مدیرعامل مبنا: بورس انرژی، شروعی جدید برای تامین برق ماینینگ است
تامین انرژی برای استخراج رمز ارز در سال‌های اخیر، مهم‌ترین دغدغه فعالان این صنعت بوده است. پس از اختلاف‌های فراوان میان وزارت نیرو با فعالان استخراج رمز ارز، راه‌حل ایجاد بورس انرژی برای تامین برق ماینینگ مطرح شد و اکنون به نظر می‌رسد فعالان استخراج از این روش رضایت بیشتری دارند. مدیرعامل شرکت مبنا یکی از این متقاضیان انرژی است که می‌گوید تابلوی سبز بورس انرژی می‌تواند شروعی جدید برای نظام قیمت‌گذاری و تامین برق در بازار آزاد محسوب شود.
راه‌اندازی تابلوی سبز بورس انرژی از اقدامات وزارت نیرو در سال‌های اخیر به حساب می‌آید که برخی از فعالان استخراج رمز ارز این اقدام را برای صنعت استخراج، مثبت می‌دانند. در این روش، تولیدکنندگان برق نیروگاه‌های تجدیدپذیری که قراردادهای خرید تضمینی برق با وزارت نیرو تعامل اقتصادی داشته‌اند می‌توانند برق تولیدی خود را در بورس انرژی عرضه کنند. با این تفاوت که برخلاف قرارداد خرید تضمیمی، قیمت پایه‌ای وجود ندارد و همچنین برای تعدیل نرخ، فاکتورهایی مانند تورم و نرخ ارز هم در نظر گرفته نمی‌شود.
در این مورد حامد نجفی، مدیرعامل شرکت مبنا به پیوست گفت: به این دلیل که وزارت نیرو از نظام اقتصادی درستی برخوردار نبوده، در پرداخت مبالغ به نیروگاه‌ها شاهد اخلال‌هایی بودیم. از طرفی هم شاهد نظام تعرفه‌گذاری دستوری توسط وزارت نیرو و توانیر در عرضه بودیم. این نظام تعرفه‌گذاری از کیلواتی ۳۰ تومان تا گران‌ترین تعرفه با نرخ حدود ۲۵۶۰ تومان برای ماینینگ را شامل میشود.
او در ادامه گفت: بسیاری از فعالان انرژی کشور درخواست‌هایی مبنی بر آزادی عمل فعالان بخش خصوصی داشتند. به این صورت که تولیدکنندگان در تعامل با وزارت نیرو دچار مشکلاتی شده‌اند و نمی‌تواند مطالبات خود را به موقع دریافت کنند. همچنین از طرفی، متقاضیان در حوزه رمزارز به دلیل بالا بودن نرخ تعرفه، درخواست داشتند برق خود را از بخش خصوصی تامین کنند. به این صورت تابلوی سبز بورس انرژی به عنوان یک راه‌حل مطرح شد که شروعی جدید برای نظام قیمت‌گذاری و تامین برق در بازار آزاد به حساب می‌آید.
تابلوی سبز بورس انرژی به رمزارز محدود نمی‌شود و همه صنایع می‌توانند از این روش عرضه استفاده کنند. به گفته مدیرعامل مبنا، براساس آیین‌نامه، نیروگاه‌هایی که در سال‌های اخیر تاسیس شده‌اند و قرارداد خرید تضمینی دارند می‌توانند در این تابلو برق خود را عرضه کنند. در این مورد تنها صنعت رمزارز خریدار نیست و همه صنایع حضور دارند. البته در این طرح دیگر صنایع موظف هستند سالانه یک درصد از نیاز خود را از این تابلو تامین کنند؛ اما مهم‌ترین مزیت تامین انرژی از این طریق، کمتر شدن قطعی‌های دوره‌ای است چرا که با متقاضیان این روش مانند دارندگان برق خانگی رفتار میشود.
حامد نجفی در ادامه گفت: در حال حاضر بیشتر از ۱۰۰ مگاوات از طرف نیروگاه‌ها عرضه شده است که باتوجه به سازوکار بورس مانند این بازار قیمت‌ها ثابت نبوده و باتوجه به عرضه و تقاضا نرخ تایین میشود. در حال حاضر و باتوجه به نرخ دستوری توانیر که حدود ۲۵۰۰ تا ۲۶۰۰ تومان برای هر کیلووات ساعت است، تامین انرژی از تابلوی سبز می‌تواند با قیمت حدود ۵۰۰ تومان کمتر در دسترس قرار بگیرد. هرچند قیمت وابسته به عرضه و تقاضا است اما این طرح به نفع عرضه‌کنندگان و متقاضیان بوده است.
تقاضای تابلوی سبز بورس انرژی چقدر است؟
یکی دیگر از نقدهای مطرح شده در مورد تابلوی سبز بورس انرژی، کمبود عرضه است. نجفی در این مورد گفت: در این طرح فارم‌هایی که پروانه بهره‌برداری دارند، می‌توانند از طریق این تابلو انرژی مورد نیاز خود را تامین کنند. اما در این بین با افزایش سختی شبکه بیت‌کوین در کنار کاهش قیمت بیت‌کوین باید به این نکته توجه داشت که بسیاری از فارم‌ها از دستگاه‌های نسل قدیم استفاده می‌کنند که حتی با نرخ ۱۵۰۰ تومان هم ماینینگ برای آنها به صرفه نیست. همچنین دیگر هزینه‌ها علاوه‌بر نرخ برق در این مورد تاثیرگذار است. چراکه ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده، ۱۰ درصد عوارض برق براساس نرخ تعرفه ماینینگ توسط توانیر و مبلغی هم بابت ترانزیت به مبلغ تمام شده افزوده میشود. به همین ترتیب از حدود ۲۰۰ مگاوات تقاضای فعالانی که دارای پروانه بهره‌برداری هستند، شاید حدود ۱۰ درصد از آنها می‌توانند در این شرایط بازار به ماینینگ ادامه دهند و متقاضی تابلوی سبز باشند.
برای خرید انرژی در تابلوی سبز بورس انرژی، الزامی یک مگاواتی در نظر گرفته شده است که همین موضوع می‌تواند برای فارم‌هایی با نیاز زیر یک مگاوات چالش برانگیز باشد. حامد نجفی در این رابطه گفت: وزارت نیرو در مورد تامین انرژی صنعت استخراج از تابلوی سبز اجازه تامین انرژی زیر یک مگاوات برای استخراج کنندگان از این بورس را صادر کرده است. با این تفاوت که انشعابات زیر یک مگاوات به این علت که فیدر اختصاصی ندارند، مشمول قطعی‌های برق شبکه می‌شوند اما مشترکان بالای یک مگاوات با فیدر اختصاصی (با هزینه یک تا یک‌ونیم میلیارد تومان) شامل قطعی‌های دوره‌ای یا مقطعی نمی‌شوند.