۱۰ سال پیش در چنین روزی، قیمت بیت کوین برای نخستین‌بار از هزار دلار عبور کرد و رکورد تاریخی تازه‌ای بر جای گذاشت.

۲۷ نوامبر ۲۰۱۳ (۶ آذر ۱۴۰۲)، قیمت بیت کوین، در صرافی مت گاکس (Mt. Gox) سد هزار دلار را درهم شکست و توانست برای اولین‌بار چهاررقمی شود. در آن زمان، قیمت دلار نیز در ایران در محدوده ۲ هزار و ۹۵۰ تومان بود و بدین‌ترتیب هر بیت کوین در آن دوره به محدوده‌ی ۲ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان رسید.

نکته مهم اینکه قیمت بیت کوین با روند نسبتاً نزولی که در یک‌ونیم سال گذشته تا چند ماه پیش شاهدش بوده است، در‌حال‌حاضر و ۱۰ سال پس از آن رکوردشکنی تاریخی، در محدوده ۳۷ هزار دلار، یعنی ۱ میلیارد و ۸۸۰ هزار تومان، معامله می‌شود. جالب است بدانید که بیت کوین درست یک سال پیش در چنین روزی، با قیمت ۱۶ هزار و ۸۰۰ دلار معامله می‌شد.

حالا چهارمین هاوینگ بیت کوین نیز نزدیک است و باید دید که این هاوینگ که به فرایند نصف‌شدن پاداش استخراج هر بلوک گفته می‌شود، چه تأثیری بر قیمت بیت کوین می‌گذارد.

تقریباً هر چهار سال یک هاوینگ را در بلاکچین بیت کوین شاهد هستیم که در آن، پاداش استخراج هر بلوک بیت کوین نصف می‌شود و به‌نوعی استخراج بیت کوین را سخت‌تر می‌کند. با سخت‌شدن و کاهش عرضه بیت کوین، در سه هاوینگ قبلی قیمت بیت کوین افزایش یافته است؛ اما نمی‌توان با قطعیت گفت که با هاوینگ‌های بعدی نیز قیمت بیت کوین افزایش خواهد یافت.

اولین رویداد هاوینگ بیت کوین ۲۸ نوامبر ۲۰۱۲ (۸ آذر ۱۳۹۱) در بلوک شماره ۲۱۰ هزار رخ داد. پس از رخ‌دادن اولین هاوینگ، پاداش ماینرها برای هر بلوکی که به شبکه می‌افزودند، از ۵۰ به ۲۵ واحد بیت کوین کاهش یافت.

یک سال بعد که قیمت بیت کوین برای نخستین‌بار چهاررقمی شد و به هزار دلار رسید، بیت کوین به صدر اخبار رسانه‌ها راه پیدا کرد و در کانون توجه فعالان بازارهای مالی قرار گرفت. چه عواملی دست به دست هم دادند تا قیمت بیت کوین در پنجمین سال عرضه‌اش از حوالی صفر به بیش از هزار دلار صعود کند؟

افزایش تقاضا و کاهش عرضه بیت کوین
قیمت بیت کوین مانند دیگر کالاهای تجاری در سازوکار عرضه و تقاضای بازار تعیین می‌شود. در سال ۲۰۱۳ نیز، تقاضا برای بیت کوین به‌گواه آمار کیف‌پول‌ها و پذیرنده‌های این رمزارز روز‌به‌روز در حال افزایش بود. درمقابل، وقوع سلسله‌رخدادهایی باعث کاهش ذخایر بیت کوین صرافی‌ها و پیشی‌گرفتن تقاضا از عرضه شده بود.

کوین بیس، صرافی معتبر ارز دیجیتال، آن روزها در قامت شرکتی نوپا در حال فعالیت بود. این صرافی به‌شدت دچار کاهش ذخایر بیت کوینی شده بود. در‌مجموع، فعل‌و‌انفعالات رخ‌داده در بازار عرضه و تقاضای بیت کوین، به رشد انفجارگونه بهای این ارز دیجیتال دامن زد.

دراین‌میان، یکی دیگر از عوامل افزایش قیمت بیت کوین در آن سال، چراغ‌سبز نهادهای نظارتی در‌برابر ارزهای دیجیتال بود. کارشناسان این بازار نگاه و نظارت مثبت شبکه اقدام علیه جرایم مالی وزارت خزانه‌داری و سنای آمریکا را به‌عنوان پذیرش ارزهای دیجیتال تفسیر کردند.

استقبال چین از ارزهای دیجیتال
در سال‌های گذشته، چین رویکردهای متفاوتی درقبال ارزهای دیجیتال اتخاذ کرده است. در سال‌های نخست، گمانه‌زنی‌ها و اظهارات مقام‌های چینی از رویکرد مثبت چین به این پدیده حکایت می‌کرد. همین رویکرد نیز در افزایش قیمت بیت کوین در سال ۲۰۱۳ مؤثر بود.

باوجوداین از چند سال بعد، چین سیاست سرکوبگرانه را علیه رمزارزها آغاز کرد. این سیاست سرکوب در حالی اجرا می‌شد که بسیاری از مفسران معتقد بودند دولت چین مقدار زیادی بیت کوین و ارزهای دیجیتال دیگر را نگه‌داری می‌کند.

ناگفته نماند که در سال‌های گذشته، چین این رویکرد تقابلی را تا حدودی تغییر داده و سعی کرده است از روند جهانی این صنعت عقب نماند. در‌حال‌حاضر، گفته می‌شود بیشترین میزان بیت کوین جهان در دست چینی‌ها است.

اخبار امیدوارکننده از پذیرش بیت کوین
در سال ۲۰۱۳، ریچارد برانسون، مدیرعامل ویرجین گلکتیک (Virgin Galactic)، شرکت پیشتاز فعال در حوزه گردشگری فضایی، از پذیرش بیت کوین به‌عنوان یکی از ابزارهای پرداخت برای خدمات‌رسانی به مشتریان خود خبر داد. انتشار این خبر موجی از شوروشوق را در میان جامعه کاربری رمزارزها به‌راه انداخت و باعث شد تا سیر صعودی قیمت بیت کوین جان تازه‌ای بگیرد.

در همان‌ سال، شایعه‌هایی از گوشه‌و‌کنار به‌گوش می‌رسید که از اقبال سکان‌دار «ای‌بی» (eBay) و «پی‌پال» (PayPal) به بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال خبر می‌داد. مجموعه‌ی این اخبار سازنده و رخدادهای امیدوارکننده باعث شد تا قیمت بیت کوین برای نخستین‌بار از مرز هزار دلار عبور کند.

سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۵
در سال ۲۰۰۹، بیت کوین عرضه شد. در آن سال، بهای این رمزارز چیزی درحدود صفر بود. در‌ادامه و در ژوئیه ۲۰۱۷ (خرداد و تیر ۱۳۹۶)، قیمت این رمزارز نوپا به محدوده ۰٫۰۹ دلار رسید. چندی بعد و در ۱۳ آوریل ۲۰۱۳ (۲۴ فروردین ۱۳۹۲)، قیمت بیت کوین با رشدی تقریباً ۳۰ برابری از محدوده یک دلار به ۲۹٫۶ دلار رسید.

در‌ادامه، بیت کوین به ورطه سقوط افتاد و بازار این ارز دیجیتال دچار رکود سراسری شد. بااین‌حال در سال ۲۰۱۳، روحی تازه به کالبد بیت کوین دمیده شد و این رمزارز در‌حالی‌که در روزهای نخست سال در محدوده ۱۳٫۲۸ دلار دادوستد می‌شد، در روزهای پایانی سال از آستانه روانی هزار دلار عبود کرد و حتی تا حوالی ۱,۲۳۷ دلار نیز پیش رفت.

سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰
در سال ۲۰۱۶، جوّی آرام بر بازار بیت کوین حکم‌فرما بود و در حوالی ۹۰۰ دلار میان معامله‌گران دادوستد می‌شد. در‌ادامه و در سال ۲۰۱۷، قیمت بیت کوین حرکت صعودی انفجاری خود را از محدوده هزار دلار شروع کرد و در ۱۵ دسامبر (۲۴ آذر ۱۳۹۶)، به بیش از ۱۹ هزار دلار رسید.

در همین ایام بود که بیت کوین باردیگر به صدر اخبار رسانه‌ها بازگشت و این رمزارز موجی از استقبال فعالان بازارهای مالی را شاهد بود. در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹، بار‌دیگر بیت کوین دچار سقوط نابهنگام شد و تا اواسط دسامبر ۲۰۱۹ (آذر و دی ۱۳۹۸)، بهای آن حتی تا محدوده ۶,۶۳۵ دلار کاهش یافت.

در سال ۲۰۲۰ و هم‌زمان با آغاز همه‌گیری کرونا، بار‌دیگر بیت کوین با داعیه ایفای نقش به‌عنوان ابزار ذخیره ارزش توانست روی مدار رشد قرار بگیرد. در‌حالی‌که در روزهای نخست همه‌گیری بیت کوین با شدیدترین افت تاریخ خود روبه‌رو شد، تا پایان سال ۲۰۲۰ توانست با رشدی دست‌کم ۴۰۰ درصدی خود را به حوالی ۲۹ هزار دلار برساند.

۲۰۲۱ تا امروز
بیت کوین سال ۲۰۲۱ را با قدرت آغاز کرد و در یک ماه توانست رکورد قیمتی خود در سال ۲۰۲۰ را بشکند و از مرز ۴۰ هزار دلار عبور کند. در اواسط آوریل ۲۰۲۱ (فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۰)، هم با راهیابی صرافی کوین‌بیس به تالار بورس آمریکا، بهای بیت کوین توانست سقف قیمتی تازه‌ای را برجای بگذارد و از مرز ۶۰ هزار دلار عبور کند.

باوجوداین در تابستان ۲۰۲۱، قیمت‌ بیت کوین با افتی ۵۰ درصدی به محدوده ۳۰ هزار دلار بازگشت. در نوامبر (آبان و آذر)، بیت کوین توانست مجدداً سقف قیمتی خود را تکرار کند و به محدوده ۶۸ هزار دلار برسد.

در‌ادامه و با کاهش موج همه‌گیری ویروس کرونا و افزایش تورم و رشد پیاپی نرخ بهره، بهای بیت کوین دچار کاهش‌های متوالی شد و این ارز دیجیتال در محدوده ۱۶ هزار دلار میان معامله‌گران دادوستد شد و برخی با نام‌گذاری زمستان بر این فصل نزولی بیت کوین، در انتظار بهاری پررونق ماندند.

حالا یک سال پس از کاهش قیمت بیت کوین تا محدوده ۱۶ هزار دلار، بیت کوین در محدوده قیمتی ۳۷ هزار دلار معامله می‌شود و باید منتظر ماند و دید با هاوینگ بیت کوین که اوایل سال ۲۰۲۴ رخ می‌دهد و سایر عوامل تأثیرگذار بر قیمت این ارز دیجیتال، شاهد چه اتفاقاتی در این بازار پرهیجان خواهیم بود.