریه دستگاه‌های اجرایی است. البته در جلسه‌ای که اخیراً آقای دکتر دهقانی با سردار باقری داشتند، این موضوع پیگیری شد و بعد از آن گزارش توجیهی در مورد ضرورت حفظ ظرفیت امریه کارشناسی برای شرکت‌های دانش‌بنیان ارائه شد. خیلی امید داریم این مشکل حل شود.»
به‌نظر می‌رسد امیدواری بسیاری در رابطه با ادامه امریه شرکت‌های دانش‌بنیان در مقطع کارشناسی وجود داشته باشد. «مهدی آل‌احمد»، مدیر دفتر حمایت و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان معاونت علمی نیز به این موضوع اشاره کرد و در پلتفرم داخلی نوشت:
«تا جایی که اطلاع دارم، سهمیه امریه در مقطع کارشناسی در کل کشور درحال بازنگری است و گفته شده این هفته تصمیم نهایی اعلام خواهد شد. امیدوارم مثل گذشته، با نظر مثبت ستاد کل به شرکت‌های دانش‌بنیان، شاهد اتفاقات خوب باشیم؛ مثل موضوع سرباز امریه برای شرکت‌های خلاق که همین هفته نهایی و مقدمات آن آغاز شد.»
بلاتکلیفی فعالین حوزه دانش‌بنیان
خدمت سربازی فرایندی سخت و جانکاه بوده و انتقادات بسیاری به آن وارد است. امریه فرصت مناسبی برای جوانان ایجاد کرده بود تا بتوانند دو سال سربازی را بهینه‌تر پشت‌سر بگذارند. اما به‌نظر می‌رسد به‌یک‌باره سرنوشت بسیاری از فعالین دانش‌بنیان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
«محمدحسین امیری»، مدیرعامل وینداد ،یکی از صدها فعال حوزه دانش‌بنیان است که در آستانه اعزام خود با چنین شوکی مواجه شده. او دراین‌باره در پلتفرم X (توییتر سابق) نوشت:
«به‌عنوان مدیرعامل شرکت، برای امریه دانش‌بنیان اقدام کردم؛ همه کارها را کردم، پروپوزالم تأیید شد، امتیازاتم کامل بود، واکسن زدم، برای اعزام آذر دفترچه پست کردم و الان از معاونت علمی تماس گرفتند که تمام امریه‌های دانش‌بنیان برای فارغ‌التحصیلان کارشناسی لغو شده است… این هم از زندگی ما! پروسه امریه دانش‌بنیان من از سه ماه قبل شروع شد؛ ثبت درخواست، محاسبه امتیازات، ارسال پروپوزال و داوری و تأییدش، ارسال مدارک پزشکی، واکسن، دریافت برگه سبز و تعیین تاریخ اعزام و امضای قرارداد با معاونت علمی و فقط یک مرحله اعزام به خدمت مانده بود که خبر دادند امریه کنسل است!!!»
از خردادماه سال 1397، شیوه‌نامه به‌کارگیری کارکنان وظیفه مأمور (امریه سربازی) در شرکت‌های دانش‌بنیان ابلاغ شد. براساس آن، مشمولان این تسهیلات با معرفی مرکز، دوره خدمت نظام‌وظیفه خود را مشتمل بر «دوره آموزش نظامی» و «انجام خدمت (امریه سربازی) در شرکت دانش بنیان» طی کرده و کارت پایان خدمت دریافت می‌کردند.
در این آیین‌نامه نیز به شرایط سرباز فناور اشاره شده بود و شامل فارغ‌التحصیلان دارای مدرک کارشناسی یا بالاتر می‌شد.
انتظار می‌رود ستاد کل نیروهای مسلح چنین فرصتی را از دانش‌آموختگان مقطع کارشناسی دریغ نکند. این افراد در شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند سهم بسزایی در توسعه اقتصاد کشور داشته باشند. حذف چنین امکانی، آن‌ها را به دانش‌آموختگی در مقاطع بالاتر ترغیب می‌کند و موجب میشود تا فرصت بهره‌مندی از آن‌ها در صنعت به تأخیر افتد.