پس از هک شدن باید چه کاری انجام بدهیم؟
دسترسی و دریافت اطلاعات حسابهای کاربری توسط هکرها و از طریق روشها و ابزارهای مختلفی صورت میگیرد.این فرآیند ممکن است شامل شکستن رمز عبور، بهرهبرداری از ضعفهای امنیتی نرمافزاری، فریب کاربران است تا اطلاعات شخصی آنها را فاش کنند، یا استفاده از روشهای دیگری باشد تا به سیستمها و اطلاعات دسترسی پیدا کنند.
به گزارش پیوست، هک شدن میتواند عواقب جدی از جمله کلاهبرداری از اطلاعات شخصی، سرقت هویت، دسترسی به حسابهای بانکی یا مالی، تغییر یا ایجاد آسیب در دادهها یا حتی استفاده از سیستم شخصی شما برای اهداف مخرب دیگر داشته باشد.
نکات مهم جهت پیشگیری از هک شدن
هک شدن به معنای دریافت دسترسی غیرمجاز به سیستمها، شبکهها، حسابهای کاربری یا دستگاههای الکترونیکی است. این فرآیند توسط هکرها و با استفاده از تکنیکها و ابزارهای مختلف انجام میشود.
هک شدن گوشی یا سیستمی که با آن کار میکنید گاهی پیامدهای جبران ناپذیری دارد که با رعایت چند نکته ساده میتوانید تا حد زیادی از بروز این اتفاق پیشگیری کنید.
۱- استفاده از رمزهای عبور قوی
انتخاب رمزهای عبور قوی با ترکیبی از حروف بزرگ و کوچک، اعداد و نمادها به شما کمک بسیاری میکند تا از هک شدن حساب های کاربری خود جلوگیری کنید. همچنین، استفاده از رمزهای منحصر به فرد برای هر حساب و سرویس مجزا اهمیت بسزایی در پیشگری از هک دارد. در واقع شما با این کار نفوذ هکرها را دشوار میکنید.
۲- بهروزرسانی نرمافزارها و سیستمعامل
برای جلوگیری از نفوذپذیری هکرها از طریق ضعفهای امنیتی، همیشه نرمافزارها و سیستمعامل خود را بهروز نگه دارید.
۳- استفاده از آنتی ویروس و فایروال
استفاده از این نرمافزارهای امنیتی کمک میکند تا سیستم شما در برابر حملات مخرب و نفوذهای ناخواسته محافظت شود.
۴- فعالسازی تأیید هویت دو عامل
با فعالسازی تأیید هویت دو عامل برای حسابهای آنلاین، امنیت آنها افزایش مییابد. این روش شامل استفاده از رمز عبور قوی در کنار یک روش تأیید هویت دیگر مانند کد ارسالی به تلفن همراه شما میشود.
۵- استفاده از سایتهای معتبر
هنگام ورود به وبسایتها، مطمئن باشید که از اتصال امن (HTTPS) استفاده میشود و گواهینامه امنیتی معتبری دارد. همچنین، به دقت لینکها را بررسی کنید و از وبسایتهای معتبر و قابل اعتماد استفاده کنید.
۶- آگاهی از فیشینگ
با آگاهی از روشهای حملات فیشینگ، میتوانید خود را در برابر تلاشهای تقلبی برای ذخیره اطلاعات شخصی محافظت کنید. همیشه با دقت لینکها و ایمیلها را بررسی کنید و اطلاعات حساس خود را به صورت مستقیم وارد نکنید.
۷- مراقبت از دستگاههای متصل به اینترنت
اطمینان حاصل کنید که دستگاههای شخصی شما، از جمله کامپیوترها، تلفنهای همراه و دستگاههای هوشمند، بهروز و محافظت شده باشند. از قابلیتهای امنیتی موجود در آنها مانند قفل صفحه نمایش، رمز عبور، آنتی ویروس استفاده کنید.
۸- اطمینان از امنیت شبکه بیسیم
در صورت استفاده از شبکه بیسیم (Wi-Fi)، اطمینان حاصل کنید که شبکه شما با استفاده از رمز عبور قوی و پروتکل امنیتی مانند WPA2 تنظیم شده است. همچنین از اتصال به شبکههای بیسیم عمومی و غیرمعتبر که ممکن است برای هجومهای نفوذی استفاده شود خودداری کنید.
۹- پشتیبانی از اطلاعات
بهصورت منظم از اطلاعات خود بکآپ بگیرید که شامل فایلهای مهم، عکسها، اسناد و سایر اطلاعات شخصی میشود. این کار به شما کمک میکند تا در صورت حمله هکرها یا از دست رفتن اطلاعات، قادر به بازیابی آنها باشید.
۱۰- آگاهی از راههای نفوذ هکرها
از روشهایی که هکرها برای نفوذ و دسترسی به اطلاعات شخصی استفاده میکنند، مانند فیشینگ، فریب کاربر، برنامههای جعلی و سوءاستفاده از ضعفهای امنیتی آگاهی داشته باشید و آنها را شناسایی کنید. با آگاهی از این روشها، میتوانید از اطلاعات خود در برابر آنها محافظت کنید.
۱۱- استفاده از امنیت دومرحلهای
فعال کردن امنیت دومرحلهای (Two-Factor Authentication) برای حسابهای کاربری خود میتواند به افزایش امنیت و جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به حساب شما کمک کند.
توجه داشته باشید که هیچ روشی ۱۰۰ درصد تضمینی برای جلوگیری از هک وجود ندارد، اما با اعمال این روشها میتوانید خطرات را به حداقل برسانید و امنیت آنلاین خود را افزایش دهید.
شناختن اینکه آیا سیستم شما هک شده است یا خیر میتواند چالشبرانگیز باشد؛ اما با توجه به برخی نشانهها و علائم مشخص میتوانید به احتمال زیاد تشخیص دهید که سیستم شما تحت حمله قرار گرفته است. البته ناگفته نماند که نشانههای هک شدن موبایل و رایانه شما تا حدودی با یکدیگر متفاوت است که در ادامه به بررسی هر یک میپردازیم. نشانههای هک شدن رایانه به شرح زیر است:
۱- تغییرات ناخواسته در عملکرد سیستم
اگر سیستم شما ناگهان کند شده باشد، برنامهها به طور ناخواسته بسته میشوند یا اینکه رایانه شما بهصورت معمول عمل نمیکند، این ممکن است نشانهای از وجود نفوذ باشد.
۲- تغییرات در فایلها و پوشهها
اگر فایلها یا پوشههای شما بهطور ناگهانی تغییر کردهاند، حذف شدهاند یا فایلهای جدیدی ظاهر شده است این میتواند نشانهای از دسترسی غیرمجاز به سیستم شما باشد.
۳- تغییرات در تنظیمات حساب کاربری
اگر ورود به حساب کاربری شما به صورت ناخواسته تغییر کرده است این ممکن است نشانهای از هک شدن حساب شما باشد.
۴-فعالیتهای نامتعارف در حساب کاربری
اگر فعالیتهای نامتعارف مانند ارسال ایمیلها یا پیامهای مشکوک به مخاطبان شما، انتشار نوشتههای غیرمعمول در شبکههای اجتماعی یا تراکنشهای مشکوک در حساب بانکی شما بهصورت ناخواسته انجام شده است، این موارد میتواند یکی دیگر از نشانههای نفوذ غیر مجاز باشد.
۵- نشانههای غیرمعمول در فعالیت سیستم
اگر بهصورت ناگهانی پنجرههای ویندوز باز میشود، آیکونها و تنظیمات دسکتاپ به صورت ناخواسته تغییر میکند یا پیغامها و هشدارهای مشکوکی ظاهر میشود، باید جدا پیگیر بررسی سلامت سیستم شد.
هک شدن تنها به سیستمعامل ویندوز محدود نمیشود و ممکن است گوشی هوشمند شما نیز در معرض این نفوذ غیر مجاز قرار بگیرد.
از نشانههای هک شدن موبایل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
در موبایل، نشانههای هک شدن ممکن است شامل علائمی مانند نصب برنامههای ناشناس و نامعتبر،کاهش عمر باتری، افزایش استفاده از دادههای اینترنت، افزایش تعداد پیامکها و تماسهای ناشناس، تغییرات در تنظیمات دستگاه باشد.
اقدامات موثر پس از هک شدن
اگر به موضوعی مشکوک شدید و این احتمال را میدهید که ممکن است در حال هک شدن باشید، میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
۱- قطع اتصال اینترنت
اگر مشکوک به هک شدن هستید، اولین کاری که باید انجام دهید، قطع اتصال اینترنت سیستم خود است. این کار میتواند از ادامه هک و دسترسی به دادههای شما جلوگیری کند.
۲- تغییر رمزعبورها
تغییر رمز عبور حسابهای آنلاین خود بسیار مهم است. اگر هکرها به رمزعبور یک حساب دسترسی پیدا کردهاند، میتوانند از آن حساب برای دسترسی به اطلاعات شخصی یا انجام فعالیتهای مخرب دیگر استفاده کنند. بنابراین، تغییر رمزعبورحسابهای آنلاین خود، از جمله ایمیل، رسانههای اجتماعی، وبسایتهای بانکی و سایر سرویسهای آنلاین، ضروری است.
۳- اسکن و عیبیابی سیستم
اسکن و بررسی سیستم خود برای شناسایی هرگونه نرمافزار مخرب، بدافزار یا فایلهای مشکوک بسیار مهم است. میتوانید از یک برنامه آنتی ویروس بهروزرسانی شده یا از ابزارهای عیبیابی مختص بد افزارها استفاده کنید تا در صورت وجود هرگونه تهدید امنیتی، آنها را شناسایی و حذف کنید.
۴- اطلاع رسانی به مقامات مربوطه
اگر مشکوک به هک شدن هستید، میتوانید از مقامات امنیتی مانند پلیس فتا کمک بگیرید. آنها میتوانند شما را راهنمایی کنند و از سوءاستفادههایی که ممکن است از اطلاعات شما بشود جلوگیری کنند.
۵- بررسی دسترسیهای خارجی
بررسی دسترسیهای خارجی به سیستم خود میتواند کمک کند تا مشکلات امنیتی را شناسایی کنید. این موارد میتواند شامل اتصالات VPN، کدهای اجرایی مشکوک و دسترسیهای مختلف نرمافزاری باشد.
هکرها از چه راههایی نفوذ میکنند؟
هکرها از راههای مختلفی برای نفوذ به سیستمها و دسترسی غیرمجاز به اطلاعات استفاده میکنند. برخی از روشهای رایج هک عبارتند از:
۱-فیشینگ (Phishing)
در این روش، هکرها با استفاده از ایمیلها، پیامکها، یا وبسایتهای تقلبی، کاربران را به ارائه اطلاعات شخصی مانند نام کاربری و رمزعبور خود متقاعد میکنند. با دریافت این اطلاعات، هکرها میتوانند به حسابهای کاربری دسترسی پیدا کنند.
۲- کد مخرب (Malware)
کدهای مخرب مانند ویروسها، تروجانها و کرمها، توسط هکرها برای نصب و اجرای برنامهها یا فایلهای مخرب در سیستمهای هدف استفاده میشود. این کدها میتوانند اطلاعات را سرقت کنند، باعث کندی سیستم شوند یا کنترل آن را در اختیار هکرها قرار بدهند.
۳- نفوذ از طریق ضعف امنیتی (Exploiting Vulnerabilities)
هکرها ممکن است از ضعفها و آسیبپذیریهای موجود در سیستمها و نرمافزارها سوءاستفاده کنند. ضعفهای امنیتی میتواند به صورت ناشناخته یا با استفاده از آسیبپذیریهایی که اطلاعات عمومی درباره آنها وجود دارد، مورد استفاده قرار بگیرد.
۴- حملات نفوذ شبکه (Network Attacks)
هکرها ممکن است با استفاده از تکنیکهایی مانند تحلیل ترافیک شبکه، سرقت اطلاعات از شبکه و دستگاههای متصل به آن، تحت تاثیر قرار بگیرند. آنها ممکن است از رمزنگاری ضعیف، حملات (Man-in-the-Middle) یا حملات منع سرویس (Denial-of-Service) استفاده کنند.
سخن پایانی
هک شدن یک سیستم یا شبکه میتواند عواقب جدی برای افراد و سازمانها داشته باشد. از این رو، امنیت سایبری و پیشگیری از حملات هکری از اهمیت بسیاری برخوردار است. بهترین کار این است، تا جایی که امکان دارد اصول امنیتی را رعایت کنید و از نرمافزارهای غیرمجاز یا ناشناخته استفاده نکنید. اینترنت بهترین راه ورود به دستگاه مورد استفاده شما است. بهتر است قبل از ورود به دنیای ارتباطات پیشگیریهای لازم را انجام بدهید و سعی کنید اطلاعات و نرمافزارهای خود را بهروزرسانی کنید.
منبع: kaspersky