گزارشی تکان‌دهنده درباره آمازون؛ استثمار کارگران پیمانی در عربستان
گزارشی تحقیقی نشان می‌دهد که تعدادی از کارگران مهاجر آمازون در عربستان در شرایط فاجعه‌باری در این شرکت مشغول به کار بوده‌اند.
چندین رسانه بزرگ و نهاد بین‌المللی در گزارشی مفصل به وضعیت نامناسب کارگران پیمانی آمازون در عربستان سعودی پرداخته که از نپال به این کشور رفته بودند و در شرایطی سخت با حقوق اندک کار می‌کردند. بااین‌حال، آن‌ها حتی پس از اخراج هم اجازه بازگشت به خانه را نداشتند و باید هزینه هنگفتی را به شرکت پیمانی واسطه پرداخت می‌کردند.
نشریه گاردین آمریکا، NBC، کنسرسیوم بین‌المللی خبرنگاران تحقیقی (ICIJ) با همکاری گزارشگران عرب و چند نهاد دیگر پس از گفت‌وگو با 54 کارگر نپالی که به‌صورت پیمانی برای کار در شرکت آمازون به عربستان سعودی رفته بودند، گزارشی طولانی منتشر کرده‌اند که وضعیت اسف‌بار آن‌ها در محیط کار، محل اسکان و به‌لحاظ حقوق را نشان می‌دهد.
طبق این گزارش یک شرکت استخدام‌کننده نپالی به‌نام Rove International تعدادی کارگر را با وعده استخدام در آمازون راهی عربستان سعودی می‌کند. یکی از این کارگران که «مومتاج منصور» نام دارد، می‌گوید در هنگام مصاحبه با این شرکت از آن‌ها پرسیده بود که آیا او به استخدام مستقیم آمازون در می‌آید یا خیر که با پاسخ مثبت این آژانس استخدام مواجه شده بود.
از طرفی Rove International از کارگران نپالی خواسته بود تا برای استخدام، مبلغی در حدود 830 تا 2300 دلار را بابت عقد قرارداد بپردازند و آن‌ها هم به امید استخدام در یک شرکت فناوری بزرگ، این مبلغ را به هر نحوی که بود تأمین کردند. اما بسیاری از این کارگران تنها در هنگام ورود به عربستان متوجه شدند که آن‌ها نه به استخدام آمازون بلکه به استخدام یک شرکت واسط دیگر به‌نام Abdullah Fahad Al-Mutairi Co درآمده‌اند.
در زمان ورود به این کشور، از کارگران نپالی خواسته شد تا قراردادی را امضا کنند که امکان مطالعه آن را نداشتند. با توجه به این که خیلی از این افراد در وضعیت اقتصادی خوبی به‌سر نمی‌بردند، با پرداخت هزینه استخدام زیر بار قرض رفته بودند و دیگر راه برگشتی نداشتند. درنتیجه قرارداد را امضا کردند.
طبق گزارش حاضر، کارگران نپالی بابت کار در مرکز توزیع آمازون ماهانه تنها 350 دلار حقوق می‌گرفتند، درحالی‌که سایر کارگران مستقیم آمازون برای کار به میزان کمتر ماهانه 800 تا 1300 دلار دریافتی داشتند. کارگران در مصاحبه‌های خود گفته‌اند که کار در این مرکز در ریاض عربستان بسیار دشوار بود و روزانه حدود 15 کیلومتر در آن‌جا راه می‌رفتند. به‌علاوه، فرصت اندکی برای استراحت یا حتی نوشیدن آب وجود داشت و این وضعیت در ایام شلوغی سفارشات آمازون سخت‌تر هم می‌شد.
افزون‌براین، کارگران مدعی‌اند که پس از گزارش سرقت چند آیفون و اقلام دیگر از انبارهای آمازون، سخت‌گیری‌ها به‌خصوص علیه کارگران نپالی بیشتر شد و حراست مرکز به‌راحتی به آن‌ها اتهام دزدی می‌زد. کارگران می‌گویند شرکت Al-Mutairi به آن‌ها مرخصی هم نمی‌داد و بعضی از این افراد حتی به‌خاطر مرگ اعضای خانواده یا تولد فرزندانشان هم نتوانستند به نپال برگردند. این شرکت ظاهراً به آن‌ها گفته بود که برای رفتن به مرخصی باید مبلغ سنگینی جریمه بابت فسخ احتمالی قرارداد بپردازند، یا یکی از همکارانشان بپذیرد که اگر فرد به عربستان بازنگشت، بابت فسخ قراردادش جریمه بدهد.
محل اسکان کارگران هم تعریفی نداشت. بسیاری از آن‌ها می‌گویند در اتاق‌هایی شلوغ و بسیار کثیف زندگی می‌کردند که سوسک‌ها در کف آن در حرکت بودند. آب مصرفی هم بسیار محدود و شور بود و مصرف آن بسیاری از افراد را دچار جوش و کهیر و ریزش مو کرد. در هر اتاق ظاهراً شش تا هشت نفر می‌خوابیدند و آن‌قدر فضا کم بود که افراد نمی‌توانستند وسایل شخصی خود را مگر روی تخت‌شان قرار دهند.
در انتها شرکت Al Mutairi به این کارگران اطلاع داد که از کار اخراج شده‌اند. بااین‌حال، زمانی که آن‌ها قصد بازگشت به نپال را داشتند، به کارگران گفته شد که بابت فسخ قرارداد دوساله‌شان باید 1300 دلار پول بپردازند، درحالی‌که هیچ‌کدام از آن‌ها چنین پولی نداشتند و با قطع درآمد خود، حتی در تأمین خورد‌وخوراک‌شان دچار مشکل شده بودند. عده‌ای از کارگران ظاهراً آن‌قدر از نظر روانی آسیب دیده بودند که به خودکشی فکر می‌کردند. در آخر اما خانواده‌های بعضی از این افراد توانستند با قرض پول، هزینه فسخ قرارداد را بپردازند و افرادی مثل منصور به خانه بازگشتند.
واکنش آمازون به این گزارشها چه بود؟
آمازون در واکنش به این گزارش اذعان کرد که برخی کارگران در مراکز این شرکت در عربستان سعودی مورد بدرفتاری قرار گرفته‌اند. این شرکت توضیح داد: «عمیقاً نگرانیم که با بعضی از کارگران پیمانی ما در عربستان سعودی مطابق استانداردهایی که وضع کرده‌ایم، و احترام و کرامتی که استحقاقش را دارند، رفتار نشده است.»
این غول خرده‌فروشی دنیا وعده داد که هزینه استخدام، حقوق‌های معوقه و کسری دستمزد این کارگران را به آن‌ها پرداخت کند. به‌علاوه، آمازون وعده داده است که کنترل‌های سخت‌تری را پیاده‌سازی کند تا مطمئن شود که چنین اتفاقاتی دوباره در آینده رخ نخواهد داد. این شرکت همچنین قرار است استانداردهای کلی خود را در این منطقه بالا ببرد و شرکت‌های شخص ثالث را آموزش دهد تا اصول و حقوق کار را فرا بگیرند.