طبق گفته عضو هیات عامل سازمان فناوری اطلاعات ایران توسعه کاربردی اینترنت اشیا در هوشمندسازی مواردی نظیر حمل و نقل، امنیت عمومی و عوامل تولید در برنامه هفتم توسعه مورد توجه قرا گرفته و توسعه زیرساختهای ارتباطی، اطلاعاتی و تدوین اسناد ملی مبتنی بر اینترنت اشیا در سرفصل دیگر این برنامه به چشم میخورد که حاکی از توجه سیاستگذاران به اینترنت اشیا در آینده اقتصادی و اجتماعی کشور است.
اینترنت اشیاء، شبکهای از میلیاردها شی و وسیله در سراسر دنیاست که بواسطه حسگرها، نرم افزارها و سایر فناوریها به منظور اتصال و تبادل داده با سایر دستگاهها و سیستمها از طریق اینترنت با یکدیگر در ارتباط هستند. این شبکه شامل تعداد خارق العادهای از اشیاء در هر شکل و اندازه و در هر مکانی میشود؛ ماشینهای خودرانی که با حسگرهای پیچیده خود قادر به شناسایی اشیاء در مسیرشان هستند، ماشین لباسشویی که خودکار روشن میشود و هنگام اتمام کار اطلاعرسانی میکند، دوربین لامپی و ظریفی که برای بالا بردن امنیت منزل یا محل کار استفاده میشود و حتی دستگاههای تناسب اندامی که ضربان قلب و تعداد قدمهایی که در آن روز برداشته شده را محاسبه میکنند و یا برنامه ورزشی متناسب با فرد را پیشنهاد میدهند همه در این مجموعه جای میگیرند.
کاربرد اینترنت اشیاء تنها به یک زمینه محدود نمیشود و با اتصال بیش از هفت میلیارد دستگاه اینترنت اشیاء انتظار میرود این تعداد تا سال ۲۰۲۵ به بیش از ۲۲ میلیارد دستگاه برسد، به همین دلیل رقابتی داغ بین شرکتهای پیشرو در تکنولوژی برای توسعه اینترنت اشیاء و پیشی گرفتن از یکدیگر، در جریان است.
اینترنت اشیاء مزایای زیادی برای کاربران به ارمغان آورده است؛ با وجود این، برخی از چالشها همراه آن است. امنیت سایبری و خطرات مربوط به حفظ حریم خصوصی مهمترین نگرانی محققان و متخصصان امنیتی است و این دو موضوع چالشهای قابل توجهی برای بسیاری از سازمانهای تجاری و همچنین سازمانهای عمومی به وجود آمده است. حملات رایج شایع امنیت سایبری آسیب پذیری فناوریهای اینترنت اشیاء را نشان داده است. این آسیبپذیری صرفاً به این دلیل است که ارتباط متقابل شبکهها در اینترنت اشیا امکان دسترسی از طریق اینترنت ناشناس و غیرقابل اعتماد را فراهم میکند که نیاز به راه حلهای جدید امنیتی دارد.
در همین رابطه، اخیرا احسان کشتکار، عضو هیات عامل سازمان فناوری اطلاعات در هفتمین «کنفرانس بینالمللی اینترنت اشیا و کاربردها»، به تبیین موضوعات کلیدی توسعه اینترنت اشیا و اقدامات سازمان فناوری اطلاعات ایران پرداخت.
در این رویداد کشتکاری، اقدامات سازمان فناوری اطلاعات ایران در حوزه توسعه اینترنت اشیا را تشریح کرد و گفت: چهار موضوع کلیدی در توسعه اینترنت اشیا وجود دارند که عبارت از لزوم برقراری توازن بین امنیت دادهها و در دسترس قراردادن آنها، الزامات قانونی پشتیبان برای توسعه پلتفرمها، نظارت و تنظیمگری خدمات و ایجاد محیطهای ایمن برای آزمون و خطای ایدههای نو است. لذا با توجه به میزان اهمیت موضوعات مطروحه، سازمان فناوری اطلاعات ایران اقداماتی در رابطه با هر کدام انجام داده است که به طور خلاصه میتوان به تدوین سند حکمرانی داده، تشکیل کمیته پلتفرمهای دیجیتال ذیل کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال هیات دولت، استفاده از ابزارهای قانونی و فنی در اختیار سازمان فناوری اطلاعات برای تنظیمگری خدمات اینترنت اشیاء و ایجاد سند باکس تنظیمگر بخشی حوزه فاوا اشاره کرد.
عضو هیات عامل سازمان فناوری اطلاعات ایران از جایگاه اینترنت اشیا در برنامه هفتم توسعه یاد و اظهار کرد: توسعه کاربردی اینترنت اشیا در هوشمندسازی مواردی نظیر: حمل و نقل، امنیت عمومی و عوامل تولید در برنامه هفتم توسعه مورد توجه قرار گرفته است. همچنین توسعه زیرساختهای ارتباطی، اطلاعاتی و تدوین اسناد ملی مبتنی بر اینترنت اشیا در سرفصل دیگر این برنامه به چشم میخورد که حاکی از توجه سیاستگذاران به اینترنت اشیا در آینده اقتصادی و اجتماعی کشور است.
وی، علاقمندان به ایجاد کسب و کارهای مبتنی بر اینترنت اشیاء را برای حرکت به سوی تفکر پلتفرمی دعوت کرد و یادآور شد برای ایجاد سکوهای جدید، باید مدلهای خلق ارزش را طراحی کرد. وی، خاطر نشان ساخت، کلید رشد سکوها، داشتن اثرات شبکهای است و دیده نشدن و رشد کند اولیه در این نوع تفکر نباید باعث ناامیدی فعالان شود. برای ساخت پلتفرم، باید صبور و متمرکز بر هدف بود تا بتوان ارزشهای چندبرابری ایجاد کرد.
آینده اینترنت اشیاء به این بستگی دارد که تا چه اندازه میتواند به انتخاب حریم خصوصی افراد احترام بگذارد. نگرانی در مورد حریم خصوصی و آسیبهای احتمالی همراه با اینترنت اشیاء ممکن است در جلوگیری از پذیرش کامل اینترنت اشیاء قابل توجه باشد. احترام به حریم خصوصی کاربر برای اطمینان خاطر کاربران در استفاده از اینترنت اشیاء، دستگاههای متصل و خدمات مرتبط ارائه شده اساسی است اما کارهای زیادی در حال انجام است تا اطمینان حاصل شود که اینترنت اشیاء در حال تعریف مجدد مسائل مربوط به حریم خصوصی است که می توان به مورادی مانند افزایش نظارت و پیگیری نقضهای امنیتی اشاره کرد.